In het Paritair Comité woor de bewakings- en/of toezichtsdiensten werd op 15 maart 2012 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende de arbeidsduur en de humanisering van de arbeid. Deze CAO werd neergelegd op de Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 23 april 2012 onder het nr. 109432/CO/317. Het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 11 mei 2012.

De CAO is van toepassing vanaf 1 januari 2012 voor een onbepaalde duur.

Artikel 19, 3° en 23 van de arbeidswet van 16 maart 1971 geven aan de Koning de mogelijkheid om respectievelijk de tijd te bepalen gedurende dewelke het personeel ter beschikking is van de werkgever en toe te staan dat de normale grenzen van de arbeidsduur kunnen overschreden worden in de bedrijfstakken, de categorieën van ondernemingen en de takken van ondernemingen waar deze grenzen niet kunnen worden toegepast. In dat kader werd een koninklijk besluit van 4 juni 1999 genomen betreffende de arbeidsduur van de werklieden tewerkgesteld in de ondernemingen die onder het Paritair Comité voor de bewakingsdiensten ressorteren (B.S. van 29 juni 1999). Dit K.B. bepaalt in sommige gevallen wat arbeidsduur is en in welke gevallen meer mag gepresteerd worden dan de normale wekelijkse arbeidsduur.

Wij geven u hierna de bepalingen van de CAO inzake de arbeidsduur van toepassing op de arbeiders tewerkgesteld op militaire basissen alsmede de tekst van het koninklijk besluit van 4 juni 1999 betreffende de arbeidsduur van de werklieden tewerkgesteld in de ondernemingen die onder het Paritair Comité voor de bewakingsdiensten ressorteren.

A. Tekst van de CAO

Hoofdstuk I : Toepassingsgebied 

Artikel 1 

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de werknemers van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten. 

Onder werknemer wordt verstaan zowel de mannelijke als de vrouwelijke arbeider of bediende. 

Hoofdstuk II : Principes 

Artikel 2

De arbeidsduur wordt vastgelegd op een gemiddelde van 37 uren per week. 

Artikel 3

§ 1. De minimale arbeidsduur per maand (het geheel van aanwezigheidsuren en afwezigheidsuren) wordt voor elke arbeider en operationele bediende, met uitzondering van de administratieve bedienden zoals vermeld in artikel 18 van deze overeenkomst, op de volgende wijze berekend : 

• voor de werknemers in een stelsel van 6 dagen per week: aantal werkdagen (werkdag = van maandag tot zaterdag inbegrepen) per maand, vermenigvuldigd met 6,17, min de feestdag(en) ongeacht de dag(en) waarop deze feestdag(en) valt/vallen. 
• Voor de werknemers in een stelsel van 5 dagen per week: aantal werkdagen (werkdag = van maandag tot vrijdag inbegrepen) per maand, vermenigvuldigd met 7,40, min de feestdag(en) ongeacht de dag(en) waarop deze feestdag(en) valt/vallen.

§ 2. Voor 2012 is dit gelijk aan :

Ter gelegenheid van de feestdagen van de gemeenschappen is het aantal dagen en uren vastgesteld als volgt:

Ter gelegenheid van de feestdagen van de gemeenschappen is het aantal dagen en uren vastgesteld als volgt:

§ 2. Voor 2013 is dit gelijk aan:

Ter gelegenheid van de feestdagen van de gemeenschappen is het aantal dagen en uren vastgesteld als volgt:

Ter gelegenheid van de feestdagen van de gemeenschappen is het aantal dagen en uren vastgesteld als volgt:

 
Hoofdstuk III : Arbeiders

Artikel 4 - Definities : 

1. Onder "aanwezigheidsuur" verstaat men de werkelijk gewerkte uren, de schaft- en rusttijd. (Voor de definitie van schaft- en rusttijd, zie het K.B. betreffende de arbeidsduur van de werknemers tewerkgesteld in de ondernemingen die ressorteren onder het PC 317). Elk aanwezigheidsuur wordt verloond volgens de bepalingen van deze collectieve arbeidsovereenkomst. 
2. Onder "volledige arbeidsprestaties" wordt verstaan, alle uren aanwezigheid overdag en/of 's nachts, begrepen tussen het eerste en het laatste gewerkte uur overdag en/of 's nachts. Het is mogelijk dat een volledige arbeidsprestatie twee kalenderdagen overbrugt. 
3. De uren die worden meegeteld voor de berekening van de contractuele uren, van de recuperatie-uren of de uren die gerecupereerd moeten worden, en van de overuren, zijn gedefinieerd in de bijlage aan deze overeenkomst.

