0704 Omkadering nachtprestaties
Paritair (sub-)Comité nr.:
111.01.01-00.00,
111.01.02-00.00,
111.01.03-00.00,
111.01.04-01.00,
111.01.04-02.00,
111.01.05-00.00,
111.01.06-01.00,
111.01.06-02.00,
111.01.07-00.00,
111.01.08-00.00,
111.01.09-00.00,
111.01.10-00.00,
111.02.01-00.00,
111.02.02-00.00,
111.02.03-00.00,
111.02.04-01.00,
111.02.04-02.00,
111.02.05-00.00,
111.02.06-01.00,
111.02.06-02.00,
111.02.07-00.00,
111.02.08-00.00,
111.02.09-00.00,
111.02.10-00.00
Bijwerking: 23/04/2004
Geldig vanaf: 08/04/1998
De sector heeft kadermaatregelen ingevoerd voor nachtwerk.
In het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw werd op 15 juni 1998 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende de sectorale omkadering van de regimes met nachtprestaties (nr. 48739/CO/111).
Wij verwijzen u ook naar onze sectorale documentatie Hfdst. 35 (CAO inzake de sectorale omkadering van de regimes met nachtprestaties waarover een akkoord werd bereikt na 8 april 1998).
1. Toepassingsgebied
Werkgevers en arbeiders van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw, met uitzondering van de ondernemingen welke bruggen en metalen gebinten monteren.
2. Bestaande arbeidsregimes met nachtprestaties
Vanaf de datum van de inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst nl. 8/04/1998 kunnen vrouwen in de bestaande nachtregimes tewerkgesteld worden.
Onverminderd gunstiger ondernemingsmaatregelen en de omkadering bij zwangerschap, blijven de financiële voordelen, verbonden aan een nachtregime, niet behouden bij uitstap naar een andere arbeidsregeling zonder nachtprestaties.
3. Omkaderingsmaatregelen
De in deze collectieve arbeidsovereenkomst opgenomen omkaderingsmaatregelen zijn van toepassing op bestaande arbeidsregelingen met nachtprestaties, vanaf de datum van inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst:
- De collectieve arbeidsovereenkomsten nr. 46 en 49 gesloten in de Nationale arbeidsraad betreffende de begeleidingsmaatregelen voor ploegenarbeid met nachtprestaties dienen nageleefd te worden, evenals de bepalingen van het advies nr. 1189, uitgebracht door de Nationale arbeidsraad.
- De zwangere werkneemster, tewerkgesteld in een arbeidsregeling met nachtprestaties, heeft het recht om, na schriftelijk verzoek, gestaafd door medisch attest, in een arbeidsregeling zonder nachtprestaties te worden tewerkgesteld met behoud van minimum het inkomen verbonden aan nachtprestaties en dit tot 3 maanden na de bevallingsrust.
- In regimes met nachtprestaties geldt het principe van gelijk loon en gelijke functieclassificaties (Mannen/Vrouwen).
- Onverminderd de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 45 en de sectorale regeling familiaal verlof overeenkomstig het nationaal akkoord 1973-74, zullen op ondernemingsvlak na sociaal overleg sluitende afspraken gemaakt worden over de tijdelijke terugkeer van werknemers, naar een arbeidsregeling zonder nachtprestaties in geval van ernstige medische of familiale redenen.
- De werknemer tewerkgesteld in regimes met nachtprestaties kan op zijn verzoek bij voorrang een vacante betrekking met dag prestaties verkrijgen in zoverre hij aan de vereiste kwalificaties voldoet.
- De werkgever dient aandacht te besteden aan de veiligheid van de nachtwerkers, te zorgen voor het nodige toezicht en voor de bereikbaarheid van de vertrouwenspersonen inzake « ongewenst seksueel gedrag ».
4. Commentaar
In artikel 5 van bovenstaande CAO staat dat men in elk geval de CAO’s nr. 46 en 49 gesloten in de Nationale Arbeidsraad dient na te leven.
