Krachtens artikel 25 van de arbeidswet van 16 maart 1971 mogen de normale grenzen van de dagelijkse en de wekelijkse arbeidsduur overschreden worden om het hoofd te bieden aan een buitengewone vermeerdering van werk, mits hiervoor toelating wordt verleend door de door de Koning aangewezen ambtenaar en mits akkoord van de vakbondsafvaardiging van de onderneming wanneer er een bestaat.

Krachtens artikel 26, §1, 3° mogen de normale grenzen van de dagelijkse en de wekelijkse arbeidsduur eveneens overschreden worden voor het verrichten van arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist, mits het voorafgaande akkoord van de vakbondsafvaardiging van de onderneming of, indien men in de onmogelijkheid is om het akkoord te vragen, mits mededeling achteraf; in beide gevallen wordt de door de Koning aangewezen ambtenaar op de hoogte gebracht.

In deze twee hypothesen voorziet artikel 26bis § 2bis van de arbeidswet van 16 maart 1971 dat de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur mag worden overschreden ten belope van 65 uren per kalenderjaar mits toestemming door een in het paritair comité gesloten collectieve arbeidsovereenkomst. Het is in dit kader dat in het Paritair Comité voor de handel in voedingswaren op 27 augustus 2007 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten werd betreffende de overuren. Zij werd neergelegd op de Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 1 oktober 2007 onder het nummer 84951/CO/119. Het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 15 december 2007.

Wij geven u hierna de integrale tekst van deze CAO, gevolgd door enige commentaar.

A. Tekst CAO

Artikel 1

§1      Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de arbeiders die onder de bevoegdheid vallen van het Paritair Comité voor de handel in voedingswaren.

§2      Met arbeiders worden de mannelijke en de vrouwelijke arbeiders bedoeld.

Artikel 2

In geval van toepassing van de artikelen 25 en 26, §1, punt 3 van de Arbeidswet van 16 maart 1971, d.w.z. in geval van buitengewone vermeerdering van werk en in geval van onvoorziene noodzakelijkheid, mag het aantal per jaar te verrichten arbeidsuren worden overschreden ten belope van 65 uur per refertejaar van 1 april tot 31 maart, op voorwaarde dat het niet mogelijk is aan het overwerk het hoofd te bieden door bijkomende aanwervingen.

Artikel 3

De overuren verricht in de voorwaarden bedoeld in artikel 2 en die om redenen van arbeidsorganisatie niet konden gerecupereerd worden, mogen worden betaald in overleg met de betrokken arbeider nadat de syndicale afvaardiging de onmogelijkheid om ze te recupereren heeft vastgesteld.

Artikel 4

De werkgever moet op elk ogenblik en door alle middelen bewijzen dat het onmogelijk was aan het overwerk het hoofd te bieden door bijkomende aanwervingen.

Artikel 5

Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1 april 2007 en houdt op van kracht te zijn op 31 maart 2009.

B. Commentaar

De bovengenoemde CAO voert de mogelijkheid in om per kalenderjaar (van 1 april tot 31 maart) 65 overuren te laten presteren zonder de verplichting om deze te recupereren, voor zover er bepaalde voorwaarden vervuld zijn:

a)    Slechts in 2 gevallen die aanleiding geven tot overwerk, kan het overurenkrediet toegepast worden:

• buitengewone vermeerdering van het werk;
• onvoorziene noodzakelijkheid.

b)   Onmogelijkheid om over te gaan tot bijkomende aanwervingen.

c)    De syndicale afvaardiging moet de onmogelijkheid vaststellen om deze uren te recupereren.

d)   In principe dient de niet-recuperatie in overleg met de betrokken werkman of werkster te gebeuren.

Opmerking:          

Het overurenkrediet wijzigt niets aan de absolute grenzen van de overuren gepresteerd in geval van buitengewone vermeerdering van werk of onvoorziene noodzakelijkheid, m.n.:

• max. 11  uur/dag,
• max. 50 uur/week,
• max. 65 gecumuleerde overuren/trimester,
• max. 65 niet gerecupereerde overuren/jaar (in geval van gebruik van het overurenkrediet).