De hervorming van het sociaal strafrecht tot een sociaal strafwetboek moet helpen in de strijd tegen de sociale fraude. Tot vandaag kende het sociaal strafrecht een kluwen van wetten waar de cohesie vaak heel ver weg was. Het strafwetboek (Wet van 2 juni 2010 houdende bepalingen van het sociaal strafrecht - BS 30/06/2010 - in werking getreden op 01/07/2011) is een duidelijk geheel waar alle inbreuken van zowel het arbeidsrecht als het sociale zekerheidsrecht worden vermeld.
Het strafwetboek bestaat uit twee boeken.
Boek 1
Boek 1 behandelt:
- het beleid inzake preventie en toezicht
- de uitoefening van het toezicht en de hoedanigheid van officier van gerechtelijke positie
- de processen-verbaal
- de vervolging van de inbreuken
- enkele bijzondere bepalingen
- de bestraffing van de inbreuken in het algemeen
De inbreuken worden ingedeeld in vier categorieën volgens de ernst van de inbreuk. De weerhouden sancties zijn de volgende:
SANCTIE | Administratieve geldboete | Strafrechtelijke geldboete | Gevangenisstraf |
Niveau 1 | € 10 - € 100 | - | - |
Niveau 2 | hetzij een administratieve geldboete van € 25 - € 250 | hetzij een strafrechtelijke geldboete van € 50 - € 500 | - |
Niveau 3 | hetzij een administratieve geldboete van € 50 - € 500 | hetzij een strafrechtelijke geldboete van € 100 - € 1.000 | - |
Niveau 4 | hetzij een administratieve geldboete van € 300 - € 3.000 | en/of een strafrechtelijke geldboete van € 600 - € 6.000 | hetzij een gevangenisstraf van 6 maanden tot 3 jaar |
Deze tabel dient echter aangepast te worden aan de opcentiemen: vermeerderd met opdeciemen (vermenigvuldigd met 5,5). De actuele bedragen zijn dus de volgende:
SANCTIE | Administratieve geldboete | Strafrechtelijke gedboete | Gevangenisstraf |
Niveau 1 | € 55 - € 550 | - | - |
Niveau 2 | hetzij een administratieve geldboete van € 137,50 - € 1.375 | hetzij een strafrechtelijke geldboete van € 275 - € 2.750 | - |
Niveau 3 | hetzij een administratieve geldboete van € 275 - € 2.750 | hetzij een strafrechtelijke geldboete van € 550 - € 5.500 | - |
Niveau 4 | hetzij een administratieve geldboete van € 1.650 - € 16.500 | en/of een strafrechtelijke geldboete van € 3.300 - € 33.000 | hetzij een gevangenisstraf van 6 maanden tot 3 jaar |
Boek 2
Boek 2 geeft een opsomming van de inbreuken en hun bestraffing (niveau) in het bijzonder.
Enkele voorbeelden:
Niveau 1:
- inbreuken op de bepalingen met betrekking tot de gegevensverstrekking aan de RVA over één van zijn werknemers die loopbaanonderbreking geniet;
- inbreuken op de kennisgevingsplicht met betrekking tot de vervanging van de feestdagen die in een weekend vallen;
- inbreuken op de welzijnswet
Niveau 2:
- inbreuken op de bepalingen die de persoonlijke levenssfeer van de werknemers beschermen;
- inbreuken op de bepalingen die de nachtarbeid reglementeren;
- het belemmeren van de ondernemingsorganen
Niveau 3:
- het niet opmaken van de individuele rekening;
- overtredingen op de bepalingen inzake de gezondheid en de veiligheid van de werknemers;
- het niet naleven van de verplichting om een werknemer te vervangen inzake het brugpensioen
Niveau 4:
- inbreuken op reglementering deeltijdse arbeid;
- niet verrichten van DIMONA-formaliteiten;
- kinderarbeid