11 Regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken

In het Paritair Comité voor de bedienden van de metaalfabrikatennijverheid werd op 5 december 2011 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende een regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken.  Zij werd neergelegd op de Griffie van de dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 9 december 2011 onder het nr. 107306/CO/209.  Het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 20 januari 2012.

Zij werd gewijzigd door een collectieve arbeidsovereenkomst van 7 januari 2013, neergelegd op de Griffie van de dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 1 februari 2013 onder het nr. 113222/CO/209.  Het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 13 februari 2013.

In het artikel 8 van de CAO van 5/12/2011 wordt een §3 toegevoegd en een bijlage wordt toegevoegd die het sectoraal model van notificatie aan de Voorzitter van het paritair comité bevat.  De wijzigingen treden in werking op 1 januari 2013.

1. Toepassingsgebied

Artikel 1

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en hun bedienden die ressorteren tot het Paritair Comité voor de bedienden der metaalfabrikatennijverheid.

2. Voorwerp

Artikel 2

Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in het kader van hoofdstuk II/1 "Regeling van schorsing van de uitvoering van de overeenkomst en regeling van gedeeltelijke arbeid" van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, in deze wet ingevoegd door de wet van 12 april 2011 houdende aanpassing van de wet van 1 februari 2011 houdende verlenging van de crisismaatregelen en tot uitvoering van het compromis van de Regering m.b.t. het ontwerp van interprofessioneel akkoord.

3. Werkzekerheid

Artikel 3

Het doel van de toepassing van collectieve arbeidsovereenkomst is om ontslagen zo veel mogelijk te voorkomen en een maximale werkgelegenheid te behouden.  Als ondanks de inspanningen de onderneming moet overgaan tot meervoudig ontslag, zullen de daartoe voorziene procedures van toepassing zijn.

4. Procedure

Artikel 4

Bij gebrek aan werk voor de bedienden, wegens economische oorzaken, mag de uitvoering van de arbeidsovereenkomst van de bediende geheel worden geschorst of kan een regeling van gedeeltelijke arbeid voor de bedienden met ten minste twee arbeidsdagen per week worden ingevoerd mits in acht neming van de procedure en voorwaarden voorzien in Hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en mits in acht neming van sectorale procedure opgenomen in onderstaande artikels 7 of 8.

Artikel 5

De economische criteria waaraan de onderneming moet voldoen opdat ze deze collectieve arbeidsovereenkomst kan toepassen, zijn deze die opgenomen zijn in artikel 77/1, §4 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Commentaar: de bepalingen van artikel 77/1, §4 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3/07/1978 luiden als volgt:

§4. Onder onderneming in moeilijkheden wordt begrepen:

1° de onderneming, in de zin van de juridische entiteit, met een substantiële daling van minimum 10 % van de omzet of de productie in één van de vier kwartalen voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling bedoeld in dit hoofdstuk, vergeleken met hetzelfde kwartaal van het jaar 2008; als deze daling niet voortvloeit uit het laatste kwartaal voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling bedoeld in dit hoofdstuk, dan moet de dalende trend worden bevestigd in het of de daaropvolgende kwarta(a)l(en), voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling bedoeld in dit hoofdstuk.  Als bewijs van de daling in de omzetcijfers wordt de BTW-aangifte van de betreffende kwartalen als bijlage toegevoegd.

De substantiële daling van 10 % van de productie moet:

- betrekking hebben op de volledige productie van de onderneming;

- bekomen worden door een weging in functie van de belangrijkheid van de diverse producten in het productieproces en aanleiding geven tot een daaraan gerelateerde daling van de productieve arbeidsuren van de werknemers;

- bewezen worden door de indiening van een dossier dat, naast de BTW-aangiften van alle betreffende kwartalen, ook documenten bevat die de vereiste daling inzake productie aantonen en die de gevolgde berekeningswijze toelichten, zoals boekhoudkundige stukken en verslagen overgemaakt aan de ondernemingsraad;