De CAO nr. 46 werd gesloten op 23 maart 1990 en betreft de begeleidingsmaatregelen voor ploegenarbeid met nachtprestaties alsook voor andere vormen van arbeid met nachtprestaties. Deze CAO kan als volgt kort worden samengevat.
- Onder arbeidsregelingen met nachtprestaties wordt verstaan, arbeidsregelingen met prestaties tussen 20 en 6 uur, met uitsluiting van de werknemers die uitsluitend prestaties verrichten tussen 6 uur en 24 uur en de werknemers die gewoonlijk beginnen te werken vanaf 5 uur.
- De werknemers die nachtprestaties verrichten moeten in principe tewerkgesteld zijn met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur. Er zijn evenwel uitzonderingen mogelijk voor werknemers verbonden door een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of voor een duidelijk omschreven werk.
- Het dagelijks werkrooster moet evenveel werkuren bevatten als een volledig dagelijks werkrooster in de onderneming, met een minimum van zes uur, behoudens CAO gesloten in de onderneming vóór 1 januari 1990.
- De werknemers kunnen bij aanwerving alleen op vrijwillige basis worden ingeschakeld in arbeidsregelingen met nachtprestaties, tenzij het gaat om werknemers die door hun school- of beroepsopleiding gekozen hebben voor een beroep dat doorgaans nachtprestaties meebrengt .
- Indien niet alle werknemers van een onderneming of van een afdeling ervan zijn tewerkgesteld in arbeidsregelingen met nachtprestaties, kunnen de werknemers alleen op vrijwillige basis in één van die regelingen worden ingeschakeld, behoudens strijdige CAO.
- In ondernemingen met een vakbondsafvaardiging wordt de overschakeling geregeld bij CAO, gesloten met alle in de afvaardiging vertegenwoordigde organisaties.
- Verder zijn er nog bijzondere beschermingsmaatregelen voor werknemers van minstens 50 jaar, voor werknemers van minstens 55 jaar en voor zwangere werkneemsters.
- De CAO bepaalt tevens een aanvullende werkloosheidsvergoeding ten laste van de werkgever in geval van beëindiging van de arbeidsovereenkomst binnen bepaalde voorwaarden.
- Tenslotte bepaalt de Nationale Arbeidsraad enkele regels inzake arbeidstijd en rusttijd.
In de CAO nr. 49 van 21 mei 1991 wordt bepaald dat werknemers tewerkgesteld in arbeidsregelingen met nachtprestaties recht hebben op een financiële vergoeding van 30 fr. per uur. Dit bedrag wordt verhoogd tot 36 fr. per uur voor werknemers die ten minste 50 jaar oud zijn. Deze bedragen zijn gekoppeld aan het indexcijfer van de consumptieprijzen en zijn vanaf 1 mei 2011 gelijk aan respectievelijk 1,08 EUR en 1,30 EUR per uur.
Als een werkgever prestaties met nachtarbeid wil invoeren, dient hij in toepassing van artikel 38, § 3 van de arbeidswet de werknemersvertegenwoordigers te raadplegen betreffende de noodzakelijke aanpassingen van de arbeidsvoorwaarden. Krachtens het in bovenvermelde CAO vermelde advies nr. 1.189 van de Nationale Arbeidsraad, heeft die raadpleging betrekking op:·
- de naleving van de CAO nr. 46
- de nodige veiligheidsmaatregelen
- de mogelijkheden inzake kinderopvang
- de gelijke behandeling van mannen en vrouwen inzake bezoldiging
- het aantal betrokken werknemers.
5. Tekst CAO
HOOFDSTUK I – Inleidende bepalingen
Artikel 1 – Toepassingsgebied
Deze overeenkomst is van toepassing op de werkgevers en arbeiders van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw, met uitzondering van de ondernemingen welke bruggen en metalen gebinten monteren.
Onder arbeiders wordt verstaan de mannelijke en vrouwelijke arbeiders.
