De bepalingen betreffende de loonvoorwaarden van toepassing in het Aanvullend Paritair Comité voor bedienden vindt men terug in:

• de collectieve arbeidsovereenkomst betreffende de loon- en arbeidsvoorwaarden van 29 mei 1989 (KB 6/08/1990; BS 31/08/1990);
• de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juni 2016 tot vaststelling van de sectorale minimumloonschalen op basis van beroepservaring (neergelegd op de Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 3 augustus 2016 onder het nr. 134426/CO/200; het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 4 november 2011);
• de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juni 2016 betreffende de koppeling van de lonen aan de afgevlakte gezondheidsindex (neergelegd op de Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 3 augustus 2016 onder het nr. 134420/CO/200; het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 17 augustus 2016).
• een collectieve arbeidsovereenkomst van 20 april 2017 tot regeling van sommige bepalingen inzake deeltijdse arbeid en van de loonvoorwaarden in de erkende rijscholen (neergelegd op de Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 8 februari 2018 onder het nr. 144389/CO/200);

Hieronder geven wij u de nuttige bepalingen van deze collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende de loonvoorwaarden.

De geactualiseerde bedragen van de minimumwedden die op deze algemene loonvoorwaarden betrekking hebben vindt u terug in onze sectorale documentatie Hfdst. 0402.

1. Loonvoorwaarden (buiten erkende rijscholen)

A. Toepassingsgebied

Volgende bepalingen zijn van toepassing op de werkgevers en bedienden van de ondernemingen, welke tot de bevoegdheid behoren van het Aanvullend Paritair Comité voor de bedienden.

B. Loonvoorwaarden

Sinds 1 oktober 2009 worden de loonbarema's niet meer gebaseerd op leeftijd maar op beroepservaring.

De aanvangslonen die in de minimumloonschaal 1 voor alle functieklassen worden vastgelegd, stemmen overeen met 0 jaar beroepservaring.

De aanvangslonen die in de minimumloonschaal 2 voor alle functieklassen worden vastgelegd, stemmen overeen met 1 jaar beroepservaring, wat logisch lijkt aangezien deze loonschaal enkel toegekend wordt aan de bediende die sinds 1 jaar in dezelfde onderneming werkzaam zijn.

De beroepenclassificatie die betrekking heeft op onze lonen vindt u in onze sectorale documentatie Hfdst. 03.

De deeltijdse bedienden moeten voor een gelijk werk of voor een werk van gelijke waarde, in verhouding, hetzelfde loon ontvangen als een voltijdse bediende.

We leggen de nadruk op het feit dat voor bedienden die niet gebaremiseerd zijn, d.w.z. die boven het sectorale baremaloon worden betaald, de functieklasse, de beroepservaring en hun anciënniteit ook vastgelegd moeten worden zodat er gecontroleerd kan worden of hun effectieve loon niet lager is dan het minimumloonbarema voorzien voor hun anciënniteit, functieklasse en beroepservaring.

Hieronder nemen we volgende minimumbarema's onder de loep, namelijk die van:

a) Bedienden van 21 jaar en ouder, die in dienst treden vanaf 1 oktober 2009;

b) Bedienden van 21 jaar en ouder, die reeds in dienst zijn op 1 oktober 2009;

c) Jongeren en studenten;

d) Geranten en aan-huis-verkopers;

e) Handelsvertegenwoordigers.

a) Bedienden van 21 jaar en ouder, die in dienst treden vanaf 1 oktober 2009

Deze bedienden hebben recht op een minimumwedde die afhankelijk is van de functieklasse en van de beroepservaring verworven vóór de indiensttreding bij de nieuwe werkgever.

Wat wordt onder beroepservaring verstaan?

Het gaat om de effectieve en gelijkgestelde beroepsprestaties bij de werkgever waar de bediende in dienst is, evenals de periodes van effectieve en gelijkgestelde beroepsprestaties die de bediende vóór de indiensttreding verworven heeft als werknemer, zelfstandige of als statutair ambtenaar.

De som van de beroepservaringsperioden en gelijkgestelde perioden wordt uitgedrukt in jaren en maanden.

Voor de bepaling van de periode van beroepservaring worden deeltijdse prestaties gelijkgesteld met voltijdse prestaties.

Welke periodes worden gelijkgesteld?

