In het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor bedienden werd op 16 juli 2009 een collectieve arbeidsovereenkomst betreffende de koopkracht luik ecocheques gesloten. Zij werd algemeen verbindend verklaard door een koninklijk besluit van 17 maart 2010 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 3 mei 2010.

Zij werd gewijzigd door een

• CAO van 19 september 2011 (algemeen verbindend verklaard door een koninklijk besluit van 24 oktober 2012 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 20 november 2012) en
• een CAO van 12 december 2013 (neergelegd op de Griffie van de dienst der collectieve arbeisbetrekkingen en geregistreerd op 18 februari 2014 onder het nr. 119425/CO/218; het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 10 maart 2014).

Wij geven u hierna de bepalingen van de CAO van 16 juli 2009 en een commentaar.

1. CAO van 16 juli 2009

HOOFDSTUK I - TOEPASSINGSGEBIED

Artikel 1

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de bedienden die onder de bevoegdheid van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden behoren.

Onder “bedienden” wordt verstaan, de mannelijke en vrouwelijke bedienden.

HOOFDSTUK II - DEFINITIE

Artikel 2

Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 98 betreffende de ecocheques, gesloten in de Nationale Arbeidsraad op 20 februari 2009 en zoals later gewijzigd.

Artikel 3

§1. Voor de toepassing van deze overeenkomst wordt onder ecocheque verstaan, het voordeel bij de aankoop van producten en diensten van ecologische aard die zijn opgenomen in de bij de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 98 gevoegde lijst.

§2. De werknemers kunnen met ecocheques alleen de producten of diensten van ecologische aard aankopen die expliciet opgenomen zijn in deze lijst.

Hun geldigheid is beperkt tot 24 maanden, vanaf de datum van hun terbeschikkingstelling aan de werknemer.

§3. De maximale nominale waarde van de ecocheque bedraagt 10 EUR per ecocheque.

HOOFDSTUK III – TOEKENNINGSMODALITEITEN

Artikel 4

§1. Aan elke voltijds tewerkgestelde bediende met een volledige referteperiode worden ecocheques een keer per jaar toegekend ter waarde van:

• 125 EUR in 2009 (eenmalige premie);
• 250 EUR vanaf 2010.

§2. Aan de deeltijdse bedienden zullen de ecocheques worden betaald volgens de volgende schijven:
 

§3. De betaling van deze ecocheques vindt plaats één keer per jaar op de volgende tijdstippen:

• In de loop van de maand november 2009;
• Vanaf 2010: elk kalenderjaar in de loop van de maand juni.

§4. De bovenvermelde bedragen zijn verschuldigd aan de bedienden met een volledige referteperiode.

De referteperiode is de periode van 12 maanden die loopt vanaf de maand juni van het voorgaande kalenderjaar tot en met de maand mei van het betrokken kalenderjaar.

Bij wijze van overgangsmaatregel is de referteperiode, voor de betaling van de eenmalige premie van de maand november 2009, de periode van 12 maanden die loopt vanaf 1 november 2008 tot en met 31 oktober 2009.

Aan de bedienden met een onvolledige referteperiode, zal het bedrag vastgesteld volgens de hierboven vermelde schijven, betaald worden pro rata van de werkelijke prestaties en daarmee volgens de CAO nr.98 gelijkstelde periodes (art.6, § 3).

Commentaar :

Artikel 6, § 3 van de CAO nr. 98 stelt dat in geval van schorsing van de arbeidsovereenkomst tijdens het betreffende kalenderjaar, de berekening van het aantal toe te kennen ecocheques op zijn minst gebeurt rekening houdend met het aantal dagen waarvoor de betrokken werknemers loon of vakantiegeld hebben gekregen.

Met dagen waarvoor de werknemers loon hebben gekregen worden gelijkgesteld:

1. 1. de dagen moederschapsverlof als bedoeld in artikel 39 van de arbeidswet van 16 maart 1971;
   2. de dagen arbeidsongeschiktheid gedekt door een gewaarborgd maandloon zoals voorzien door de arbeidsovereenkomstenwet (bedienden voor onebpaalde duur), CAO nr. 12 bis (arbeiders) en CAO nr. 13 bis (bedienden voor bepaalde duur en op proef).

