48 Individueel opleidingsrecht

Paritair (sub-)Comité nr.:
341.00.00-00.00

Bijwerking: 21/11/2023
Geldig vanaf: 01/01/2023

1. Algemeen principe

De wet van 3 oktober 2022 houdende diverse bepalingen inzake arbeid voert een individueel opleidingsrecht in voor elke werknemer.

Dit individueel opleidingsrecht vervangt de algemene verplichting voor werkgevers in de privésector om een gemiddelde opleidingsinspanning te leveren van 5 dagen per jaar per voltijds equivalent werknemer. 

Voor voltijdse werknemers bedraagt dit recht 4 dagen in 2023 en 5 dagen vanaf 2024. Uitzonderingen worden voorzien voor bedrijven met minder dan 20 werknemers.

Het individueel opleidingsrecht kan ten uitvoer worden gelegd:

• hetzij op sectorniveau via een bij koninklijk besluit verplicht gestelde sectorale collectieve arbeidsovereenkomst (CAO); (Voor de periode 2023-2024 moet deze CAO uiterlijk op 30 september 2023 worden neergelegd bij de griffie)
• ofwel, bij gebrek aan een sectorale CAO, op het niveau van de onderneming.

De sectorale collectieve arbeidsovereenkomst voorziet in:

• een individueel opleidingsrecht dat voor een voltijds tewerkgestelde werknemer;
• een groeipad dat vastlegt in welke mate het aantal opleidingsdagen wordt verhoogd om het individueel opleidingsrecht van minimum 5 dagen per jaar vanaf 1 januari 2024 te realiseren;
• een kader voor de praktische tenuitvoerlegging van het individueel opleidingsrecht en voor de verwezenlijking van het groeipad;
• de opleidingen die in aanmerking worden genomen om het aantal individuele opleidingsdagen te bepalen waarbij minstens begrepen zijn: de formele en informele opleidingen en de opleidingen die betrekking hebben op de materies inzake het welzijnsbeleid van toepassing op werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Deze cao kan het aantal dagen en groeipad wijzigen, hoger of lager, zonder het aantal opleidingsdagen te kunnen verminderen tot minder dan 2 dagen.

In uw sector is een collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het individueel opleidingsrecht gesloten.

2. PC 341

In het Paritair Comité voor de bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten (PC 341) werd op 26 september 2023 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten over de opleidingsinspanningen (nr. 183179/CO/341).

2.1. Ondernemingen met minder dan 10 werknemers

Minstens 2 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.

2.2. Ondernemingen met minstens 10 en minder dan 20 werknemers

Voor een voltijdse werknemer: 

• in 2023 en 2024: 2 opleidingsdagen per jaar; 
• in 2025 en 2026: 2,5 opleidingsdagen per jaar;
• in 2027 en 2028: 3 opleidingsdagen per jaar; 
• in 2029: 3,5 opleidingsdagen per jaar;
• in 2030: 4 opleidingsdagen per jaar. 

2.3. Ondernemingen met 20 werknemers of meer

Voor een voltijdse werknemer: 

• in 2023: 4 opleidingsdagen per jaar; 
• in 2024: 5 opleidingsdagen per jaar. 

Voor werknemers die niet voltijds tewerkgesteld worden en/of niet voor het hele kalenderjaar aan een arbeidsovereenkomst gebonden zijn, wordt het recht op opleiding  bepaald in overeenstemming met artikel 50, §3 van de Wet op Arbeidsdeal.

Het aantal opleidingsdagen wordt bepaald op basis van de volgende formule: A x B x C waar:

• "A" overeenkomt met het aantal in de schoot van de onderneming toegekende opleidingsdagen voor een voltijds tewerkgestelde werknemer;
• "B" overeenkomt met het arbeidsregime van de werknemer in verhouding tot een voltijds arbeidsregime;
• "C" overeenkomt met het aantal maanden gedeeld door twaalf, gedurende dewelke de werknemer werd tewerkgesteld in de schoot van de onderneming.

Elke begonnen maand wordt beschouwd als een volledig gepresteerde maand.

2.4. Uitvoering en mogelijke opleidingstypes 

De opleidingen die in aanmerking komen om deze norm te behalen zijn de formele en informele opleidingen: 

• Formele opleiding: door lesgevers of sprekers ontwikkelde cursussen en stages. Deze opleidingen worden gekenmerkt door een hoge graad van organisatie van de opleider of de opleidingsinstelling. Ze gaan door op een plaats die duidelijk van de werkplek gescheiden is. Ze richten zich tot een groep leerlingen. Die opleidingen kunnen ontwikkeld en beheerd worden door de onderneming zelf of door een extern organisme. De formele opleidingen die in aanmerking komen om deze norm te behalen zijn de opleidingen binnen het kader van de permanente vormingsplicht zoals voorzien door de FSMA voor de bemiddeling en distributie van bank- en beleggingsdiensten, verzekeringen en herverzekeringen en kredietbemiddeling.
• Informele opleiding: de opleidingsactiviteiten die rechtstreeks betrekking hebben op het werk. Deze opleidingen worden gekenmerkt door een hoge graad van zelforganisatie door de individuele leerling of door een groep leerlingen met betrekking tot de tijd, de plaats en de inhoud, waarbij de inhoud gekozen wordt volgens de individuele behoeften van de leerling op de werkplek, en met een rechtstreeks verband met het werk en de werkplek, met inbegrip van deelname aan conferenties of beurzen voor leerdoeleinden.

Het opleidingsaanbod kan tevens betrekking hebben op het gebruik van AI en op de materies inzake de preventie en bescherming op het werk zoals bedoeld in de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Toepasselijke collectieve arbeidsovereenkomst: om de integrale tekst te lezen, klik op het registratienummer.

Datum CAO 26/09/2023	Registratienr 183179	Geldig van 01/01/2023	Geldig tot -
Neerleggingsdatum 29/09/2023		Registratiedatum 20/10/2023
Onderwerp Opleiding
BS Bericht van neerlegging 10/11/2023		Algemeen verbindend verklaring Gevraagd
Algemeen verbindend verklaard door Koninklijk Besluit van 04/02/2024		Gepubliceerd in het B.St. van 23/02/2024
Keywords OPLEIDING (EXCL. SYNDICALE VORMING), OPLEIDING (EXCL. SYNDICALE VORMING)
Tekst aangepast op 25/10/2023

Historiek
01/01/2023	31/12/2050	48 Individueel opleidingsrecht
01/02/2017	31/12/2022	48 Beroepsopleiding