• de periodes van arbeidsongeschiktheid wegens arbeidsongeval of beroepsziekte;
• de periodes van arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval, anders dan arbeidsongeval, met een maximum van 3 jaar;
• de periodes van voltijds tijdskrediet om thematische redenen, zoals voorzien in artikel 4 van CAO 103 en voor zover RVA-uitkeringen worden toegekend, en thematisch verlof (ouderschapsverlof, bijstand verzorging zwaar ziek gezins-of familielid, palliatieve zorgen), met een maximum van 3 jaar;
• de periodes van voltijds tijdskrediet zonder thematische redenen voor zover RVA-uitkeringen worden toegekend, met een maximum van 1 jaar;
• de periodes van zwangerschapsverlof;
• de periodes van profylactisch verlof;
• de periodes van vaderschapsverlof;
• de toepassing van de crisismaatregelen zoals voorzien door de wet van 19 juli 2009 (tijdelijke crisisaanpassing van de arbeidsduur, crisistijdskrediet en tijdelijke crisiswerkloosheid voor bedienden);
• de overige periodes van volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst zoals voorzien in de Wet van 3 juli 1978, welke gepaard gaan met behoud van loon;

Volgende periodes buiten schorsing van de arbeidsovereenkomst worden gelijkgesteld met effectieve beroepsprestaties:

• de periodes van uitkeringsgerechtigde werkloosheid met een maximum van 1 jaar indien de uitkeringsgerechtigde werkzoekende een beroepservaring heeft van minder dan 15 jaar
• 2 jaar indien de uitkeringsgerechtigde werkloze een beroepservaring heeft van meer dan 15 jaar

Deze periodes worden gelijkgesteld, ongeacht het feit dat ze tijdens de huidige tewerkstelling in het bedrijf voorkomen of dat ze vóór de indiensttreding voorkwamen.

Het bewijs van de beroepservaring aanbrengen?

Bij een nieuwe aanwerving zal de kandidaat aan de werkgever alle noodzakelijke informatie overmaken zodat deze de beroepservaring en dus het loon kan bepalen.

Voorbeelden: tewerkstellingsattest, verklaring van de aansluiting bij een sociale verzekeringskas voor Zelfstandigen, verklaring van tewerkstelling van een openbare overheid, verklaring van het socialezekerheidsorganisme.

U vindt in punt 3 een model van verklaring door de bediende van zijn beroepservaring.

Wanneer wordt de eerste baremieke verhoging toegepast?

De minimumwedde van de bediende die op het ogenblik van de indiensttreding vastgelegd wordt, evolueert in functie van de beroepservaring die bij de huidige werkgever verworven werd. Dezelfde regels dienen dus toegepast te worden als die voor het bepalen van de beroepservaring ingeval van aanwerving bij deze werkgever.

De som van de beroepservaringsperioden en gelijkgestelde perioden wordt uitgedrukt in jaren en maanden. De eerste baremieke verhoging na de indiensttreding zal gebeuren op de eerste dag van de maand nadat de bediende het eerstvolgende jaar beroepservaring heeft bereikt.

Voorbeeld: een bediende die in 1970 geboren is, treedt in dienst op 15 oktober 2009. Zijn beroepservaring bedraagt 18 jaar en 5 maanden en zijn functie behoort tot klasse B.

Zijn minimumwedde op 15 oktober 2009 bedraagt 1.842,34 EUR (schaal 1 - klasse B - 18 jaar ervaring).

Op 15 mei 2010 bereikt hij 19 jaar beroepservaring en krijgt 1.848,73 EUR (schaal 1 - klasse B - 19 jaar ervaring) in juni 2010.

Op 15 oktober 2010 heeft hij 1 jaar anciënniteit in de onderneming; zijn wedde behoort dan tot schaal 2: 1.899,06 EUR vanaf november 2010 (schaal 2 - klasse B - 19 jaar ervaring).

Op 15 mei 2011 bereikt zijn beroepservaring 20 jaar; zijn wedde komt met schaal 2 - klasse B - 20 jaar ervaring overeen vanaf juni 2011: 1.905,73 EUR.

Wanneer hij vanaf 1 juni 2011 tot en met 31 augustus 2011 onbetaald verlof neemt, verwerft hij op 15 augustus 2012 21 jaar ervaring.  In september 2012 zal zijn loon dus 1.912,33 EUR bedragen.  De baremieke verhoging wordt tot september uitgesteld, omdat het onbetaald verlof geen gelijkgestelde periode is.

b) Bedienden van 21 jaar en ouder, die reeds in dienst zijn op 1 oktober 2009

Het aantal jaren beroepservaring van de bedienden, die reeds in dienst zijn op 1 oktober 2009, wordt vastgesteld op fictieve basis. De beroepservaring is gelijk aan het aantal jaren dat in het beroepservaringsbarema overeenstemt met het bedrag van het sectorale baremaloon dat, op 30 september 2009 op hen van toepassing geweest zou zijn. Omzettingstabellen werden opgesteld door de sociale partners.

