Nieuwe toegelaten inhoudingen op het loon van de werknemer : nu een wettelijk kader

Van 
87839

Op voorstel van het bevoegde paritair comité kan de Koning de lijst met wettelijk toegelaten eenzijdige inhoudingen op het loon van de werknemer uitbreiden.

1. Sleutelbegrippen rond de betaling van het loon

1.1. Betalingswijze

In principe moet de uitbetaling van het loon aan de werknemer in geld gebeuren zodat hij hierover vrij kan beschikken.

Een deel van het loon mag wel in natura worden betaald wanneer dit een gebruikelijke praktijk of wenselijk is, gelet op de aard van de activiteit of het beroep. Het deel van het loon dat in natura zal worden betaald, moet schriftelijk worden vastgelegd en aan de werknemer worden meegedeeld op het ogenblik van zijn aanwerving.

Alleen de volgende voordelen kunnen in natura worden uitbetaald (limitatieve lijst):

  • huisvesting;
  • water, gas, elektriciteit, verwarming, brandstof;
  • voedsel door de werkgever verstrekt en op de plaats van tewerkstelling geconsumeerd;
  • het genot van een stuk grond;
  • de werktuigen, het dienstpak en het onderhoud ervan voor zover een wet of een reglement dit niet ten laste van de werkgever legt (als dat het geval is, dan kunnen de verstrekking en het onderhoud niet inbegrepen zijn in het loon in natura);
  • het materiaal dat nodig is voor het werk.

1.2. Beperking van de uitbetaling in natura

Het deel van het loon dat in natura betaalbaar is, mag niet groter zijn dan een bepaald percentage van het totale brutoloon volgens de onderstaande criteria:

  • 50% voor dienstboden, huisbewaarders, leerlingen of stagiaires die bij de werkgever gehuisvest zijn en gevoed worden;
  • 40% wanneer de werknemer beschikt over een ter beschikking gesteld huis, een appartement of verschillende woonvertrekken;
  • 20% in alle andere gevallen.

1.3. Inhoudingen op het loon

De werkgever mag enkel in een beperkt aantal gevallen eenzijdig sommen geld op het loon van de werknemer inhouden.

Deze specifieke gevallen zijn de volgende:

  • de inhoudingen krachtens de belastingwetgeving (bedrijfsvoorheffing), de wetgeving op de sociale zekerheid (socialezekerheidsbijdragen eigen aan de werknemer) en de wetgeving op de individuele of collectieve overeenkomsten betreffende bijkomende sociale voordelen (bijvoorbeeld de persoonlijke bijdragen groepsverzekering);
  • de krachtens het arbeidsreglement opgelegde geldboeten;
  • de vergoedingen en schadevergoedingen verschuldigd in geval van aansprakelijkheid van de werknemer (op voorwaarde dat ze na de feiten met de werknemer zijn overeengekomen of door de rechter vastgesteld);
  • de verstrekte voorschotten in geld;
  • de gestelde borg voor het nakomen van de verplichtingen als werknemer;
  • het loon dat teveel werd betaald aan de werknemer tewerkgesteld met een glijdend uurrooster die de uren die hij minder heeft gepresteerd dan de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur, niet tijdig heeft ingehaald op het einde van de referteperiode of wanneer de arbeidsovereenkomst een einde neemt.

Voor iedere andere inhouding is een akkoord tussen werknemer en werkgever of een afzonderlijke compensatie vereist.

Voorbeeld: een werkgever stelt een woning ter beschikking van een werknemer en komt met hem overeen welke huur moet worden betaald. De werkgever mag het bedrag niet eenzijdig inhouden op het loon van de werknemer: ofwel bekomt hij zijn uitdrukkelijk akkoord, ofwel betaalt de werknemer zijn aandeel afzonderlijk aan de werkgever.

2. Uitbreiding van de lijst met de toegelaten éénzijdige inhoudingen

De lijst met de wettelijk toegelaten eenzijdige inhoudingen op het loon van de werknemer zal worden uitgebreid.

2.1 Wie?

De Koning (met een koninklijk besluit) heeft deze bevoegdheid maar hij heeft daarnaast ook het initiatief van het bevoegde paritair comité nodig.

2.2. Welke inhoudingen?

De inhoudingen betreffen de bijdrage van de werknemer in de voordelen in natura die als een deel van het loon kunnen worden beschouwd (lijst op punt 1.1)

2.3. Werkwijze

Het koninklijk besluit moet de waardering bepalen :

  • van het voordeel;
  • van de bijdrage van de werknemer.

2.4. Grenzen

Het maximale bedrag (zie punt 1.2) van het voordeel in natura blijft van toepassing in dit kader.

2.5. Seizoenarbeiders

Het is voorzien dat deze nieuwe mogelijkheid in het kader van seizoenarbeid enkel kan worden gebruikt voor werknemers die EU-burger zijn. Voor de burgers van derde landen die als seizoenarbeider zijn tewerkgesteld en huur betalen voor de ter beschikking gestelde woning, mag deze huur niet automatisch worden ingehouden.

Deze nieuw regelgeving vormt enkel een kader! Het is nu afwachten om te weten welk paritair comité een dergelijk initiatief zal nemen. We zullen u op de hoogte houden.

Bron: Wet van 15 januari 2018 houdende diverse bepalingen inzake werk, BS 5 februari 2018, art. 6 en 7.