Artikel 2 – Voorwerp
a) Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in toepassing van de wet van 17/2/1997 en van de collectieve arbeidsovereenkomsten 46 en 49.
b) Vanaf de datum van inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst vervalt het advies uitgebracht door het Paritair Comité 111 op 30/10/1995 inzake « nachtarbeid voor vrouwen ». De bestaande pilootprojecten blijven van kracht, evenals de arbeidsregelingen met nachtprestaties waarover een akkoord werd bereikt na de publicatie van de wet van 17/02/1997 en vóór de inwerkingtreding van de sectorale collectieve arbeidsovereenkomst inzake nachtarbeid.
Zij kunnen mits overleg aangepast worden.
HOOFDSTUK II – Bestaande arbeidsregimes met nachtprestaties
Artikel 3
a) Vanaf de datum van de inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst nl. 8/04/1998 kunnen vrouwen in de bestaande nachtregimes tewerkgesteld worden.
b) Onverminderd gunstiger ondernemingsmaatregelen en de omkadering bij zwangerschap, blijven de financiële voordelen, verbonden aan een nachtregime, niet behouden bij uitstap naar een andere arbeidsregeling zonder nachtprestaties.
HOOFDSTUK III – Omkaderingsmaatregelen
Artikel 4
De in deze collectieve arbeidsovereenkomst opgenomen omkaderingsmaatregelen zijn van toepassing op bestaande arbeidsregelingen met nachtprestaties, vanaf de datum van inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst.
Artikel 5
a) De collectieve arbeidsovereenkomsten nr. 46 en 49 gesloten in de Nationale arbeidsraad betreffende de begeleidingsmaatregelen voor ploegenarbeid met nachtprestaties dienen nageleefd te worden, evenals de bepalingen van het advies nr. 1189, uitgebracht door de Nationale arbeidsraad.
b) De zwangere werkneemster, tewerkgesteld in een arbeidsregeling met nachtprestaties, heeft het recht om, na schriftelijk verzoek, gestaafd door medisch attest, in een arbeidsregeling zonder nachtprestaties te worden tewerkgesteld met behoud van minimum het inkomen verbonden aan nachtprestaties en dit tot 3 maanden na de bevallingsrust.
c) In regimes met nachtprestaties geldt het principe van gelijk loon en gelijke functieclassificaties (Mannen/Vrouwen).
d) Onverminderd de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 45 en de sectorale regeling familiaal verlof overeenkomstig het nationaal akkoord 1973-74, zullen op ondernemingsvlak na sociaal overleg sluitende afspraken gemaakt worden over de tijdelijke terugkeer van werknemers, naar een arbeidsregeling zonder nachtprestaties in geval van ernstige medische of familiale redenen.
e) De werknemer tewerkgesteld in regimes met nachtprestaties kan op zijn verzoek bij voorrang een vacante betrekking met dagprestaties verkrijgen in zoverre hij aan de vereiste kwalificaties voldoet.
f) De werkgever dient aandacht te besteden aan de veiligheid van de nachtwerkers, te zorgen voor het nodige toezicht en voor de bereikbaarheid van de vertrouwenspersonen inzake « ongewenst seksueel gedrag ».
Artikel 6
De in het advies van oktober 1995 vooropgestelde analyse over de « nachtarbeid » in de sector zal aangevraagd worden als positieve actie bij de Minister van Tewerkstelling en Arbeid.
Artikel 7
Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt neergelegd ter Griffie van de Dienst der Collectieve Arbeidsbetrekkingen.
De algemeen verbindend verklaring wordt aangevraagd.
Artikel 8
Deze collectieve arbeidsovereenkomst is gesloten voor onbepaalde duur. Ze kan worden opgezegd per aangetekende brief te betekenen aan de andere partij met een opzeggingstermijn van 6 maanden.
Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 8/04/1998.
| Historiek | ||
|---|---|---|
| 08/04/1998 | 31/12/2050 | 0704 Omkadering nachtprestaties |