De maand mei is traditiegetrouw de maand van de huwelijksfeesten, de plechtige communiefeesten en het feest van de vrijzinnige jeugd.
Ter gelegenheid van dergelijke familiale gebeurtenissen heeft de werknemer het recht om, met behoud van zijn normale loon, afwezig te zijn op het werk. Deze dagen worden klein verlet genoemd.
Wat moet u als werkgever weten over de regels in verband met klein verlet ?
Voor welke werknemers?
Het wettelijke stelsel van klein verlet is op alle werknemers van toepassing, dit wil zeggen op de personen die aangeworven zijn door middel van een arbeidsovereenkomst:
- voor een arbeider;
- voor een bediende;
- voor een handelsvertegenwoordiger;
- voor een dienstbode;
- voor een student.
De aard van de arbeidsovereenkomst heeft geen enkel belang. Het kan dus gaan over een arbeidsovereenkomst gesloten:
- voor een onbepaalde duur;
- voor een bepaalde duur;
- voor een duidelijk omschreven werk;
- voor een deeltijds werk;
- voor uitzendarbeid.
De wettelijke bepalingen betreffende klein verlet zijn tevens van toepassing op de:
- werknemers onder vervangingscontract;
- werknemers tewerkgesteld in een tewerkstellingsprogramma;
- leerlingen gebonden door een leerovereenkomst Middenstand in de Vlaamse Gemeenschap of een industriële leerovereenkomst;
- stagiair(e)s.
Opgelet : thuiswerkers vallen niet onder deze regeling.
Welke familiale gebeurtenissen geven recht op klein verlet?
Onderstaande tabel geeft u, per gebeurtenis, het aantal dagen klein verlet waarop de werknemer recht heeft.
|
Familiale gebeurtenis |
Afwezigheidsduur |
| Huwelijk van de werknemer |
Twee dagen (al dan niet opeenvolgend) door de werknemer te kiezen tijdens de week van het huwelijk of tijdens de daaropvolgende week (het burgerlijke of kerkelijke huwelijk). De werknemer moet dus kiezen welke van de twee ceremonies hij als familiale gebeurtenis beschouwt. |
| Huwelijk van een naast familielid: van een kindvan de werknemer of van zijn echtgenote of wettelijk samenwonende, van een (half)broer, (half)zuster, schoonbroer, schoonzuster, vader, moeder, schoonvader, stiefvader, schoonmoeder, stiefmoeder of van een kleinkind van de werknemer | De dag van het kerkelijke of burgerlijke huwelijk. De werknemer moet dus kiezen welke van de twee ceremonies hij als familiale gebeurtenis beschouwt. |
| Plechtige communie (niet de eerste communie) van een kind van de werknemer, van zijn echtgenote of wettelijk samenwonende |
De dag van de plechtigheid of wanneer deze dag samenvalt met een zondag, een feestdag of een gewone inactiviteitsdag, de gewone activiteitsdag die onmiddellijk aan de gebeurtenis voorafgaat of erop volgt. |
| Deelneming van een kind van de werknemer, van zijn echtgenote of wettelijk samenwonende aan het feest van de vrijzinnige jeugd |
De dag van het feest of, wanneer deze dag samenvalt met een zondag, feestdag of gewone inactiviteitsdag, de gewone activiteitsdag die onmiddellijk aan de gebeurtenis voorafgaat of erop volgt. |
Voorwaarden tot uitoefening van het recht op klein verlet.
Om recht te hebben op klein verlet voor dergelijke gebeurtenissen moet de werknemer de volgende regels naleven :
- De werknemer moet de werkgever op voorhand verwittigen of indien dit niet mogelijk is, zo snel mogelijk;
- De afwezigheidsdag(en) kunnen enkel opgenomen worden voor het doel waarvoor ze zijn toegestaan. Dit betekent dat werknemers eventueel een bewijs van de gebeurtenis moeten voorleggen wanneer dit in het arbeidsreglement is opgenomen;
- Er bestaat slechts een recht op loon wanneer er effectief sprake is van loonverlies, dus enkel voor gewone dagen van activiteit. Bijgevolg, indien de gebeurtenis samenvalt met een gewone inactiviteitsdag, een feestdag, een inhaalrustdag of een dag waarop de arbeidsovereenkomst geschorst is (wegens jaarlijkse vakantie, arbeidsongeschiktheid…), kan de werknemer geen aanspraak maken op klein verlet behalve indien het een gebeurtenis betreft die hem de mogelijkheid geeft op een andere dag of in een bepaalde periode naar keuze afwezig te zijn.
