In het Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel werd op 8 november 2001 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende de waarborg van een gemiddeld minimum maandinkomen. Zij werd neergelegd op de Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen en geregistreerd op 19 december 2001 onder het nr. 60.351/CO/201. Het bericht van neerlegging verscheen in het Belgisch Staatsblad van 16 januari 2002.

Wij geven u hierna alle bepalingen van deze CAO. De tekst wordt aangevuld met enige commentaar.

Tekst CAO

HOOFDSTUK I - Toepassingsgebied

Artikel 1

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werknemers en de werkgevers van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel.

Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt onder werknemers verstaan het mannelijk en vrouwelijk bedienden-personeel.

Artikel 2

Deze collectieve arbeidsovereenkomst is niet van toepassing

a)    op de bedienden die gewoonlijk zijn tewerkgesteld gedurende een periode welke minder dan een kalendermaand bedraagt ;

b)    op de personen die zijn tewerkgesteld in een familieonderneming waar gewoonlijk alleen bloedverwanten, aanverwanten of pleegkinderen arbeid verrichten onder het uitsluitend gezag van de vader, de moeder of de voogd.

Artikel 3

Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt de collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het gewaarborgd minimum maandinkomen van 6 juli 1999 en die van 15 juni 2001.

HOOFDSTUK II- Beginselen

Artikel 4

Een gemiddeld minimum maandinkomen van 47.066 BEF (1.166,74 EUR) wordt gewaarborgd aan de bedienden van 21 jaar of ouder die normale voltijdse arbeidsprestaties leveren en voor zover ze tewerkgesteld worden in ondernemingen met minder dan 20 werknemers.

Artikel 5

Een gemiddeld minimum maandinkomen van 46.026 BEF (1.140,95 EUR) wordt gewaarborgd aan de bedienden van 21 jaar of ouder die normale voltijdse arbeidsprestaties leveren en voor zover ze tewerkgesteld worden in ondernemingen met 20 of meer werknemers.

In de ondernemingen die 20 werknemers of meer tewerkstellen wordt dit gemiddeld minimum maandinkomen op 1 oktober 2001 verhoogd met 500 BEF (12,39 EUR).

Artikel 6

Een gemiddeld maandinkomen van 48.359 BEF (1.198,79 EUR) wordt gewaarborgd aan de bedienden van 21 jaar of ouder, die normale arbeidsprestaties leveren en zes maanden anciënniteit hebben in de onderneming en voor zover deze onderneming minder dan 20 werknemers tewerkstelt.

Artikel 7

Een gemiddeld maandinkomen van 47.318 BEF (1.172,98 EUR) wordt gewaarborgd aan de bedienden van 21 jaar of ouder, die normale arbeidsprestaties leveren en zes maanden anciënniteit hebben in de onderneming en voor zover deze onderneming 20 werknemers of meer tewerkstelt.

In de ondernemingen die 20 werknemers of meer tewerkstellen wordt dit gemiddeld minimum maandikomen op 1 oktober 2001 verhoogd met 500 BEF (12,39 EUR).

Artikel 8

Een gemiddeld minimum maandinkomen van 49.822 BEF (1.235,06 EUR) wordt gewaarborgd aan de bedienden van 22 jaar of ouder, die normale voltijdse arbeidsprestaties leveren en twaalf maanden anciënniteit hebben in de onderneming en voor zover deze onderneming minder dan 20 werknemers tewerkstelt.

Artikel 9

Een gemiddeld minimum maandinkomen van 48.782 BEF (1.209,27 EUR) wordt gewaarborgd aan de bedienden van 22 jaar of ouder, die normale voltijdse arbeidsprestaties leveren en twaalf maanden anciënniteit hebben in de onderneming en voor zover deze onderneming 20 of meer werknemers tewerkstelt.

In de ondernemingen die 20 werknemers of meer tewerkstellen wordt de bovengemelde minimum maandinkomens op 1 oktober 2001 verhoogd met 500 BEF (12,39 EUR).

Commentaar :      Voor de geactualiseerde bedragen van het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen, zie onze omzendbrieven Hfdst.4.2. De jaarlijkse overzichten vindt u terug in onze omzendbrieven Hfdst.4.4.

Artikel 10

De bedienden van minder dan 21 jaar, die normale voltijdse arbeidsprestaties leveren, hebben recht op een gemiddeld minimum maandinkomen dat gelijk is aan navolgende percentages van het gewaarborgd inkomen bepaald bij de artikelen 4 tot en met 9:

Artikel 11

Onder normale voltijdse arbeidsprestaties worden verstaan de werkelijk geleverde arbeid, ten belope van de wekelijkse arbeidsduur, zoals deze is vastgesteld bij artikel 19 van de arbeidswet van 16 maart 1971, gewijzigd bij de wet van 20 juli 1978.

