48 Individueel opleidingsrecht

1. Algemeen principe

De wet van 3 oktober 2022 houdende diverse bepalingen inzake arbeid voert een individueel opleidingsrecht in voor elke werknemer.

Dit individueel opleidingsrecht vervangt de algemene verplichting voor werkgevers in de privésector om een gemiddelde opleidingsinspanning te leveren van 5 dagen per jaar per voltijds equivalent werknemer. 

Voor voltijdse werknemers bedraagt dit recht 4 dagen in 2023 en 5 dagen vanaf 2024. Uitzonderingen worden voorzien voor bedrijven met minder dan 20 werknemers.

Het individueel opleidingsrecht kan ten uitvoer worden gelegd:

• hetzij op sectorniveau via een bij koninklijk besluit verplicht gestelde sectorale collectieve arbeidsovereenkomst (CAO); (Voor de periode 202-2024 moet deze CAO uiterlijk op 30 september 2023 worden neergelegd bij de griffie)
• ofwel, bij gebrek aan een sectorale CAO, op het niveau van de onderneming.

De sectorale collectieve arbeidsovereenkomst voorziet in:

• een individueel opleidingsrecht dat voor een voltijds tewerkgestelde werknemer;
• een groeipad dat vastlegt in welke mate het aantal opleidingsdagen wordt verhoogd om het individueel opleidingsrecht van minimum 5 dagen per jaar vanaf 1 januari 2024 te realiseren;
• een kader voor de praktische tenuitvoerlegging van het individueel opleidingsrecht en voor de verwezenlijking van het groeipad;
• de opleidingen die in aanmerking worden genomen om het aantal individuele opleidingsdagen te bepalen waarbij minstens begrepen zijn: de formele en informele opleidingen en de opleidingen die betrekking hebben op de materies inzake het welzijnsbeleid van toepassing op werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Deze cao kan het aantal dagen en groeipad wijzigen, hoger of lager, zonder het aantal opleidingsdagen te kunnen verminderen tot minder dan 2 dagen.

In uw sector is een collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het individueel opleidingsrecht gesloten.

2. PC 129

In het Paritair comité voor de voortbrenging van papierpap, papier en karton werd op 26 juni 2023 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende de opleidingsinspanningen (nr. 181193/CO/129).

Voor de periode 2023 en 2024 zal elke onderneming een individueelopleidingsrecht van 2 kalenderdagen per VTE per j aar en daarnaast een collectief vormingsrecht van 1,5 kalenderdagen per VTE (gemiddeld) per jaar aanbieden. Hiermee wordt voorzien in een bijkomende stap voor 2023-2024 in het kader van het groeipad voor opleidingsinspanningen.

Ten laatste in de periode 2031-2032 zal het individueel opleidingsrecht per VTE 5 dagen per jaar bedragen.

Na het verstrijken van de periode 2023-2024 zullen de sociale partners elke twee jaar, ter gelegenheid van het sectoroverleg, het individuele recht verhogen ten opzichte van de voorgaande CAO-periode, teneinde ten laatste in de periode 2031-2032 een individueel opleidingsrecht van 5 dagen per VTE per jaar te realiseren. Op deze manier bouwen de sociale partners ook een evaluatie in van de groei van de individuele opleidingsinspanningen.

Voor ondernemingen die minimum tien en minder dan twintig werknemers tewerkstellen, uitgedrukt in voltijdse equivalenten, is artikel 58 van de wet van 3 oktober 2022 houdende diverse arbeidsbepalingen (Belgisch Staatsblad van 10 november 2022) van toepassing.