(...)

AFDELING 2. MILITAIRE BASISSEN

Artikel 9 — Arbeidsduur 

§ 1. Aantal aanwezigheidsuren per dag:

- maximum 12 aanwezigheidsuren (de arbeider heeft het recht een langere periode van prestaties te weigeren zonder dat hij hiervoor kan gesanctioneerd worden). 

- er wordt een rusttijd van 12 uren gewaarborgd tussen twee volledige arbeidsprestaties. 

- iedere prestatie die de 12 aanwezigheidsuren overschrijdt, geeft recht op overuren van 50 pct. per gepresteerd uur bovenop deze 12 uur. 

§ 2. Aantal aanwezigheidsuren per week: 

- maximum 48 uren. 

- de maximale periode van ononderbroken prestaties mag niet meer bedragen dan 6 ononderbroken dagen. 

- de minimum rustperiode is als volgt: 

• 36 uren na een prestatieperiode van 48 uren of 6 ononderbroken dagen; 
• 48 uren na een prestatieperiode van 48 uren verspreid over 6 ononderbroken dagen 

Deze periodes kunnen twee aaneensluitende weken overlappen. 

- de mogelijkheid bestaat om op het niveau van de ondernemingen afwijkende overeenkomsten te sluiten waarbij rekening wordt gehouden met specifieke toestanden zoals flexibele arbeidstijdregelingen die in de onderneming van de klant toepasselijk zijn. 

- iedere prestatie die de 48 uren overschrijdt geeft recht op overuren van 50 pct. per gepresteerd uur bovenop deze 48 uren. 

§ 3. Aantal aanwezigheidsuren per maand: 

- de maximum grens: 180 uur. 

- iedere prestatie die de 180 aanwezigheidsuren overschrijdt, geeft recht op overuren van 50 pct. per gepresteerd uur bovenop de 180 uur. De uren boven de 180 dienen te worden gerecupereerd. 

- er kan geen negatief saldo worden overgedragen naar de volgende maand. 

§ 4. Het overloon op dagbasis en weekbasis zijn cumuleerbaar. 

Artikel 10 - Rustpauze op het terrein en recuperatie van de saldo's : 

- De rustpauze op het terrein bedraagt 12,5 pct. van de aanwezigheidsuren. 

- Van alle aanwezigheidsuren op maandbasis zal 6,25 pct. omgezet worden in betaalde compensatierust, op te nemen vanaf de volgende maand. De 6,25 pct. betaalde compensatierust wordt opgebouwd door de aanwezigheidsuren (werkelijk gepresteerde uren, de schaft- en rusttijd), opleidingsuren (syndicaal en professioneel), alsook door de uren arbeidsongeval (1ste maand) en het klein verlet. 

- De compensatierust dient zo snel mogelijk opgenomen te worden, teneinde operationele problemen te vermijden. 

- De werkgever zal aan de arbeider de afrekening van z'n overuren en compensatie bezorgen samen met de loonfiche. 

- Voor zover de werkgever deze afrekening aan de arbeider bezorgt ten laatste op de 15de van de maand, dient deze laatste zijn aanvraag om deze uren te recupereren te doen ten laatste de 20ste van dezelfde maand, voor de maand(en) die er op volgt/volgen. 

- De aanvraag tot compensatieverlof dient schriftelijk te gebeuren. 

- Indien de werkgever voornoemde afrekening niet binnen de voorziene termijn heeft verstrekt, staat het de arbeider vrij zelf zijn recuperatieperiode te bepalen. 

- In geval het saldo "compensatieverlof" de 65 uren overschrijdt, kan de werkgever eenzijdig het compensatieverlof opleggen voor het gedeelte boven de 65 uur.

(...)

Sectie 4 - Gemeenschappelijke bepalingen

Artikel 12

De verplaatsingstijd gelegen tussen opeenvolgende arbeidsprestaties bij verschillende klanten of op verschillende locaties, zal beschouwd worden als arbeidstijd en als dusdanig worden vergoed. Onder verplaatsingstijd wordt verstaan de effectieve tijd die noodzakelijk is om zich van de ene klant/locatie naar de andere klant/locatie te begeven.