2° de onderneming, in de zin van de technische bedrijfseenheid bedoeld bij artikel 14 van de wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven, of van de juridische entiteit of van de vestigingseenheid in de zin van de wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, die, tijdens het kwartaal voorafgaand aan het kwartaal tijdens het welke het formulier bedoeld bij artikel 77/3 wordt betekend, een aantal dagen tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen voor werklieden kent van ten minste 10 % van het globaal aantal aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid aangegeven dagen;

3° de onderneming, in de zin van de juridische entiteit, met een substantiële daling van de bestellingen van minimum 10 % in één van de vier kwartalen voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling bedoeld in dit hoofdstuk, vergeleken met hetzelfde kwartaal van het jaar 2008; als deze daling niet voortvloeit uit het laatste kwartaal voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling bedoeld in dit hoofdstuk, dan moet de dalende trend worden bevestigd in het of de daaropvolgende kwarta(a)l(en) voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling bedoeld in dit hoofdstuk.

De substantiële daling van 10 % van de bestellingen moet:

- betrekking hebben op alle bestellingen van de ondernming;

- bekomen worden door een weging in functie van de belangrijkheid van de diverse bestellingen en aanleiding geven tot een daaraan gerelateerde daling van de productieve arbeidsuren van de werknemers;

- bewezen worden door de indiening van een dossier dat, naast ten indicatieve titel de BTW-aangiften van elke betreffende kwartalen, ook alle documenten bevat die de vereiste daling inzake bestellingen aantonen en die de gevolgde berekeningswijze toelichten, zoals boekhoudkundige stukken en verslagen overgemaakt aan de ondernemingsraad.

De Koning kan, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, de criteria tot erkenning van onderneming in moeilijkheden bedoeld in deze paragraaf wijzigen.

De Koning kan eveneens, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, het referentiejaar bedoeld in deze paragraaf wijzigen.

Artikel 6

Wanneer de onderneming deze collectieve arbeidsovereenkomst toepast, zal de duurtijd van de volledige en gedeeltelijke schorsing van de arbeidsovereenkomst niet hoger zijn dan de maximale duurtijd bepaald in artikel 77/7 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Commentaar: artikel 77/7 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 luidt als volgt:

De bij artikel 77/4 bedoelde regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de overeenkomst en de regeling van gedeeltelijke arbeid, kunnen worden ingevoerd voor de periodes voorzien in de in afdeling 1 bedoelde collectieve arbeidsovereenkomsten of ondernemingsplan en dit voor maximaal respectievelijk zestien of zesentwintig kalenderweken per kalenderjaar.

Elke kennisgeving moet betrekking hebben op één kalenderweek of meerdere kalenderweken in geval het gaat om een regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de oevereenkomst of om een regeling van gedeeltelijke arbeid met ten minste twee arbeidsdagen per week.

Ingeval over eenzelfde jaar de regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de overeenkomst en de regeling van gedeeltelijke arbeid met mekaar gecombineerd worden, vormen twee weken van de regelingen van gedeeltelijke arbeid het equivalent van een week volledige schorsing van de uitvoering van de overeenkomst.

Artikel 7

§1. Voorafgaand aan de invoering van de regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische redenen zal de onderneming met een vakbondsafvaardiging voor bedienen deze informatie geven en met hen overleggen over:

1. de economische situatie die de onderneming noopt deze regeling door te voeren;

2. het effect van de invoering van de regeling op de onderneming en op de toestand van de bedienden;

3. de concrete toepassingsmodaliteiten van de invoering van de regeling;

4. de recuperatie van de als dusdanig op ondernemingsvlak erkend meeruren en/of -dagen en, in voorkomend geval, de manier waarop deze uren of dagen zullen worden ingehaald;

5. het effect van de invoering van de regeling om de werkgelegenheid maximaal te behouden.