De prorataregeling geldt eveneens bij overgang van statuut voltijds naar deeltijds en omgekeerd.

§5. Bij uitdiensttreding van de werknemer informeert de werkgever de werknemer over het nog verschuldigde bedrag aan ecocheques.

Commentaar: de bepalingen van §5 treden in werking op 19 september 2011 voor een onbepaalde duur.

HOOFDSTUK IV - OMZETTING IN DE ONDERNEMINGEN

Artikel 5

§1 De voordelen uit dit akkoord kunnen vóór 31 oktober van het jaar waarin ecocheques werden uitbetaald omgezet worden in een gelijkwaardig voordeel met ingang vanaf het daarop volgend jaar. Voor nieuwe ondernemingen moet dit gebeurd zijn vóór 31 mei van het jaaar waarin ze de eerste uitbetaling zouden moeten doen.

In ondernemingen met een syndicale vertegenwoordiging van de bedienden gebeurt dit via een schriftelijk akkoord met de syndicale vertegenwoordiging. In ondernemingen zonder syndicale vertegenwoordiging gebeurt dit via een voorafgaandelijke informatie door de werkgever aan de bedienden.

Bij gebreke hieraan vóór deze datum is de suppletieve sectorale regeling van toepassing.

Commentaar: de bepalingen van §1 treden in werking op 1 januari 2014 voor een onbepaalde duur.

§1bis. In de ondernemingen waar overeenkomstig deze CAO in juni 2013 ecocheques zijn uitbetaald, evenals in nieuwe ondernemingen die hun eerste uitbetaling in ecocheques pas in 2014 zouden moeten doen, kunnen deze ecocheques alsnog worden omgezet in een gelijkwaardig voordeel vanaf 2014.

In ondernemingen met een syndicale vertegenwoordiging van de bedienden gebeurt dit via een schriftelijk akkoord met de syndicale vertegenwoordiging.
In ondernemingen zonder syndicale vertegenwoordiging gebeurt dit via een voorafgaandelijke informatie door de werkgever aan de bedienden

Deze omzetting moet gebeurd zijn voor 31 maart 2014. Voor nieuwe ondernemingen moet dit gebeurd zijn voor 31 mei 2014.

Bij gebreke hieraan vóór deze datum is de suppletieve sectorale regeling van toepassing.

Commentaar: de bepalingen van §1bis treden in werking op 1 januari 2014 voor een onbepaalde duur.

§2. De totale patronale kost van de omgezette voordelen mag in geen geval hoger zijn dan de totale patronale kost van de toepassing van de netto-verhoging in schijven zoals voorzien in het sectorale suppletieve stelsel, alle lasten inbegrepen voor de werkgevers.

In dat kader kan van de schijven van het sectoraal suppletief systeem worden afgeweken.

§3. Het bedrijfsoverleg kan enkel betrekking hebben op de omzetting van de ecocheques.

HOOFDSTUK V – INFORMATIEVERSTREKKING AAN DE WERKNEMERS

Artikel 6

Als de ecocheques voor het eerst aan de betrokken werknemers worden afgegeven, informeert de werkgever hen met alle dienstige middelen over de inhoud van de in de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 98 genoemde lijst en ook telkenmale dat ze door de Nationaal Arbeidsraad wordt gewijzigd.

HOOFDSTUK VI - SLOTBEPALINGEN

Artikel 7

Vóór 30 april 2011 zal in het Paritair Comité een evaluatie gemaakt worden van het suppletief systeem van de ecocheques.

Daarbij zal geëvalueerd worden of de keuze voor het systeem van de ecocheques ook na 2010 moet verder gezet worden of vervangen door een ander suppletief systeem, zonder een brutoformule uit te sluiten met gelijke maximale patronale kost.

Artikel 8

De in het ANPCB vertegenwoordigde vakorganisaties verbinden zich ertoe om tijdens de geldigheidsduur van deze overeenkomst, geen bijkomende eisen te stellen op het niveau van het paritair comité en van de ondernemingen in verband met de materies die in deze overeenkomst zijn vervat.