Artikel 13 - Oproepen

Onder oproep wordt verstaan prestatie die wordt gedaan buiten de planning. Zij gebeurt op vrijwillige basis en geeft geen aanleiding tot de betaling van een specifieke premie.

Er wordt een lijst opgesteld van de personen die beschikbaar zijn voor deze oproepen; deze lijst wordt gecontroleerd door de vakbondsafvaardigingen. Indien er geen vakbondsafvaardigingen zijn, wordt de controle uitgevoerd door de gewestelijke secretarissen van de ondertekenende vakorganisaties van deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Artikel 14

§1. Voor elke prestatie van 3 uren kan worden afgeweken van de wettelijke regeling voor zover dit het voorwerp heeft uitgemaakt van een discussie binnen de syndicale delegatie, en er met de bevoegde regionale vakbondssecretarissen van de organisaties vertegenwoordigd in het Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten een bijzonder collectieve arbeidsovereenkomst wordt afgesloten die zal worden neergelegd bij de Voorzitter van het paritair comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten, en goedgekeurd door het Paritair Comité.

§2. De uren en dagen jaarlijkse vakantie komen niet in aanmerking om eventuele planningsproblemen op te lossen. De ondernemingsraad of syndicale delegatie zal een verlofaanvraagformulier uitwerken waardoor misbruiken uitgesloten kunnen worden.

§3. Specifieke problemen op het vlak van een onderneming dienen met de bevoegde regionale vakbondssecretarissen van de organisaties vertegenwoordigd in het Paritair Comité, besproken te worden en maken het voorwerp uit van een lokale of bijzondere collectieve arbeidsovereenkomst die zal neergelegd worden bij de Voorzitter van het Paritair Comité.

Artikel 15 - Weekends

§1. De arbeiders hebben recht op twintig vrije weekends per jaar, buiten de jaarlijkse vakantie. De werkgever verbindt zich ertoe alles in het werk te stellen om voor de arbeiders meer vrije weekends te plannen.

§2. Sinds 1 januari 2008 kunnen arbeiders weigeren om te werken vanaf het 29ste weekend (i.e. na 28 gepresteerde weekends) zonder te worden gesanctionneerd.

§3. Onder weekend verstaat men een referteperiode van vrijdag 20 uur tot maandag 8 uur (60 uren) met de waarborg van een ononderbroken periode van 48 uren binnen de referteperiode, terwijl een volledige zaterdag of zondag wordt gehandhaafd.  De mogelijkheid bestaat om in de ondernemingen samen met de vakbondsafvaardiging eventuele afwijkingen te bepalen tijdens het onderzoek van de planningen.

§4. In de ondernemingen voor dewelke deze definitie van het begrip weekend een probleem zou vormen, kan een ondernemingscollectieve arbeidsovereenkomst voorzien in een afwijking als zij de volgende elementen bevat :

• Het gaat om vrijwilligheid beperkt in de tijd met een mogelijkheid voor de werknemer om uit deze vrijwilligheid te stappen met een te bepalen opzeggingstermijn;
• De vrijwillige aanvraag zal worden ingediend door de vakbondsafvaardigingen die de lijst van de vrijwilligers aan de betrokken werkgever zullen overhandigen.

Alle (bestaande of komende) ondernemingscollectieve arbeidsovereenkomsten die afwijken van de definitie van het bovenvermelde begrip weekend zullen ter controle moeten worden voorgelegd aan de Voorzitter van het Paritair comité. De Voorzitter zal het Paritair Comité informeren over alle ontvangen collectieve arbeidsovereenkomsten.

§5. De bepaling van §§1 en 2 gelden niet voor arbeiders die een weekendovereenkomst hebben afgesloten.  Weekendprestaties zullen bij voorkeur gebeuren door vrijwilligers.

De werkgevers engageren zich om strikter toe te zien op de bestaande regeling voor weekendarbeid, en om op het bedrijfsniveau, samen met de ondernemingsraad, een concrete evaluatie uit te werken.

Artikel 16 - Feestdagen

Sinds 1 januari 2008 verdubbelt, vanaf de 7de gewerkte feestdag, de premie voor prestaties geleverd tijdens een feestdag, zoals bepaald in artikel 4, § 2, b) van de collectieve arbeidsovereenkomst van 27 oktober 2011 met betrekking tot lonen, premies, diverse vergoedingen en indexeringen.

Artikel 17 - Planningen

§ 1. De werkgevers zullen voor de vaste commerciële contracten de planningen overmaken aan de arbeiders tussen de 22ste en 25ste van iedere maand.