§2. Dit overleg zal beginnen tegelijkertijd met de betekening van de kennisgeving aan het werkloosheidsbureau van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, zoals bepaald in artikel 77/3 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Commentaar: de bepalingen van artikel 77/3 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 luiden als volgt:

Ten minste veertien dagen voordat hij artikel 77/4 kan toepassen, moet de werkgever een formulier, overeenkomstig het model vastgelegd door de Minister bevoegd voor Werk, bij aangetekend schrijven ter kennis geven aan het werkloosheidsbureau van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening van de plaats waar de onderneming gevestigd is, waarbij hij bewijst dat hij aan de voorwaarden voorzien in artikel 77/1 voldoet.

Indien hij zich beroept op de eerste voorwaarde van artikel 77/1, §4, voegt hij bij dit formulier de BTW-aangiften van de betrokken kwartalen.

De dag van de kennisgeving voorzien in lid 1, moet de werkgever aan de ondernemingsraad of, bij ontstentenis van een ondernemingsraad, aan de vakbondsafvaardiging, een kopie van deze kennisgeving meedelen.

 §3. Tijdens de periode van toepassing van de regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische redenen, zal om de twee weken een opvolging van de ingevoerde regeling gebeuren samen met de vakbondsafvaardiging voor bedienden.

§4. Ter gelegenheid van deze opvolging onderzoeken de werkgever en de vakbondsafvaardiging voor bedienden:

- de ontwikkeling van de economische toestand van de onderneming;

- het effect van de ingevoerde regeling;

- de eventuele aanpassingen die aan de toepassing van de ingevoerde regeling moet worden aangebracht.

§5. Zonder afbreuk te doen aan de toepassing van artikel 9 houdt het recht op overleg geen blokkeringrecht in.

Artikel 8

§1. Voorafgaand aan de invoering van de regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische redenen, moet de onderneming zonder vakbondsafvaardiging voor bedienden minstens 14 dagen voor de invoering van de maatregel het volgende aan de Voorzitter van het paritair comité meedelen:

1. de economische situatie die de onderneming noop deze regeling in te  voeren;

2. het effect van de invoering van de regeling op de onderneming en op de toestand van de bedienden;

3. de concrete toepassingsmodaliteiten van de regeling;

4. de recuperatie van de als dusdanig op ondernemingsvlak erkende meeruren en/of -dagen en, in voorkomend geval, de manier waarop deze uren of dagen zullen worden ingehaald;

5. het effect van de invoering van de regeling om de werkgelegenheid maximaal te behouden.

De Vorzitter van het paritair comité informeert op zijn beurt de woordvoerders van de in het paritair comité vertegenwoordigde organisaties.

§2. De mededeling aan de Voorzitter van het paritair comité moet gebeuren op hetzelfde moment als de betekening van de kennisgeving aan het werkloosheidsbureau van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, zoals bepaald in artikel 77/3 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Commentaar: de bepalingen van artikel 77/3 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 luiden als volgt:

Ten minste veertien dagen voordat hij artikel 77/4 kan toepassen, moet de werkgever een formulier, overeenkomstig het model vastgelegd door de Minister bevoegd voor Werk, bij aangetekend schrijven ter kennis geven aan het werkloosheidsbureau van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening van de plaats waar de onderneming gevestigd is, waarbij hij bewijst dat hij aan de voorwaarden voorzien in artikel 77/1 voldoet.

Indien hij zich beroept op de eerste voorwaarde van artikel 77/1, §4, voegt hij bij dit formulier de BTW-aangiften van de betrokken kwartalen.

De dag van de kennisgeving voorzien in lid 1, moet de werkgever aan de ondernemingsraad of, bij ontstentenis van een ondernemingsraad, aan de vakbondsafvaardiging, een kopie van deze kennisgeving meedelen.

§3. Bovengenoemde mededeling aan de Voorzitter van het paritair comité moet gebeuren volgens het sectorale model dat als bijlage aan deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gevoegd.

Artikel 9

§1. Wanneer de procedures, zoals voorzien in artikel 7 of artikel 8 van deze collectieve arbeidsovereenkomst niet worden nageleefd, kan de meest gerede partij een spoedprocedure tot verzoening aanvragen bij het Gewestelijk Verzoeningscomité teneinde de geschillen met betrekking tot het respect van de informatie- en overlegprocedure binnen de drie werkdagen na de aanvraag te onderzoeken.  Indien echter omwille van omstandigheden buiten de wil van de partijen het onmogelijk is om binnen de drie werkdagen te vergaderen, kan de termijn verlengd worden tot 7 werkdagen.