Indien aan deze voorwaarden niet is voldaan verliest de werknemer zijn recht op loon. Hij is echter niet onrechtmatig afwezig wanneer de voorwaarden niet zijn voldaan en de werknemer toch niet naar het werk komt.
Cumul van dagen indien twee kinderen van de werknemer op de zelfde dag hun plechtige communie vieren of deelnemen aan het feest van de vrijzinnige jeugd?
De werknemer zal in dit geval geen recht hebben op twee dagen klein verlet. Het doel van de regeling bestaat er immers in dat de werknemer kan deelnemen aan een familiale gebeurtenis zonder verlies van zijn loon. Wanneer een werknemer de dag van de communie niet hoeft te werken, wordt het doel bereikt ongeacht het aantal kinderen van de werknemer die deelnemen aan de gebeurtenis.
Op welke dagen mag de deeltijdse werknemer afwezig zijn?
De deeltijdse werknemer heeft het recht om, met behoud van zijn normale loon, afwezig te zijn op het werk tijdens de dagen waarop hij normaal had moeten werken en voor het aantal uren dat hij normaal tijdens die dagen gepresteerd zou hebben. Onder dit voorbehoud kan hij de afwezigheidsdagen binnen dezelfde grenzen kiezen als een voltijdse werknemer. Zo kan een werknemer van wie het uurrooster prestaties voorziet op maandag en woensdag, ter gelegenheid van zijn huwelijk ervoor kiezen om zijn twee dagen klein verlet te nemen op de maandag en de woensdag van de week van zijn huwelijk of van de week die erop volgt.
Op welke dagen mag de werknemer die nachtarbeid verricht afwezig zijn?
Om recht te hebben op klein verlet, moet de familiale gebeurtenis samenvallen met een gewone dag van activiteit. Wanneer het gaat om nachtarbeid waarbij de arbeid zich uitstrekt over twee opeenvolgende dagen ( bijvoorbeeld, van vrijdag 20 uur tot zaterdag 6 uur), stelt zich de vraag welke dag de gewone dag van activiteit is.
Een eerste groep is van mening dat de dag van activiteit, de dag is waarop de arbeid aanvangt. In het voorbeeld zou dit dus vrijdag zijn. In dat geval zou een familiale gebeurtenis op zaterdag geen recht geven op klein verlet en zou de werknemer de nacht van vrijdag op zaterdag moeten presteren.
Volgens een andere stelling is de gewone dag van activiteit, de dag waarop het meeste uren worden gepresteerd. In het voorbeeld zou dit zaterdag zijn. In dat geval zou een familiale gebeurtenis op zaterdag wel recht geven op klein verlet en zou de werknemer niet moeten presteren tijdens de nacht van vrijdag op zaterdag.
Om moeilijkheden te vermijden, is het aan te raden om in het arbeidsreglement op te nemen dat de dag waarop de nachtarbeid aanvangt, de dag van gewone activiteit is waarop de regeling van klein verlet van toepassing is.
Welk loon betalen aan de werknemer?
Voor alle toegestane afwezigheidsdagen moet de werkgever het normale loon betalen alsof de werknemer normaal gewerkt heeft. De werkgever moet de afwezigheid enkel betalen indien hij ervan verwittigd werd en indien de werknemer het verlof gebruikt heeft voor de ingeroepen reden. Op dit gebied past men de regels voor de berekening van het loon voor een feestdag toe. Dit loon moet de eventuele premies, loontoeslagen en voordelen in natura bevatten die zouden toegekend zijn indien op deze afwezigheidsdag normaal gewerkt werd.
Voorziet een collectieve sectorale overeenkomst andere regels?
Al deze regels hebben een aanvullend karakter. Zij zijn niet van toepassing op de werkgevers en werknemers die gebonden zijn door een individuele arbeidsovereenkomst, een arbeidsreglement of een collectieve arbeidsovereenkomst op sectoraal- of ondernemingsvlak waarin een gunstigere regeling voorzien is. Men moet bijgevolg vooraf nagaan of er geen overeenkomst bestaat die betaald klein verlet voor langere periodes of voor andere redenen voorziet. Op onze website vindt u de collectieve overeenkomsten voor klein verlet die eventueel in uw activiteitssector gesloten werden.
In hoofdstuk 13 van onze sectorale documentatie kan u per paritair comité nagaan of er voor uw sector afwijkende regels werden overeengekomen.