48 Individueel opleidingsrecht

Paritair (sub-)Comité nr.:
119.01.00-00.00, 119.02.00-00.00, 119.03.00-00.00

Bijwerking: 14/11/2023
Geldig vanaf: 01/01/2024

1. Algemeen principe

De wet van 3 oktober 2022 houdende diverse bepalingen inzake arbeid voert een individueel opleidingsrecht in voor elke werknemer.

Dit individueel opleidingsrecht vervangt de algemene verplichting voor werkgevers in de privésector om een gemiddelde opleidingsinspanning te leveren van 5 dagen per jaar per voltijds equivalent werknemer. 

Voor voltijdse werknemers bedraagt dit recht 4 dagen in 2023 en 5 dagen vanaf 2024. Uitzonderingen worden voorzien voor bedrijven met minder dan 20 werknemers.

Het individueel opleidingsrecht kan ten uitvoer worden gelegd:

• hetzij op sectorniveau via een bij koninklijk besluit verplicht gestelde sectorale collectieve arbeidsovereenkomst (CAO); (Voor de periode 202-2024 moet deze CAO uiterlijk op 30 september 2023 worden neergelegd bij de griffie)
• ofwel, bij gebrek aan een sectorale CAO, op het niveau van de onderneming.

De sectorale collectieve arbeidsovereenkomst voorziet in:

• een individueel opleidingsrecht dat voor een voltijds tewerkgestelde werknemer;
• een groeipad dat vastlegt in welke mate het aantal opleidingsdagen wordt verhoogd om het individueel opleidingsrecht van minimum 5 dagen per jaar vanaf 1 januari 2024 te realiseren;
• een kader voor de praktische tenuitvoerlegging van het individueel opleidingsrecht en voor de verwezenlijking van het groeipad;
• de opleidingen die in aanmerking worden genomen om het aantal individuele opleidingsdagen te bepalen waarbij minstens begrepen zijn: de formele en informele opleidingen en de opleidingen die betrekking hebben op de materies inzake het welzijnsbeleid van toepassing op werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Deze cao kan het aantal dagen en groeipad wijzigen, hoger of lager, zonder het aantal opleidingsdagen te kunnen verminderen tot minder dan 2 dagen.

In uw sector is een collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het individueel opleidingsrecht gesloten.

2. PC 119

In het Paritair Comité voor de handel in voedingswaren werd op 28 september 2023 een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten betreffende de beroepsopleiding (nr. 183176/CO/119).

2.1. Ondernemingen met minder dan 10 werknemers

Geen individueel opleidingsrecht van toepassing.

2.2. Ondernemingen met minstens 10 en minder dan 20 werknemers

Minstens 1 opleidingsdag (voor een voltijdse werknemer die een heel jaar in dienst is).

2.3. Ondernemingen van 20 werknemers of meer

• 3 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijds werknemer vanaf 1 januari 2024;
• 4 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijds arbeider vanaf 1 januari 2025;
• 5 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijds arbeider vanaf 1 januari 2028.

Voor arbeiders die niet voltijds tewerkgesteld worden en/of niet voor het hele kalenderjaar aan een arbeidsovereenkomst gebonden zijn, wordt het recht op opleiding  bepaald in overeenstemming met artikel 50, §3 van de Wet op Arbeidsdeal.

Het aantal opleidingsdagen wordt bepaald op basis van de volgende formule: A x B x C waar:

• "A" overeenkomt met het aantal in de schoot van de onderneming toegekende opleidingsdagen voor een voltijds tewerkgestelde werknemer;
• "B" overeenkomt met het arbeidsregime van de werknemer in verhouding tot een voltijds arbeidsregime;
• "C" overeenkomt met het aantal maanden gedeeld door twaalf, gedurende dewelke de werknemer werd tewerkgesteld in de schoot van de onderneming.

Elke begonnen maand wordt beschouwd als een volledig gepresteerde maand.

Het saldo aan opleidingsdagen wordt op het einde van het jaar overgedragen naar het daaropvolgende jaar.

2.4. Uitvoering en  mogelijke opleidingstypes 

Formele opleiding: door lesgevers of sprekers ontwikkelde cursussen en stages. Deze opleidingen worden gekenmerkt door een hoge graad van organisatie van de opleider of opleidingsinstelling. Ze gaan door op een plaats die duidelijk van de werkplek gescheiden is. Ze richten zich tot een groep leerlingen. Die opleidingen kunnen ontwikkeld en beheerd worden door de onderneming zelf of door een extern organisme.

Informele opleiding: de opleidingsactiviteiten, andere dan deze bedoeld hierboven die rechtstreeks betrekking hebben op het werk. Deze opleidingen worden gekenmerkt door een hoge graad van zelforganisatie door de individuele leerling of door een groep leerlingen met betrekking tot de tijd, de plaats en de inhoud, een inhoud die gekozen wordt volgens de individuele behoeften van de leerling op de werkplek, en met een rechtstreeks verband met het werk en de werkplek, met inbegrip van deelname aan conferenties of beurzen voor leerdoeleinden.

Bovengenoemde opleidingen zijn kwalificerende opleidingen om de beroepskwalificaties van de werknemer te verbeteren, en zijn positie op de arbeidsmarkt te versterken.

2.5. Tussenkomst van het Fonds

Zie hoofdstuk 200502.

Toepasselijke collectieve arbeidsovereenkomst: om de integrale tekst te lezen, klik op het registratienummer.

Datum CAO 28/09/2023	Registratienr 183176	Geldig van 01/01/2024	Geldig tot -
Neerleggingsdatum 29/09/2023		Registratiedatum 20/10/2023
Onderwerp Beroepsopleiding
BS Bericht van neerlegging 10/11/2023		Algemeen verbindend verklaring Gevraagd
Algemeen verbindend verklaard door Koninklijk Besluit van 26/03/2024		Gepubliceerd in het B.St. van -
Keywords OPLEIDING (EXCL. SYNDICALE VORMING), OPLEIDING (EXCL. SYNDICALE VORMING)
Tekst aangepast op 25/10/2023

Historiek
01/01/2024	31/12/2050	48 Individueel opleidingsrecht
01/01/2021	31/12/2022	48 Beroepsopleiding
01/01/2019	31/12/2020	48 Beroepsopleiding
01/01/2017	31/12/2018	48 01 Beroepsopleiding
01/01/2015	31/12/2016	48 01 Beroepsopleiding
01/01/2014	31/12/2014	48 01 Beroepsopleiding
01/01/2012	31/12/2013	48 01 Beroepsopleiding
01/09/2010	31/12/2011	48 01 Beroepsopleiding
01/09/2009	31/08/2010	48 01 Beroepsopleiding
01/01/2007	31/08/2009	48 01 Beroepsopleiding