§2. Het verzoeningsbureau waakt tevens over de toepassing van het overleg.  Om de procedure van informatie en overleg te doen nakomen, kan het verzoeningsbureau in voorkomend geval tijdelijk in de betrokken onderneming de toepassing van regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische redenen schorsen.

5. Evaluatie

Artikel 10

Het paritair comité zal maandelijks de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst in de ondernemingen van de sector opvolgen en evalueren.

6. Inkomensgarantie

Artikel 11

§1. De bediende die onderworpen is aan een regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken, zal een toeslag ontvangen ten laste van de werkgever ten belope van 10 EUR per dag werkloosheid, zoals voorzien in het artikel 77/4, §7 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Commentaar: de bepalingen van artikel 77/4, §7 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 luiden als volgt:

§7. De werkgever is ertoe gehouden om voor elke dag waarop niet wordt gewerkt in toepassing van dit artikel een supplement te betalen bovenop de werkloosheidsuitkeringen verschuldigd aan de bediende wegens schorsing van de uitvoering van de overeenkomst.

In afwijking van het eerste lid van de betaling van dit supplement ten laste worden gelegd van het Fonds voor Bestaanszekerheid door een door de Koning algemeen verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomst.

Het bedrag van dit supplement wordt vastgesteld door de collectieve arbeidsovereenkomst overeenkomstig de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités of door het ondernemingsplan zoals voorzien in afdeling 1 van dit hoofdstuk.

Dit supplement is minstens gelijkwaardig aan het supplement toegekend aan de werklieden van dezelfde werkgever die genieten van werkloosheidsuitkeringen in geval van schorsing van de uitvoering van de overeenkomst in toepassing van artikel 51 of, bij onstentenis van dergelijke werklieden, aan het supplement voorzien door de collectieve arbeidsovereenkomst gesloten in het paritair orgaan waaronder de werkgever zou ressorteren  indien hij werklieden zou tewerstellen, of, bij ontstentenis van dergelijke collectieve overeenkomst, aan het minimumbedrag voorzien door of krachtens dit artikel 51.

Bij ontstentenis van een collectieve arbeidsovereenkomst zoals bedoeld in het derde lid, wordt het minimumbedrag van het supplement vastgelegd op 5 EUR per dag waarop niet wordt gewerkt in toepassing van dit hoofdstuk, behalve in geval van afwijking toegestaan overeenkomstig artikel 77/1, §6, door de Commissie bedoeld in artikel 77/1, §3.

De werkgever moet aan de bediende minstens het dubbele betalen van het minimumbedrag van het supplement bedoeld in het vijfde lid voor elke werkloosheidsdag in toepassing van artikel 77/4 tijdens de welke de bediende geen recht heeft gehad uit hoofde van de werkgever op de in artikel 77/8, tweede lid, bedoelde opleiding.

Daarenboven ontvangt hij ten laste van de werkgever 1 EUR:

- per dag in een regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken;

- per elke volledige schijf van 50 EUR die het maandelijks loonplafond voorzien in het kader van de werkloosheidsreglementering overschrijdt.

Onder "dag" wordt begrepen elke dag waarvoor de Rijdsdienst voor Arbeidsvoorziening aan de bediende een werkloosheidsuitkering toekent.

Afwijkingen zijn enkel mogelijk mits collectieve arbeidsovereenkomst, gesloten op ondernemingsvlak.  In ieder geval moet, onverminderd het artikel 77/4, §7 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, het supplement minstens gelijkwaardig zijn als de hierboven vermelde bedragen.

Commentaar: de bepalingen van artikel 77/4, §7 van hoofdstuk II/1 van titel III van de wet van 3 juli 1978 luiden als volgt:

§7. De werkgever is ertoe gehouden om voor elke dag waarop niet wordt gewerkt in toepassing van dit artikel een supplement te betalen bovenop de werkloosheidsuitkeringen verschuldigd aan de bediende wegens schorsing van de uitvoering van de overeenkomst.

