Op 23 april 2019 hebben de sociale partners niet minder dan 13 collectieve arbeidsovereenkomsten afgesloten om de verschillende mogelijkheden van SWT tijdens de volgende jaren te regelen.
Waarom dit grote aantal? Inzake SWT moeten verschillende punten juridisch worden geregeld. Zo waren er in bepaalde gevallen cao's nodig om het recht op het stelsel te openen (cao's recht), cao's om de leeftijd te bepalen (cao's leeftijd) en cao's om twee periodes te dekken (2019-2020 en 2021-2022).
Het volgende artikel geeft de stand van zaken inzake de mogelijkheden op het gebied van SWT voor de komende jaren.
1. Algemeen stelsel
De normale toegangsleeftijd voor het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag blijft 62 jaar. Voor de volgende jaren blijven de loopbaanvoorwaarden voor dit stelsel als volgt vastgelegd:
|
Mannen |
Vrouwen |
2019 |
40 jaar |
35 jaar |
2020 |
36 jaar |
|
2021 |
37 jaar |
|
2022 |
38 jaar |
De verhoging van de loopbaanvoorwaarde tot 41 jaar, voorzien in de arbeidsdeal, werd uiteindelijk niet geconcretiseerd. Er is dus geen enkele wijziging voor dit stelsel.
2. Afwijkende stelsels
2.1. Nachtarbeid, bouwsector en zware beroepen (33 loopbaanjaren)
Dit stelsel wordt geregeld door vier cao's:
- nr. 130 : cao recht 2019-2020
- nr. 131 : cao leeftijd 2019-2020
- nr. 138 : cao recht 2021-2022
- nr. 139 : cao leeftijd 2021-2022
Hier worden bedoeld:
- werknemers die minstens 20 jaar in een regeling met nachtarbeid hebben gewerkt;
- werknemers die bij een werkgever van de bouwsector hebben gewerkt en in het bezit zijn van een attest van definitieve arbeidsongeschiktheid opgesteld door een arbeidsgeneesheer;
- werknemers die minstens 5 jaar in een zwaar beroep hebben gewerkt tijdens de laatste 10 jaar of 7 jaar tijdens de laatste 15 jaar. Met zwaar beroep bedoelt men werk in wisselende ploegen, werk in onderbroken diensten en nachtarbeid.
Tijdschema
|
Leeftijd |
Loopbaan |
2018 |
59 jaar |
33 jaar |
2019 |
59 jaar |
|
2020 |
59 jaar |
|
01/01/2021 – 30/06/2021 |
59 jaar |
|
01/07/2021 - … |
60 jaar |
De bestaande voorwaarden worden dus verlengd tot 30 juni 2021. De overgang naar 60 jaar zal op 1 juli 2021 plaatshebben.
! Dit type SWT moet worden voorzien in een sectorale arbeidsovereenkomst die uitdrukkelijk vermeldt dat ze werd afgesloten in toepassing van de collectieve arbeidsovereenkomsten nr.131 (2019-2020) en nr. 139 (01/01/2021 – 30/06/2021).
Om gans de periode te dekken, moet de sector dus twee cao's afsluiten.
Als uw sector een dergelijke arbeidsovereenkomst heeft afgesloten, kunt u ze terugvinden in hoofdstuk 2103 ("SWT 59 jaar – 33 jaar + nachtarbeid of zwaar beroep") van de sectorale documentatie.
2.2. Zware beroepen (35 loopbaanjaren)
Dit stelsel wordt geregeld door drie cao's:
- nr. 132 : cao leeftijd 2019-2020
- nr. 140 : cao leeftijd 01/01/2021 – 30/06/2021
- nr. 143 : cao leeftijd vanaf 01/07/2021
Bovendien moet de werknemer minstens 5 jaar in een zwaar beroep hebben gewerkt tijdens de laatste 10 jaar of 7 jaar tijdens de laatste 15 jaar. Met zwaar beroep bedoelt men werk in wisselende ploegen, werk in onderbroken diensten en nachtarbeid.
Tijdschema
|
Leeftijd |
Loopbaan |
2018 |
59 jaar |
35 jaar |
2019 |
59 jaar |
|
2020 |
59 jaar |
|
01/01/2021 – 30/06/2021 |
59 jaar |
|
01/07/2021 - … |
60 jaar |
De bestaande voorwaarden worden dus verlengd tot 30 juni 2021. De overgang naar 60 jaar zal op 1 juli 2021 plaatshebben.
! Dit type SWT moet worden voorzien in een sector- of ondernemings-cao die uitdrukkelijk vermeldt dat ze werd afgesloten in toepassing van de collectieve arbeidsovereenkomsten nr. 132 (2019-2020), nr. 140 (01/01/2021 – 30/06/2021) en nr. 143 (vanaf 01/07/2021).