Artikel 12

Voor het bediendenpersoneel dat met onvolledige dienstbetrekking is tewerkgesteld, wordt het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen, bepaald in artikelen 4 tot en met 9, berekend naar rata van de duur van de maandelijkse arbeidsprestatie.

Artikel 13

Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt onder gemiddeld minimum maandinkomen verstaan:

-      het maandloon dat is gewaarborgd door de loonschalen welke zijn vastgesteld door het paritair comité, de collectieve ondernemingsovereenkomsten of de individuele arbeidsovereenkomsten voor bedienden. In het maandloon moet zowel het vaste als het veranderlijke gedeelte worden begrepen ;

-      de tegenwaarde per maand van de premies en andere voordelen, eventueel in natura betaald, welke worden toegekend krachtens collectieve arbeidsovereenkomsten, ondernemingsovereenkomsten, individuele arbeidsovereenkomsten voor bedienden of de gebruiken.

Artikel 14

Worden evenwel uitgesloten voor de bepaling van het gemiddeld minimum maandinkomen:

-     de aanvullingen voor overwerk bepaald door artikel 29, §1, van de arbeidswet van 16 maart 1971, gewijzigd bij de wet van 20 juli 1978 ;

-     de voordelen welke worden bedoeld in de bepalingen van artikel 19, §2, van het koninklijk besluit van 28 november 1969 tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders ;

-     de premies of vergoedingen welke worden uitgekeerd wegens werkelijke door de bedienden gedragen kosten;

-     de wettelijke en aanvullende sociale prestaties die worden toegekend naar aanleiding van schorsingsperiodes van de arbeidsovereenkomst zoals ziekte-uitkeringen, werkloosheidsuitkeringen bij gedeeltelijke werkloosheid, enkel en dubbel vakantiegeld.

Commentaar :      De voordelen bedoeld in de bepalingen van artikel 19 §2 van het bovenvermelde koninklijk besluit van 28 november 1969 en die relevant zijn voor het onderhavige paritair comité zijn de volgende :

1.                   de vergoedingen toegekend in geval van sluiting van ondernemingen ;

2.                   de aan de werknemers verschuldigde vergoedingen, wanneer de werkgever zijn wettelijke, contractuele of statutaire verplichtingen niet nakomt, met uitzondering nochtans van de vergoedingen, verschuldigd naar aanleiding van:

a)                   de onregelmatige beëindiging van de arbeidsovereenkomst door de werkgever;

b)                   de eenzijdige beëindiging van de arbeidsovereenkomst voor personeelsafgevaardigden;

c)                   de eenzijdige beëindiging van de arbeidsovereenkomst voor syndicale afgevaardigden;

d)                   de beëindiging van de arbeidsovereenkomst in gemeenschappelijk akkoord;

3.            de vergoeding wegens uitwinning van de handelsvertegenwoordiger bedoeld bij artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten ;

4.                   de bedragen die gelden als terugbetaling van de kosten die de werknemer heeft verricht om zich van zijn woonplaats naar zijn werkplaats te begeven, alsook de kosten die ten laste van zijn werkgever vallen ;

5.                   de voordelen toegekend in de vorm van arbeidsgereedschap of werkkleding ;

6.                   de bedragen die de werkgever aan de werknemer betaalt ten einde zich te kwijten van zijn verplichting om arbeidsgereedschap of werkkleding te bezorgen of om te zorgen voor kost en inwoning, wanneer de werknemer ver van zijn woning tewerkgesteld is ;

7.                   de bedragen die aan de werknemer worden toegekend wegens hun aansluiting bij een vakorganisatie ten belope van het bedrag door de Minister van Sociale Voorzorg bepaald ;

8.                   (...)

9.                   (...)

10.               de vergoeding voor de periode van arbeidsongeschiktheid met gewaarborgd loon tweede week, alsook de vergoeding verschuldigd voor de periode van arbeidsongeschiktheid met aanvulling of voorschot overeenkomstig de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 13bis;

11.               het verschaffen van eetmalen beneden de kostprijs in het bedrijfsrestaurant;

12.               (...)

13.               (...)

