De laatste weken verschenen er in het Belgisch Staatsblad een hele reeks ministriële besluiten waarin een aantal steden en gemeenten erkend werden als toeristische centrum. Het gaat hier niet noodzakelijk om volledig nieuwe erkenningen. Het betreft plaatsen waarvan de erkenning, ingevolge een overgangsmaatregel, afliep op 2 juli 2011.
Huidige erkenningsvoorwaarden en -procedure
Tot 3 juli 2007 gold inzake de erkenning als toeristisch centrum het Koninklijk Besluit van 7 november 1966. Dat KB legde de erkenningsvoorwaarden en -procedure vast. Vanaf 3 juli 2007 gelden voor de erkenning als toeristisch centrum echter de voorwaarden en de procedure vastgelegd in het KB van 9 mei 2007. Dat KB verving de oude regelgeving.
Volgens de huidige erkenningsvoorwaarden moet de gemeente (of een deel van de gemeente):
- een oplijsting geven van haar bezienswaardige of bekende plaatsen van culturele, historische of religieuze aard of van natuurschoon;
- een indicatie geven van het aantal toeristen die de gemeente en haar bezienswaardige of bekende plaatsen bezoeken;
- aantonen dat er omkadering is voor de opvang van toeristen (parkeergelegenheid, erkende toeristische bewegwijzering, picknickmogelijkheden, cafés, logies of restauratiegelegenheden);
- de impact van de toeristen op de omzet van de kleinhandel tijdens het hoogseizoen in kaart brengen;
- aantonen aan dat er tijdens het hoogseizoen een stijging is in de inkomsten of omzet van de kleinhandelszaken tengevolge van de toeristen;
- een oplijsting geven van de kleinhandelszaken en hun geografische locatie die als gevolg van de erkenning de uitzondering op de zondagsrust zullen genieten;
- investeringen doen en een investeringsplan hebben om het toerisme te bevorderen;
- aantonen dat het toeristisch onthaal in de gemeente wordt verzekerd door instellingen die erkend zijn door de inzake het toerisme bevoegde overheid.
Daarnaast gelden er ook enkele kwantitatieve criteria. Zo moet de gemeente aantonen dat minstens één van de bezienswaardige of bekende plaatsen minstens 5.000 toeristen per jaar heeft en bovendien voldoen aan minstens één van de onderstaande criteria:
- criterium voor verblijfstoerisme: de gemeente heeft minstens 55 000 overnachtingen per jaar;
- criterium voor dagtoerisme: de gemeente of een zorgvuldig omschreven deel van het grondgebied telt 130 of minder inwoners per horecazaak op het grondgebied.
Een erkenning op basis van die voorwaarden en volgens de huidige procedure is maar geldig voor een periode van 4 jaar, maar ze is steeds hernieuwbaar.
Een aanvraag tot erkenning moet door het college van burgemeester en schepenen worden gericht aan de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.
Overgangsmaatregel voor oude erkenningen
Zoals gezegd verving het KB van 2007 de oude regelgeving. Voor de gemeenten en steden die op 3 juli 2007 nog erkend waren volgens de oude regelgeving werd in een overgangsmaatregel voorzien. Zij behielden hun erkenning nog gedurende een periode van 4 jaar vanaf de inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving. Hun erkenning verviel dus in principe op 3 juli 2011.
Indien zij nog verder erkend wilden blijven als toeristisch centrum, moesten zij vóór die datum een aanvraag dossier indienen. Voor die nieuwe aanvraag golden dan wel de nieuwe erkenningsvoorwaarden en -procedure.
Gemeenten met 20.000 inwoners of minder op 3 juli 2007 die erkend zijn als toeristisch centrum met toepassing van de oude regelgeving en die na vier jaar een aanvraag tot hernieuwing hebben ingediend maar die niet voldeden aan de voorwaarden tot erkenning voorzien volgens de nieuwe regeling, krijgen een eenmalige, bijkomende overgangsperiode van vier jaar. Na deze bijkomende overgangsperiode vervalt hun erkenning als toeristisch centrum tenzij zij alsdan wordt hernieuwd overeenkomstig de huidige voorwaarden.
Gevolgen inzake arbeid op zon- en feestdagen
Het personeel van kleinhandelszaken en kapsalons die gevestigd zijn in een plaats die als toeristisch centrum erkend is, kan op zondag tewerkgesteld worden:
- van 1 mei tot en met 30 september;
- tijdens de kerst- en paasvakantie van het gemeenschapsonderwijs;
-
buiten de voornoemde periodes, hoogstens 13 zondagen per kalenderjaar in de plaatsen of gedeelten ervan:
- waar allerlei manifestaties en organisaties plaatsgrijpen, zoals salons, tenoonstellingen, musea, handels-, landbouw- en industriële beurzen, braderijen, stoeten en sportmanifestaties;
- waar tijdens het weekeinde een toevloed van toeristen plaats heeft ingevolge het bestaan van bezienswaardige of bekenden plaatsen van culturele, historische of religieuze aard of van natuurschoon.
Ingevolge de feestdagenwetgeving mag een werknemer tewerkgesteld worden op een feestdag in de gevallen waarin zondagarbeid is toegelaten. In de toeristische centra is de tewerkstelling op een feestdag dus ook mogelijk volgens de zelfde voorwaarden als die waaronder zondagarbeid is toegelaten.
Hieronder vindt u nog een lijst van alle momenteel als toeristisch centrum erkende plaatsen in België (in PDF). Die lijst zal in de toekomst ongetwijfeld nog veranderen. De huidige lijst is bijgewerkt tot en met 27 juli 2011.