Algemeen principe
In België worden de lonen gekoppeld aan het indexcijfer om de koopkracht van de gezinnen op peil te houden. Dit houdt in dat als het leven duurder wordt de lonen zullen stijgen, en dit door de indexatie van de lonen.
Op welke manier en op welke wijze deze indexatie gebeurt, hangt af van de afspraken die op sectorniveau zijn gemaakt (per maand, per kwartaal, jaarlijks, vast percentage, volgens een welbepaalde formule). Deze afspraken worden vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO) die algemeen verbindend verklaard worden bij koninklijk besluit. De indexatie van de lonen is dus een verplicht gebeuren.
Een negatieve index?
Daar waar we vorig jaar te maken hadden met een steeds stijgende inflatie kennen we nu in financiële en economische crisis het omgekeerde effect: een steeds dalende inflatie.
Deze dalende inflatie laat dan ook zijn sporen na op de indexering van de lonen. Hoewel het raar klinkt, kan er dus sprake zijn van een negatieve indexering.
Wij herinneren u ons artikel daaromtrent verschenen op onze site op 10 décembre 2009 : Negatieve loonindexering : wat ermee te doen ?
Wat te doen ingeval van een negatieve index?
In de meeste paritaire comités worden er afspraken gemaakt over de gevolgen van een negatieve indexatie: o.a. niet-toepassing van de negatieve indexatie zonder meer, niet-toepassing van de negatieve indexatie maar verrekening ervan bij de volgende positieve indexatie.
Wanneer echter het paritair comité ingeval van negatieve indexatie van de lonen niets beslist heeft, komt het aan de werkgever toe om te beslissen wat te doen met de lonen van zijn werknemers. Hij heeft namelijk het recht om deze negatieve indexatie toe te passen en bijgevolg het loon van zijn werknemers te verminderen. Hij kan eveneens beslissen om deze negatieve indexatie niet toe te passen. In dat laatste geval moet hij wel weten dat hij de niet-toepassing van de negatieve indexatie niet zal kunnen aanrekenen op een volgende positieve indexatie. Dergelijke handelswijze is in strijd met de loonbeschermingswet. Het behoud van het huidige loon geeft de werkgever niet het recht om de volgende positieve indexatie over te slaan. Toepassen van de negatieve loonindexering en het toekennen van een looncompensatie tot de volgende positieve loonindexering kan evenwel een oplossing bieden voor dit probleem. In deze gevallen worden de aangeslotenen van GROUP S - Sociaal Secretariaat vzw, verzocht contact op te nemen met hun dossierbeheerder.
Overzicht van de negatieve indexaties
Juni 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 102.08 | -1 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie (CAO van 15/10/2013) |
Juli 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 117 | 100,47 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 308 | -0,18 % | Minimumbezoldigingen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 309 | -0,1788 % | Minimum- en effectieve bezoldigingen voor het deel overeenstemmend met het minimum | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 310 | -0,18 % | Minimum- en effectieve bezoldigingen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 326 | 100,47 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
Augustus 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 102.03 | -1 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie (CAO van 11/09/2013) |
| 117 | 100,38 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 326 | 100,38 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
September 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 102.09 | -1 % | Minimum- en effectieve lonen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 117 | 100,30 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 203 | -1 % | Minimum- en effectieve wedden | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 216 | -0,11 % | Minimum- en effectieve wedden | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 308 | -0,17 % | Minimumbezoldigingen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 309 | -0,1692 | Minimum- en effectieve bezoldigingen voor het deel overeenstemmend met het minimum | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 310 | -0,17 % | Minimum- en effectieve bezoldigingen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 326 | 100,30 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
Oktober 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 109 | -0,21 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 117 | 100,25 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 120.02 | -0,21 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 124 | -0,26836 % | Minimum- en effectieve lonen voor het deel overeenstemmend met het minimum | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 125.01 | -0,27 % | Minimumlonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 125.02 | -0,27 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 125.03 | -0,27 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 128 | -0,25 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 132 | -0,19 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 133 | -0,25 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 143 | -0,3875 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 148 | -0,21 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 215 | -0,21 % | Minimum- en effectieve wedden voor het deel voereenstemmend met het minimum | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 326 | 100,25 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 340 (arbeiders) | -0,25 % | Minimum- en effective bezoldigingen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
November 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 117 | 100,23 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 308 | -0,07 % | Minimumbezoldigingen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 309 | -0,0698 % | Minimum- en effectieve bezoldigingen voor het deel overeenstemmend met het minimum | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 310 | -0,07 % | Minimum- en effectieve bezoldigingen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 326 | 100,23 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
December 2014
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 117 | 100,19 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 326 | 100,19 % | Percentage toe te passen op het basisuurloon | Toepassing van de negatieve indexatie |
Januari 2015
| P.C. | Aanpassing | Toepassingsbasis | Beslissing van het paritair comité |
| 121 | -0,29 % | Minimum- en effectieve lonen | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 124 | -0,39757 % | Minimum- en effectieve lonen voor het deel overeenstemmend met het minimum | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 125.01 | -0,40 % | Minimumlonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 125.02 | -0,40 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 125.03 | -0,40 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 128 | -0,34 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 132 | -0,28 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 133 | -0,34 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 136 | -0,21 % | Minimum- en effectieve lonen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 216 | -0,20 % | Minimum- en effectieve wedden | Toepassing van de negatieve indexatie |
| 222 | -0,21 % | Minimum- en effectieve wedden | Neutralisatie van de negatieve indexatie |
| 340 (arbeiders) | -0,25 % | Minimum- en effective bezoldigingen | Neutralisatie van de negatieve indexatie |