14.               de geschenken in natura, in speciën of in de vorm van betaalbons, geschenkcheques genaamd, als ze een totaal bedrag van 24,79 EUR (1.000 BEF) per jaar per werknemer en 24,79 EUR (1.000 BEF) per jaar voor elk kind ten laste van deze werknemer niet overschrijden en toegekend worden naar aanleiding van het Sinterklaasfeest, Kerstmis of Nieuwjaar.  De geschenken in speciën of in de vorm van geschenkcheques die aan een werknemer worden overhandigd wanneer hij een eervolle onderscheiding ontvangt of ter gelegenheid van zijn pensionering, als ze een totaal bedrag van 74,37 EUR (3.000 BEF) per jaar per werknemer niet overschrijden;

15.               het voordeel betreffende het persoonlijk en individueel gebruik van een voertuig ter beschikking gesteld door de werkgever;

16.               de kilometervergoeding toegekend door de werkgever aan de werknemer voor verplaatsingen met de fiets tussen de woonplaats en de plaats van tewerkstelling, voor een bedrag van maximaal 0,15 EUR (6 BEF) per kilometer;

17.               (...)

18.               het voordeel opgeleverd door opties op aandelen, zoals bepaald bij artikel 42 van de wet van 26 maart 1999 betreffende het Belgische actieplan voor werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen, behalve indien de prijs van de uitoefening van de optie lager is dan de op het ogenblik van het aanbod geldende waarde van de aandelen waarop de optie betrekking heeft.

HOOFDSTUK III - Toepassingsmodaliteiten

Artikel 15

§1            Op het ogenblik van de betaling van de premie voorzien in (...), wordt een afrekening opgemaakt van de betaalde maandlonen alsook van de andere toegekende voordelen, waarvan sprake in artikel 9 van deze collectieve arbeidsovereenkomst, gedurende de voorafgaande twaalf maanden of het effectief gepresteerde gedeelte van deze twaalf maanden.

§2            Wanneer de afrekening waarvan sprake in §1 lager is dan het totaal van de maandbedragen van het gemiddeld minimum maandinkomen dat wordt gewaarborgd door deze collectieve arbeidsovereenkomst voor de periode waarvoor de afrekening vermeld in §1 werd opgemaakt, wordt het verschil als complement betaald op het ogenblik van de betaling van de premie waarvan sprake in (...).

§3            In geval van beëindiging van de arbeidsovereenkomst vóór de in dit artikel voorziene datum wordt de gebeurlijke aanpassing gedaan op het ogenblik zelf van de beëindiging.

Commentaar :      De afrekening van de betaalde maandbezoldigingen aangevuld met de andere in aanmerking komende voordelen (zoals de eindejaarspremie bv.) wordt jaarlijks verricht bij de betaling van de eindejaarspremie, dit is ten laatste tussen 15 en 31 december van elk jaar. Het is ook dan dat er een eventuele aanpassing moet gebeuren.

Ingeval de arbeidsovereenkomst een einde neemt vóór de datum van betaling van de eindejaarspremie in de onderneming, moeten de afrekening en de eventuele aanpassing plaats vinden op het ogenblik van de beëindiging van het contract.

Artikel 16

Voor de bedienden die volledig of gedeeltelijk met een veranderlijk loon worden betaald, wordt het gemiddeld minimum maandinkomen berekend op basis van het gemiddelde van de maandinkomens van de laatste twaalf maanden of het effectief gepresteerde gedeelte van deze twaalf maanden.

Voor de bepalingen van het gemiddeld minimum maandinkomen wordt geen rekening gehouden met onvolledige werkmaanden.

(...).

HOOFDSTUK V - Slotbepalingen

Artikel 18

Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1 september 2001 en is gesloten voor een onbepaalde tijd.

Artikel 19

Zij mag slechts worden opgezegd door een van de ondertekenende partijen en zulks mits een opzegging van drie maanden welke wordt betekend bij een ter post aangetekende brief, gericht aan de voorzitter van het Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel en aan de ondertekenende organisaties van deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Artikel 20

Deze opzegging neemt een aanvang op de eerste dag van de maand welke volgt op deze waarin zij wordt betekend.

Artikel 21

De organisatie welke het initiatief neemt van de opzegging moet de redenen ervan opgeven en gelijktijdig opbouwende voorstellen neerleggen welke door de andere organisaties in het paritair comité moesten worden besproken binnen een termijn van een maand na hun ontvangst.

Artikel 22

Bij ontstentenis van een akkoord voor het verstrijken van de opzeggingstermijn blijven de voordelen en verplichtingen welke voortvloeien uit deze collectieve arbeidsovereenkomst hun uitwerking hebben ten overstaan van de werkgevers en bedienden die zijn bedoeld in artikel 1, tot op het ogenblik dat een nieuwe collectieve arbeidsoveenkomst met een maximumtermijn van twaalf maanden, te rekenen vanaf het verstrijken van de opzeggingstermijn, wordt gesloten.