48 Individueel opleidingsrecht

1. Algemeen principe

De wet van 3 oktober 2022 houdende diverse bepalingen inzake arbeid voert een individueel opleidingsrecht in voor elke werknemer.

Dit individueel opleidingsrecht vervangt de algemene verplichting voor werkgevers in de privésector om een gemiddelde opleidingsinspanning te leveren van 5 dagen per jaar per voltijds equivalent werknemer. 

Voor voltijdse werknemers bedraagt dit recht 4 dagen in 2023 en 5 dagen vanaf 2024. Uitzonderingen worden voorzien voor bedrijven met minder dan 20 werknemers.

Het individueel opleidingsrecht kan ten uitvoer worden gelegd:

• hetzij op sectorniveau via een bij koninklijk besluit verplicht gestelde sectorale collectieve arbeidsovereenkomst (CAO); (Voor de periode 2023-2024 moet deze CAO uiterlijk op 30 september 2023 worden neergelegd bij de griffie)
• ofwel, bij gebrek aan een sectorale CAO, op het niveau van de onderneming.

De sectorale collectieve arbeidsovereenkomst voorziet in:

• een individueel opleidingsrecht dat voor een voltijds tewerkgestelde werknemer;
• een groeipad dat vastlegt in welke mate het aantal opleidingsdagen wordt verhoogd om het individueel opleidingsrecht van minimum 5 dagen per jaar vanaf 1 januari 2024 te realiseren;
• een kader voor de praktische tenuitvoerlegging van het individueel opleidingsrecht en voor de verwezenlijking van het groeipad;
• de opleidingen die in aanmerking worden genomen om het aantal individuele opleidingsdagen te bepalen waarbij minstens begrepen zijn: de formele en informele opleidingen en de opleidingen die betrekking hebben op de materies inzake het welzijnsbeleid van toepassing op werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Deze cao kan het aantal dagen en groeipad wijzigen, hoger of lager, zonder het aantal opleidingsdagen te kunnen verminderen tot minder dan 2 dagen.

In uw sector is een collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het individueel opleidingsrecht gesloten.

2. PC 340

In het Paritair Comité voor de orthopedische technologieën werd op 29 september 2023 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende opleiding (nr. 183383/CO/340).

2.1. Toepassingsgebied

Deze cao is van toepassing op de werkgevers en op de werknemers van ondernemingen die onder PC 340 vallen, met uitzondering van de ondernemingen die minder dan 20 werknemers tewerkstellen,

2.2. Individuele opleidingsrekening

Het individueel krediet voor het opleidingsrecht wordt overeenkomstig het volgende groeipad ingevoerd:

• In 2023, 2024 en 2025: 3 opleidingsdagen per jaar per voltijdse werknemer
• In 2026, 2027 en 2028: 4 opleidingsdagen per jaar per voltijdse werknemer
• Vanaf 2030: 5 opleidingsdagen per jaar per voltijdse werknemer

Het aantal opleidingsdagen per jaar is pro rata het arbeidsregime en het aantal dagen tewerkstelling tijdens het kalenderjaar. 

Alle andere modaliteiten van het individueel opleidingsrecht worden uitgewerkt op ondernemingsniveau met naleving van de wet van 3 oktober 2022.

2.3. Uitvoering en  mogelijke opleidingstypes 

Voor de invulling van het individuele opleidingsrecht worden de begrippen 'formele opleiding' en 'informele opleiding' gedefinieerd als volgt:

• formele opleiding: door lesgevers of sprekers ontwikkelde cursussen en stages. Deze opleidingen worden gekenmerkt door een hoge graad van organisatie van de opleider of opleidingsinstelling. Ze gaan door op een plaats die duidelijk van de werkplek gescheiden is. Ze richten zich tot een groep leerlingen. Die opleidingen kunnen ontwikkeld en beheerd worden door de onderneming zelf of door een extern organisme;
• informele opleiding: de opleidingsactiviteiten die rechtstreeks betrekking hebben op het werk. Deze opleidingen worden gekenmerkt door een hoge graad van zelforganisatie door de individuele leerling of door een groep leerlingen met betrekking tot de tijd, de plaats en de inhoud, een inhoud die gekozen wordt volgens de individuele behoeften van de leerling op de werkplek, en met een rechtstreeks verband met het werk en de werkplek, met inbegrip van deelname aan conferenties of beurzen voor leerdoeleinden;