Winstpremie: regels voor pro-rataberekening duidelijker!

Van 
92658

In een wet worden de regels verduidelijkt die voor de pro-rataberekening kunnen worden toegepast in het kader van de toekenning van de nieuwe winstpremie.

Via het systeem van de winstpremie kunnen ondernemingen een deel of het geheel van de winst van een boekjaar (winst na belastingen) aan hun werknemers toekennen in de vorm van een premie uitgekeerd in speciën. In hoofde van de werknemer is de winstpremie onderworpen aan een solidariteitsbijdrage van 13,07% en een belasting van 7%. De werkgever is geen patronale bijdragen verschuldigd. De winstpremie is niet aftrekbaar in het kader van de vennootschapsbelasting.

Deze nieuwe maatregel is op 1 januari 2018 in werking getreden. Voor alle bijzonderheden verwijzen we naar ons artikel van 2 januari 2018.

Sinds de invoering ervan rezen er vragen over de regels voor de berekening van de premie. Momenteel is de pro-rataregel namelijk enkel mogelijk in geval van vrijwillige schorsing van de arbeidsovereenkomst of wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd (behalve om dringende reden). De reglementering zegt niets over deeltijdse werknemers, precieze redenen van schorsing van de  arbeidsovereenkomst en beëindiging van de arbeidsovereenkomst door de werknemer.

De berekeningswijze van de winstpremie en in het bijzonder het pro rata temporis-beginsel zijn nu verduidelijkt.

1. Mogelijkheid om bepaalde categorieën werknemers uit te sluiten

De werkgever zal de mogelijkheid hebben om twee categorieën werknemers uit te sluiten van het recht op de winstpremie:

  • de werknemers die de onderneming hebben verlaten tijdens het laatst afgesloten boekjaar wegens ontslag om dringende reden;
  • de werknemers die de onderneming vrijwillig hebben verlaten tijdens het laatst afgesloten boekjaar , met uitzondering van ontslag om dringende reden in hoofde van de werkgever.

De uitsluiting moet in de collectieve arbeidsovereenkomst of de toetredingsakte (als het een gecategoriseerde premie betreft) worden vermeld  of in het pv van de algemene vergadering (als het een identieke premie betreft).

Dit heeft tot gevolg dat:

  • werknemers die werden ontslagen, anders dan om dringende reden, niet kunnen worden uitgesloten;
  • verbreking van de arbeidsovereenkomst in onderling akkoord evenmin wordt bedoeld (het is geen eenzijdige verbreking);
  • de woorden "tijdens het laatst afgesloten boekjaar" betekenen dat de uitsluiting niet kan worden toegepast als het effectieve vertrek na dit boekjaar plaatsvindt;
  • de werkgever niet verplicht is deze categorieën werknemers uit te sluiten of kan beslissen  één categorie uit te sluiten;
  • als de werkgever geen werknemers van de premie wenst uit te sluiten, moet dit dan ook niet  worden opgenomen in de collectieve arbeidsovereenkomst, de toetredingsakte of het pv van de algemene vergadering.

2. Berekeningswijze van de winstpremie

2.1. Gecategoriseerde premie of identieke premie met hetzelfde bedrag voor alle werknemers

De werkgever zal de mogelijkheid hebben om het bedrag van de premie te berekenen in functie van de effectieve prestaties van de werknemer tijdens het laatst afgesloten boekjaar.

Als de werkgever een berekeningswijze heeft bepaald, dan moet ze in de collectieve arbeidsovereenkomst of de toetredingsakte (als het een gecategoriseerde premie betreft) worden vermeld  of in het pv van de algemene vergadering (als het een identieke premie betreft).

De volgende principes zullen van toepassing zijn:

  • effectieve arbeidsprestaties: het bedrag van de premie kan worden aangepast in functie van de arbeidsregeling van de werknemers en/of rekening houdend met eventuele schorsingen van de arbeidsovereenkomst tijdens het laatst afgesloten boekjaar;
  • lijst van de redenen van schorsing van de  arbeidsovereenkomst die automatisch worden gelijkgesteld met effectieve prestaties  (na te leven minimum): schorsing met behoud van loon, moederschapsverlof, vaderschapsverlof (10 dagen), eerste 30 dagen van ziekte of ongeval, adoptieverlof en pleegverlof;
  • de werkgever heeft de mogelijkheid om andere gevallen van schorsing gelijk te stellen;
  • de werkgever kan beslissen om het pro rata temporis-beginsel enkel toe te passen voor redenen van schorsing van de arbeidsovereenkomst en niet in functie van de arbeidsregeling (of omgekeerd);
  • als de werkgever beslist om het pro rata temporis-beginsel niet toe te passen (noch voor  schorsingen, noch voor de arbeidsregeling), dan moet de berekeningswijze van de premie niet worden opgenomen in de collectieve arbeidsovereenkomst, de toetredingsakte of het pv van de algemene vergadering.

2.2. Identieke premie waarvan het bedrag overeenstemt met een gelijk percentage van het loon van alle werknemers

In dat geval kan de wijze waarop het loon wordt berekend al tot gevolg hebben dat het bedrag van de winstpremie pro rata temporis van de verrichte prestaties wordt berekend.

Momenteel is namelijk voorzien dat de werkgever de berekeningswijze van het loon waarop het percentage wordt berekend, nader moet bepalen (verplichte vermelding in het pv van de algemene vergadering).

De werkgever kan altijd autonoom bepalen op welke wijze het loonbegrip wordt gedefinieerd, maar hij moet rekening houden met de volgende principes:

  • het moet altijd gaan om het loon dat de werknemer tijdens het laatst afgesloten boekjaar heeft ontvangen;
  • hij moet rekening houden met de periodes van schorsing van de arbeidsovereenkomst die met effectieve prestaties gelijkgesteld zijn (zie hoger punt 2.1.).

3. Inwerkingtreding

Er is voorzien dat deze wijzigingen in werking zullen treden op de 1e dag van de maand die volgt op de publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad, dus op 1 januari 2019.

Bron: Wet van 14 december 2018 houdende diverse arbeidsbepalingen, BS 21 december 2018.