Als uw sector een dergelijke arbeidsovereenkomst heeft afgesloten, kunt u ze terugvinden in hoofdstuk 2102 ("SWT 59 jaar – zwaar beroep") van de sectorale documentatie.
2.3. Zeer lange loopbanen
Dit stelsel wordt geregeld door vier cao's:
- nr. 134 : cao recht 2019-2020
- nr. 135 : cao leeftijd 2019-2020
- nr. 141 : cao recht 2021-2022
- nr. 142 : cao leeftijd 2021-2022
Tijdschema
|
Leeftijd |
Loopbaan |
2018 |
59 jaar |
40 jaar |
2019 |
59 jaar |
|
2020 |
59 jaar |
|
01/01/2021 – 30/06/2021 |
59 jaar |
|
01/07/2021 - … |
60 jaar |
De bestaande voorwaarden worden dus verlengd tot 30 juni 2021. De overgang naar 60 jaar zal op 1 juli 2021 plaatshebben.
! Om toegang te hebben tot de afwijkende leeftijd moet een sectorale collectieve arbeidsovereenkomst worden afgesloten die uitdrukkelijk vermeldt dat ze werd afgesloten in toepassing van de collectieve arbeidsovereenkomsten nr.135 (2019-2020) en nr. 142 (01/01/2021 – 30/06/2021). Zo niet, is het meteen 60 jaar.
Om gans de periode te dekken, moet de sector dus twee cao's afsluiten.
Als uw sector een dergelijke arbeidsovereenkomst heeft afgesloten, kunt u ze terugvinden in hoofdstuk 2104 ("SWT 59 jaar – 40 loopbaanjaren") van de sectorale documentatie.
2.4. Mindervalide werknemers en werknemers met ernstige lichamelijke problemen
De cao nr. 133 opent het recht op het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag voor werknemers van 58 jaar en ouder met een beroepsloopbaan van minstens 35 jaar op voorwaarde dat zij:
- ofwel het statuut van mindervalide werknemers erkend door een bevoegde overheid hebben;
- ofwel werknemers zijn met ernstige lichamelijke (of gelijkgestelde) problemen die geheel of gedeeltelijk door hun beroepsactiviteit veroorzaakt zijn en de verdere uitoefening van hun beroep significant bemoeilijken.
Deze regeling wordt dus zonder wijziging verlengd.
2.5. Onderneming erkend als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering
In 2017-2018 was de toegangsleeftijd voor het SWT in dit soort ondernemingen 56 jaar. De arbeidsdeal had de intentie om de mogelijkheid tot afwijking van het tijdschema inzake de verhoging van de toegangsleeftijd voor het SWT in deze ondernemingen af te schaffen (afwijking die mogelijk is via een cao van de Nationale Arbeidsraad en een vermelding hiervan in het collectief akkoord of de ondernemings-cao). Het was dus de bedoeling om de leeftijd op 59 jaar te brengen in 2019 en op 60 jaar in 2020.
De arbeidsdeal werd op dit punt niet uitgevoerd en bijgevolg hebben de sociale partners nog gebruikgemaakt van de mogelijkheid om van de voorziene leeftijd af te wijken.
Dit stelsel wordt geregeld door één cao (nr. 136).
Tijdschema
|
Afwijkende leeftijd |
Basisleeftijd |
2018 |
56 jaar |
58 jaar |
01/01/2019 – 30/12/2019 |
58 jaar |
59 jaar (2019) |
31/12/2019 – 30/12/2020 |
59 jaar |
60 jaar (2020) |
Vanaf 31/12/2020 |
60 jaar |
60 jaar |
! Om toegang te hebben tot de afwijkende leeftijd moet de ondernemings-cao, de sector-cao of het collectief akkoord uitdrukkelijk verwijzen naar de cao nr. 136. Zo niet is de basisleeftijd van toepassing.
3. Samenvattende tabel
SWT-type |
Leeftijd |
Loopbaan |
Algemeen stelsel |
62 jaar 60 jaar (kliksysteem) |
Man: 40 jaar Vrouw: 35 jaar (2019) … |
Mindervalide werknemer – Werknemer met ernstige lichamelijke problemen |
58 jaar |
35 jaar |
Zwaar beroep |
59 jaar Vanaf 01/07/2021 : 60 jaar |
35 jaar |
Zwaar beroep, nachtarbeid, arbeidsongeschiktheid bouw |
59 jaar Vanaf 01/07/2021 : 60 jaar |
33 jaar |
Zeer lange loopbaan |
59 jaar Vanaf 01/07/2021 : 60 jaar |
40 jaar |
Onderneming erkend als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering |
Vanaf 01/01/2019 : 58 jaar Vanaf 31/12/2019 : 59 jaar Vanaf 31/12/2020 : 60 jaar |
20 jaar of 10 jaar in de sector |