In afwijking van het eerste lid van de betaling van dit supplement ten laste worden gelegd van het Fonds voor Bestaanszekerheid door een door de Koning algemeen verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomst.

Het bedrag van dit supplement wordt vastgesteld door de collectieve arbeidsovereenkomst overeenkomstig de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités of door het ondernemingsplan zoals voorzien in afdeling 1 van dit hoofdstuk.

Dit supplement is minstens gelijkwaardig aan het supplement toegekend aan de werklieden van dezelfde werkgever die genieten van werkloosheidsuitkeringen in geval van schorsing van de uitvoering van de overeenkomst in toepassing van artikel 51 of, bij onstentenis van dergelijke werklieden, aan het supplement voorzien door de collectieve arbeidsovereenkomst gesloten in het paritair orgaan waaronder de werkgever zou ressorteren  indien hij werklieden zou tewerstellen, of, bij ontstentenis van dergelijke collectieve overeenkomst, aan het minimumbedrag voorzien door of krachtens dit artikel 51.

Bij ontstentenis van een collectieve arbeidsovereenkomst zoals bedoeld in het derde lid, wordt het minimumbedrag van het supplement vastgelegd op 5 EUR per dag waarop niet wordt gewerkt in toepassing van dit hoofdstuk, behalve in geval van afwijking toegestaan overeenkomstig artikel 77/1, §6, door de Commissie bedoeld in artikel 77/1, §3.

De werkgever moet aan de bediende minstens het dubbele betalen van het minimumbedrag van het supplement bedoeld in het vijfde lid voor elke werkloosheidsdag in toepassing van artikel 77/4 tijdens de welke de bediende geen recht heeft gehad uit hoofde van de werkgever op de in artikel 77/8, tweede lid, bedoelde opleiding.

Elke 2 jaar in het tweede kwartaal en voor de eerste maal in 2013 zullen de sociale partners de aanpassing van het bedrag van 1 EUR onderzoeken.

§2. Het bruto belastbaar bedrag van de maandelijkse tijdelijke werkloosheidsuitkeringen verhoogd met de toegekende toeslagen mag de 100 % van het bruto belastbaar maandloon niet overschrijden.

§3. Onder maandloon wordt verstaan het basismaandloon, verhoogd met de premies waarvan de periodiciteit de maand niet overschrijdt.

§4. In geval van deeltijdse tewerkstelling van de bediende zullen de aanvullingen op dusdanige wijze toegekend worden dat de deeltijdse bediende een bruto belastbaar bedrag ontvangt dat proportioneel gelijk is aan wat en voltijdse bediende zou ontvangen.

7. Gelijkstelling

Artikel 12 

§1. De periodes van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische redenen worden gelijkgesteld met arbeidsdagen voor de toepassing van:

- de jaarlijkse vakantie (zowel vakantiedagen als vakantiegeld);

- het recht op ecocheques;

- de opzeggingstermijnen en -vergoedingen;

- de eindejaarspremie, onder dezelfde voorwaarden als bij tijdelijke werkloosheid voor de arbeiders;

- buitenwettelijke hospitalisatieverzekeringen;

- alle andere gelijkstellingen die aan de arbeiders worden toegekend in geval van tijdelijke werkloosheid.

§2. Andere eventuele gelijkstellingen kunnen het voorwerp uitmaken van het voorafgaand overleg op ondernemingsvlak.

8. Inwerkingtreding

Artikel 13

Deze collectieve overeenkomst wordt gesloten voor onbepaalde duur en treedt in werking op 1 januari 2012.

Zij kan worden opgezegd mits een aangetekend schrijven aan de Voorzitter van het paritair comité en mits respect van een opzegperiode van 6 maanden.

Commentaar: voor het sectoraal model van notificatie aan de Voorzitter van het paritair comité verwijzen wij u naar de CAO nr. 113222.