Tewerkstelling van buitenlandse werknemers: nieuwe regels!

article image Van 
93990

De single permit is op 1 januari 2019 in werking getreden. We overlopen hierna deze nieuwe procedure.

I. Inleiding

De procedure voor het bekomen van een arbeidsvergunning voor onderdanen buiten de EU werd vanaf 1 januari 2019 gewijzigd.

Ingevolge de regionalisering van het migratiebeleid werd op 2 februari 2018 een samenwerkingsakkoord tussen de regio's gesloten met betrekking tot de coördinatie van het  beleid inzake de toelatingen tot arbeid en het beleid inzake de verblijfsvergunningen en de normen betreffende de tewerkstelling en het verblijf van buitenlandse arbeidskrachten.  Meer dan 10 jaar later zet dit akkoord eindelijk twee Europese richtlijnen (gedeeltelijk) om:

  1. Richtlijn 2009/52/EG tot vaststelling van minimumnormen inzake sancties en maatregelen tegen werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen.
  2. Richtlijn 2011/98/EU betreffende één enkele aanvraagprocedure voor een gecombineerde vergunning voor onderdanen van derde landen om te verblijven en te werken op het grondgebied van een lidstaat, alsmede inzake een gemeenschappelijk pakket rechten voor werknemers uit derde landen die legaal in een lidstaat verblijven.

Dit akkoord werd vervolgens voorgelegd aan de betrokken wetgevende instanties om te worden opgenomen in een instemmingswet.

Verdeling van de bevoegdheden sinds de 6e staatshervorming:

  • Het verblijf van buitenlandse onderdanen blijft een federale bevoegdheid;
  • De regels inzake de tewerkstelling van buitenlandse werknemers werden overgeheveld naar de gewesten;
  • Omdat de arbeidskaart C het directe gevolg is van een verblijfsstatuut,  zijn de gewesten enkel bevoegd voor de aflevering van de kaart.

II. Doelstellingen van de wetgever

De wetgever heeft een tweevoudig doel. In de eerste plaats hoopt hij zo de administratieve procedure te vereenvoudigen die tegelijkertijd de aanvraag van een verblijfsvergunning en een arbeidsvergunning inhoudt. De single permit heeft dus vooral gevolgen voor de aanvrager in die zin dat er voortaan maar één procedure is. In de tweede plaats wenst hij een einde te stellen aan het verschil in behandeling tussen Europese en niet-Europese onderdanen.

Opmerking: Het is voor de werkgever ook gemakkelijker om na te gaan of een werknemer in orde is omdat hij slechts één document moet raadplegen.

III. Kort overzicht van de principes die in de vroegere procedure van toepassing waren

Voor iemand die in België wenst te werken, was de procedure tot 1 januari 2019 in twee delen opgesplitst. Hij moest namelijk eerst over een geldige verblijfsvergunning beschikken. Hiertoe moest hij zich richten tot de Dienst Vreemdelingenzaken. Daarna, om te kunnen werken, moest hij zich richten tot de bevoegde regionale instellingen die een arbeidskaart afleverden.

Deze opgesplitste procedure is nog altijd van toepassing voor verblijven van minder dan 90 dagen. Met andere woorden: de single permit kan enkel worden aangevraagd voor een tewerktelling en een verblijf van meer dan 90 dagen. 

IV. Nieuwe procedure van de single permit

De single permit is een verblijfsdocument dat eveneens toegang tot de arbeidsmarkt verleent.

De nieuwe procedure kan als volgt worden samengevat:

1. Indiening van de aanvraag

  Onbepaalde duur Bepaalde duur
a. wie ? Werknemer Werkgever
b. waar ?

Bij het bevoegde gewest

 

- woonplaats van de werknemer

Bij het bevoegde gewest

 

- gewest waar de activiteiten van de buitenlandse werknemer geconcentreerd zijn;

- bij ontstentenis, gewest waar de maatschappelijke zetel van de onderneming gevestigd is;

- bij ontstentenis, gewest waar de werknemer zijn activiteiten zal uitoefenen.

c. Welke documenten? 

  • Aanvraagformulier;
  • Verschillende documenten betreffende tewerkstelling en verblijf (vb. kopie van het paspoort van de werknemer, medisch attest, arbeidsovereenkomst, ...).