Artikel 9

Onderhavige collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1 januari 2009.

Zij werd gesloten voor onbepaaide duur en kan door één van de partijen opgezegd worden mits een opzegging van 3 maanden, gericht bij aangetekende brief aan de Voorzitter van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden en aan de ondertekenende organisaties.

2. Commentaar

Bedrag van de ecocheque

Voltijdse bediende

• vanaf 2010 : 250 EUR

Deeltijdse bediende

Toekenningsvoorwaarden

• vanaf 2010: in dienst vanaf 1 juni van voorafgaand kalenderjaar tot 31 mei van betrokken kalenderjaar

Betaling pro rata

In/uit dienst tijdens referteperiode

• Een voltijdse bediende komt in dienst op 1 augustus 2010. In juni 2011 ontvangt hij een ecocheque van 250 x 10/12 = 208,33 EUR.
• Een voltijdse bediende is in dienst van 1 juli tot en met 31 december 2010. In juni 2011 ontvangt hij een ecocheque van 250 x 6/12 = 125 EUR.  
• Een bediende komt in dienst op 1 januari 2011 en werkt halftijds. In juni 2011 ontvangt hij een ecocheque van 150 x 5/12 = 150 EUR.
• Een bediende wordt aangeworven voor een voltijdse prestatie van 2 weken in oktober 2010. In juni 2011 ontvangt hij een ecocheque van 250 x 2/52 = 9,62 EUR.  

Verandering van categorie tijdens referteperiode

• Een arbeider wordt bediende op 1 maart 2011 en werkt sindsdien halftijds. In juni 2011 ontvangt hij een ecocheque van 150 x 3/12 = 37,50 EUR.

schorsing van de uitvoering arbeidsovereenkomst tijdens referteperiode

• Een halftijdse bediende is in 2011 de eerste 3 maand afwezig geweest wegens ziekte en heeft zwangerschapsrust opgenomen. In juni 2011 ontvangt zij een ecocheque van 150 x 10/12 = 125 EUR.
• Een voltijdse bediende neemt van 1 december 2010 tot en met 28 februari 2011 voltijds ouderschapsverlof. In juni 2011 ontvangt hij een ecocheque van 250 x 9/12 = 187,5 EUR.

Overschakeling van voltijdse naar deeltijdse prestaties en omgekeerd tijdens referteperiode

• Een bediende werkt voltijds tot 1 maart 2011 en werkt sindsdien halftijds. Hij ontvangt in juni 2011 een ecocheque van (250 x 9/12) + (150 x 3/12) = 225 EUR.

Datum van betaling van de ecocheque

• vanaf 2010 : juni

Omzetting in een gelijkwaardig voordeel  

Wat ?

alle in geld waardeerbare voordelen met uitzondering van indexering van de lonen en beremieke verhogingen. Bijvoorbeeld, maaltijdcheques, hospitalisatieverzekering, groepsverzekering, ...

Gelijkwaardig ?

Het alternatief toegekende voordeel mag niet hoger zijn dan de totale patronale kost van de werkgever in de ecocheques, toepassing van de schijven voor deeltijdse bedienden inbegrepen.

Hoe ?

• Syndicale vertegenwoordiging in de onderneming :
  1. akkoord met de syndicale delegatie;
  2. bij ontstentenis ervan, akkoord met de bediendenvertegenwoordigers van de ondernemingsraad;
  3. bij ontstenetenis ervan, akkoord met de bediendenvertegenwoordigers van het CPBW.
• Geen syndicale vertegenwoordiging in de onderneming :

       beslissing van de werkgever

• De omzetting kan gedeeltelijk gebeuren

       bijvoorbeeld, ecocheques in 2009 en groepsverzekering in 2010

Wanneer ?

• voor 2012: vóór 31 oktober 2011;
• voor 2014: vóór 31 maart 2014;
• na 2014: vóór 31 oktober van het jaar waarin ecocheques werden uitbetaald met ingang vanaf het daarop volgend jaar.

Sociaal en fiscaal statuut

De ecocheques toegekend volgens de CAO-bepalingen zijn niet onderworpen aan RSZ-bijdragen en niet belastbaar.