Voor de omzettingstabel verwijzen wij u naar punt C.

Ze genieten van deze fictieve beroepservaring zolang zij bij dezelfde werkgever in dienst zijn.

Deze regeling van fictieve beroepservaring geldt op identieke wijze voor bedienden die aan het sectorale baremieke loon worden betaald als voor de bedienden die boven het sectorale baremieke loon worden betaald.

Voorbeeld: op 30 september 2009, bediende van 40 jaar (geboren op 5 mei 1969) in klasse A met een anciënniteit van 3 jaar in het bedrijf: volgens de omzettingstabel - barema II bedraagt zijn fictieve beroepservaring 19 jaar.

De fictieve ervaring van de werknemer moet op 1 oktober 2009 vastgesteld worden, maar de salarisverhoging heeft de eerste dag van de maand volgend op zijn verjaardag plaats, en niet op de eerste oktober van elk jaar

Het salaris van de werknemer uit voorgaand voorbeeld verhoogt elk jaar op de eerste dag van de maand die volgt op de maand waarin hij jarig is: dus op 1 juni. Op 1 juni 2010 zal zijn salaris 1.695,93 EUR bedragen (20 jaar beroepservaring).

c) Barema's voor jongeren en voor studenten

Er zijn 2 verschillende barema's van toepassing naargelang het om een gewone bediende of om een student gaat.

• het jongerenbarema komt overeen met een percentage van het loon voorzien aan 0 jaar ervaring:
  • 95% voor de jongere bedienden van 20 jaar
  • 90% voor de jongere bedienden van 19 jaar
  • 85% voor de jongere bedienden van 18 jaar
  • 80% voor de jongere bedienden van 17 jaar
  • 75% voor de jongere bedienden van 16 jaar
• het studentenbarema wordt op 1 januari 2016 als volgt vastgelegd:

Commentaar: voor de evolutie van het studentenbarema verwijzen wij u naar onze sectorale documentatie Hfdst. 0402.

De beroepservaring en anciënniteit verworven als jongeren of studenten vóór 21 jaar wordt meegeteld bij de start van het ervaringsbarema, d.w.z. vanaf 21 jaar.

Voorbeelden (bedragen op 1 januari 2016):

• Student is 19 jaar, heeft nog nooit gewerkt, valt in klasse A en werkt tijdens de maand juli: 1.454,93 EUR. Het jaar daarna is hij 20 jaar oud en werkt ook in juli bij dezelfde werkgever: 1.510,59 EUR.  Het derde jaar is hij 21 geworden en gaat over naar het 'normale' barema. Hij heeft geen gecumuleerde anciënniteit van 1 jaar; schaal 1 blijft toegepast worden - klasse A en 0 jaar ervaring: 1.651,54 EUR.
• Gewone bediende is 19 jaar, valt in klasse A en heeft geen beroepservaring: 90 % van schaal 1 - klasse A - ervaring 0 jaar: 90 % van 1.651,54 EUR, nl. 1.486,39 EUR.  Het jaar daarna is hij 20 jaar oud en gaat over naar 95 % van 1.651,54 EUR, nl. 1.568,96 EUR.  Het derde jaar is hij 21 geworden en gaat over naar het 'normale' barema. Hij heeft 2 jaar ervaring binnen het bedrijf verworven en zijn baremaloon zal overeenkomen met schaal 2 - loonklasse A - 2 jaar beroepservaring, nl. 1.706,32 EUR.

d) Geranten en aan-huis-verkopers

Of geranten en aan-huis-verkopers nu een vast loon genieten of hun loon bestaat uit commissielonen welke zijn vastgesteld overeenkomstig het bedrag van de handelsomzet of volgens andere maatstaven, en voor zover zij fulltime werkzaam zijn, hun loon moet vanaf 1 oktober 2009 tenminste gelijk zijn aan het loon voor een bediende met niveau "0" beroepservaring (schaal 1 dus) binnen klasse C.

e) Handelsvertegenwoordigers

• Voor de handelsvertegenwoordigers met minder dan 4 jaren beroepservaring is het loon tenminste gelijk aan de schaalminima volgens beroepservaring van klasse C.
• Voor de handelsvertegenwoordigers met 4 of meer jaren beroepservaring is het loon tenminste gelijk aan de schaalminima volgens beroepservaring van klasse D.

Gedurende de eerste 6 maanden vanaf de aanvang van de arbeidsovereenkomst echter is het maandelijks minimumloon tenminste gelijk aan het loon, vastgesteld voor een bediende met beroepservaring niveau "0" in klasse A.
Dit minimumloon wordt maandelijks als voorschot op het commissieloon betaald en de eindrekening wordt jaarlijks vastgesteld op basis van de lonen berekend op een gemiddelde van 12 maanden.