2. Onderzoek van de ontvankelijkheid van de aanvraag door het gewest

Het gewest onderzoekt de ontvankelijkheid van het dossier. Het dossier moet volledig zijn. Als niet alle vereiste documenten worden ingediend, beschikt de aanvrager over een termijn van 15 dagen om de ontbrekende documenten voor te leggen, zo niet wordt de aanvraag onontvankelijk verklaard.

Uiterlijk 15 dagen nadat de aanvraag ontvankelijk werd verklaard, stuurt de bevoegde regionale overheid een kopie van de aanvraag naar de Dienst Vreemdelingenzaken.

3. Onderzoek van de aanvraag door het gewest en de Dienst Vreemdelingenzaken

Het bevoegde gewest en de Dienst Vreemdelingenzaken behandelen de aanvraag gezamenlijk, elk in het kader van zijn bevoegdheden. Het gewest onderzoekt de voorwaarden met betrekking tot de arbeidsvergunning. De Dienst Vreemdelingenzaken onderzoekt de voorwaarden met betrekking tot de verblijfsvergunning.

4. Beslissing

Er kunnen zich verschillende situaties voordoen:

  1. Positieve beslissing van het gewest en de Dienst Vreemdelingenzaken
  2. Negatieve beslissing van het gewest en positieve beslissing van de Dienst Vreemdelingenzaken
  3. Positieve beslissing van het gewest en negatieve beslissing van de Dienst Vreemdelingenzaken

De beslissing om een vergunning toe te kennen, kan enkel worden genomen als de twee bevoegde instanties een positieve beslissing nemen. De twee beslissingen zijn dus met elkaar verbonden. Als de onderdaan van een derde land geen vergunning meer heeft om te werken, dan vervalt zijn verblijfsvergunning van rechtswege 90 dagen na het einde van de arbeidsvergunning.

5. Kennisgeving van de beslissing

Binnen 4 maanden na kennisgeving van de beslissing tot ontvankelijkheid van de aanvraag wordt de aanvrager door de Dienst Vreemdelingenzaken in kennis gesteld van een beslissing.  Het gewest deelt zijn beslissing enkel mee als ze negatief is.

Deze termijn van 4 maanden kan worden verlengd wegens de complexiteit van de aanvraag.

Als na 4 maanden (eventueel verlengd) geen beslissing werd genomen, worden de verblijfs- en arbeidsvergunning als toegekend beschouwd.

6. Aflevering van de single permit

De werknemer is in België: de gemeente waar hij verblijft, stelt hem in kennis van de positieve beslissing en geeft hem een voorlopig verblijfsdocument.

De werknemer is in het buitenland: de diplomatieke post stelt hem in kennis van de positieve beslissing en geeft hem een visum D. Eens aangekomen in België, wordt hij in het vreemdelingenregister ingeschreven. De gemeente van zijn verblijfplaats levert hem een voorlopig verblijfsdocument af.

Met dit voorlopig document kan de werknemer beginnen te werken in afwachting dat zijn single permit door de gemeente wordt afgeleverd.

7. Beroep

Het volstaat dat een van de bevoegde instanties een negatieve beslissing neemt om de vergunning niet toe te kennen. De aanvrager kan beroep aantekenen tegen deze weigeringsbeslissing.

1. Negatieve beslissing genomen door het gewest:

  • Onontvankelijk verklaarde aanvraag: beroep bij de Raad van State.
  • Geweigerde aanvraag:

    • beroep bij de bevoegde minister;
    • beroep bij de Raad van State (opschortend).

2. Negatieve beslissing genomen door de Dienst Vreemdelingenzaken: beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (niet opschortend).

8. Overgangsmaatregelen

a) aanvragen ingediend in 2018

  • Elke aanvraag ingediend in 2018 wordt behandeld volgens de reglementering die in 2018 van toepassing was.
  • Elke arbeidsvergunning blijft geldig tot haar vervaldatum.

b) aanvragen ingediend in 2019

De procedure en/of de documenten werden voor alle vergunningsaanvragen (eerste aanvraag of verlenging) gewijzigd.