§ 2. Elke onderneming zal de mogelijkheid om een chronologische controle van de planning in te voeren moeten bespreken. 

(...)

Hoofdstuk V : Algemeenheden

Artikel 24

Wat betreft de arbeidstijd van deeltijdse werknemers zijn de wettelijke bepalingen inzake de deeltijdse arbeid van toepassing.

Artikel 25

Overeenkomstig artikel 38 quater, §4, alinea 1 van de wet van 16 maart 1971 op de arbeid en zonder afbreuk te doen aan de bepalingen van toepassing op de waardevervoerders en op de mobiele agenten, hebben de werknemers zoals bedoeld in artikel 1 recht op 15 minuten pauze na 6 uren van prestatie. Deze 15 minuten maken integraal deel uit van de duur van de prestaties en worden vergoed als arbeidstijd. De pauze in de zin van deze bepaling kan door de werkman worden gebruikt voor zijn persoonlijke bezigheden, zonder dat het hem is toegelaten afwezig te zijn, te slapen, of zich te onttrekken aan de taken van de dienst.

Artikel 26 

Economische werkloosheid kan niet worden gehanteerd als een planningsinstrument. Nulplanningen zijn verboden. 

Artikel 27 

Het overloon waarvan spraken in bovenstaande artikelen wordt berekend op basis van een gemiddeld uurloon dat wordt bekomen door de verloning (met inbegrip van de premies) tijdens de 3 kalendermaanden voorafgaand aan de maand waarop de verloning moet gebeuren te delen door het aantal gepresteerde uren. 

Voor de verloning worden in rekening gebracht : de normale prestaties, de niet-productieve uren, de opleiding, de interne syndicale uren, de externe syndicale uren, de inhaaluren, de verschillende premies (zaterdag, zondag, feestdag, nacht, wapen, hond, ....) onderworpen aan de RSZ. 

Onder aantal gepresteerde uren wordt verstaan : de normale uren, de niet-productieve uren, de opleiding, de interne syndicale uren en de externe syndicale uren. 

Artikel 28 

§ 1. Indien sommige van de voordelen, opgenomen in deze collectieve arbeidsovereenkomst, reeds geheel of gedeeltelijk door bepaalde werkgevers worden toegepast op werknemers, wordt tussen de ondertekenende partijen overeengekomen dat deze werkgevers enkel het eventuele verschil tussen wat reeds werd toegekend en wat is bepaald in de huidige overeenkomst, moeten betalen. 

Alle hogere voordelen die reeds worden toegekend blijven verkregen. 

§ 2. Alle bepalingen van de bestaande overeenkomsten die niet door deze conventie worden gewijzigd blijven van toepassing, meer in het bijzonder de bepalingen inzake waardentransport. 

§ 3. Alle voordeliger overeenkomsten en voor zover ze niet strijdig zijn met de algemene bepalingen van de collectieve arbeidsovereenkomsten gesloten in het Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten blijven behouden. 

Hoofdstuk VI : Slotbepalingen

Artikel 29 

§ 1. In geval van betwisting zijn partijen akkoord om uitsluitend een beroep te doen op de Voorzitter van het Paritair Comité die een verzoeningsbureau kan samenstellen en een oplossing kan voorstellen aan betrokken partijen. 

§ 2. Deze collectieve arbeidsovereenkomst heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2012 en is gesloten voor onbepaalde duur. 

§ 3. Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 oktober 2011 (K.B. 22 juni 2010 — B.S. 18 oktober 2010), zoals gewijzigd door de collectieve arbeidsovereenkomst van 1 maart 2011 (K.B. 6 juli 2011 - B.S. 25 augustus 2011) met betrekking tot de arbeidsduur en de humanisering van de arbeid. 

§ 4. Zij kan worden opgezegd door een van de ondertekenende partijen, met een opzeggingstermijn van drie maanden, bij aangetekende brief gericht aan de Voorzitter van het Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten.

Bijlage

Referentie 1: Voor het bepalen van de contractuele uren: P + IS + R + ES + BA1 + RBA + NA

Referentie 2: Voor het bepalen van de uren die gerecupereerd moeten worden (boven 180 u): P + IS + R + ES + BA1

Referentie 3: voor het bepalen van de overuren: P 

Algemeen principe: het aantal te betalen uren mag maximaal 180 uren bedragen.