C. Tabel van minimumloonschalen en omzettingstabel

Om de tabellen te raadplegen, klik op hiernavolgende link : CAO van 16 juni 2016.

De geactualiseerde bedragen van de minimumwedden vindt u terug in onze sectorale documentatie Hfdst. 0402.

D. Evolutie van de wedden

Met ingang van 1 januari 2006 worden de minimumwedden jaarlijks aangepast aan het indexcijfer op vast tijdstip, namelijk op 1 januari.

Voor de bedienden die gedeeltelijk per prestatie worden bezoldigd, bv. door commissielonen, premies of percentages, wordt enkel het vast gedeelte van het loon, welk ook het bedrag ervan weze, gekoppeld aan voornoemd indexsysteem.

Indien bij de aanvang van het jaar gelijktijdig een verhoging voortvloeiende uit de koppeling van het indexcijfer van de consumptieprijzen en een andere verhoging van de lonen moeten worden toegepast, wordt de aanpassing voortvloeiende uit de koppeling aan het indexcijfer toegepast vooraleer de lonen met de bepaalde verhoging worden aangepast.

De werkgevers hebben evenwel de mogelijkheid om de lonen van de bedienden te doen schommelen overeenkomstig het systeem van koppeling aan het indexcijfer van de consumptieprijzen dat wordt toegepast voor de werklieden van hun onderneming. De werkgevers aangesloten bij Groep S - Sociaal Secretariaat vzw die deze keuze maken worden verzocht om een schriftelijke aanvraag te doen aan hun klantbeheerder.

E. Aanbeveling van de sector

Werkbazen

Het verdient aanbeveling dat de ondernemingshoofden, bij het vaststellen van het maandsalaris der werkbazen, rekening houden met het niveau van het maandloon van de arbeiders die onder hun toezicht werken.

2. Loonvoorwaarden enkel voor erkende rijscholen (uitgezonderd erkende rijscholen opgericht onder de vorm van een vzw)

HOOFDSTUK I - Toepassingsgebied

Artikel 1

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de rijscholen die door de bevoegde regionale Ministers erkend zijn, met uitzondering van de erkende rijscholen die organisaties zijn die geen winstgevend doel nastreven, en op alle bedienden die in dienst zijn van deze werkgevers, of die laatste nu natuurlijke personen dan wel handelsvennootschappen zijn.

Een erkende rijschool opgericht onder de vorm van een vzw zal dus niet onder het toepassingsgebied van deze cao vallen.

Artikel 2

Binnen het kader van deze overeenkomst wordt verstaan onder:

• Lesgever theorie:
  De werknemer houder van een gehomologeerd brevet van beroepsbekwaamheid die theorielessen geeft aan leerlingen in een door de bevoegde regionale Minister erkende rijschool.
• Lesgever praktijk:
  De werknemer houder van een gehomologeerd brevet van beroepsbekwaamheid die praktijklessen geeft aan leerlingen in een door de bevoegde regionale Minister erkende rijschool.

(...)

HOOFDSTUK VII - Classificatieregels

Artikel 10

Onverminderd eventueel gunstiger regelingen op het niveau van de ondernemingen worden de lesgevers in theorie betaald volgens de bepalingen geldend voor categorie 4 van de Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden weddeschalen, zonder dat dit loon lager kan zijn dan het loon vermeld in artikel 11 hieronder.

Commentaar: categorie 4 wordt logischerwijs functieklasse D

Artikel 11

Onverminderd eventueel gunstiger regelingen op het niveau van de ondernemingen, worden lesgevers praktijk minimaal betaald volgens de bepalingen geldend voor de leeftijd van 47 jaar voorzien in de categorie 3 van de Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden weddeschalen.

Commentaar: de sociale partners hebben geen wijziging voorzien voor deze bepaling. Ze voorziet de toepassing van de laatste schijf van de leeftijdsbarema's, we raden u aan de laatste schijf van de beroepservaringsbarema's toe te passen.

HOOFDSTUK VIII - Toepassingsregels

Artikel 12

Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1 april 2015. Zij is gesloten voor onbepaalde duur en is opzegbaar door elk van de ondertekenende partijen mits een aangetekende opzegging bij de voorzitter van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden en met respect van een opzeggingstermijn van 6 maanden.

Artikel 13

De ondertekenende partijen verbinden zich er toe, om gedurende de geldigheidsduur van deze collectieve arbeidsovereenkomst geen bijkomende eisen te stellen met betrekking tot de er in behandelde punten.

4. Model van verklaring van de beroepservaring

MODEL VAN VERKLARING VAN DE BEROEPSERVARING BEDIENDE