De winstpremie: nieuw sinds 1 januari 2018

Van 
87145

Om de werknemers te motiveren en te stimuleren werd de deelname van de werknemers in de winst van de onderneming herzien, verbeterd en vereenvoudigd. Sinds 1 januari 2018 heeft de winstpremie haar intrede gedaan.

Om de koopkracht van de werknemers te versterken heeft de regering een nieuwe maatregel voorzien die het voor de ondernemingen mogelijk maakt om hun werknemers een bonus op hun verdeelbare winst toe te kennen. Met deze bonus of premie  kunnen de werknemers op eenvoudige en flexibele wijze worden beloond via de toekenning van een som geld zonder hen echter stemrecht binnen de onderneming te geven. Om de maatregel aantrekkelijk te maken, werd bovendien voorzien in een sociaal en fiscaal gunstige behandeling.

De nieuwe maatregel wordt opgenomen in de wet van 22/05/2001 die al regelingen inzake  werknemersparticipatie in het kapitaal en de winst van vennootschappen voorziet maar tot op heden weinig werd gebruikt.

1. Welk soort premie?

Het betreft een winstpremie, namelijk een premie die in geld wordt toegekend ingeval een vennootschap (of een groep van vennootschappen) een deel of het geheel van de winst van een boekjaar wil verdelen onder de werknemers (winst na belastingen).

De winstpremie is hetzij:

  • identiek: het bedrag ervan is gelijk voor alle werknemers of het bedrag ervan stemt overeen met een gelijk percentage van het loon van alle werknemers;
  • gecategoriseerd: verschillende premie voor elke werknemerscategorie waarvan het bedrag  afhankelijk is van een verdeelsleutel die wordt toegepast op basis van objectieve criteria (die niet mogen leiden tot een differentiatie van de voordelen die groter is dan een verhouding tussen 1 en 10):
    - anciënniteit
    - graad
    - functie
    - weddeschaal
    - bezoldigingsniveau
    - opleidingsniveau

2. Voor wie?

De werkgever moet een vennootschap (of een groep van vennootschappen) zijn die onderworpen is aan de vennootschapsbelasting of aan de belasting van niet-inwoners. De vzw's, de openbare instellingen en administraties worden dus niet beoogd.

De begunstigden zijn de werknemers die, al of niet krachtens een arbeidsovereenkomst, tegen loon arbeid verrichten onder het gezag van een ander persoon (band van ondergeschiktheid). De bedrijfsleiders die een mandaat van bestuurder, zaakvoerder, vereffenaar of vergelijkbare functies uitoefenen, kunnen dit voordeel niet bekomen.

Bovendien is deze premie verplicht collectief en kan ze niet worden toegekend op basis van de individuele prestaties van elke werknemer.

3. Zijn er voorwaarden na te leven?

De premie mag niet worden ingevoerd ter vervanging van een bestaand loon. Het betreft een premie die erbij moet komen en niet kan worden ingevoerd met het doel een deel van het loon te verschuiven naar een aantrekkelijkere premie (antimisbruikmaatregel).

4. Is er een maximumbedrag?

Het totale bedrag van de premie mag niet hoger zijn dan 30% van de totale brutoloonmassa.

5. Hoe de premie invoeren?

5.1. Algemeen

De premie wordt op initiatief van de werkgever ingevoerd. Het betreft dus een eenzijdige beslissing van de werkgever om de winstpremie al dan niet toe te kennen.

Deze premie is niet-recurrent. Het feit de premie in een bepaald jaar te betalen, houdt niet in dat ze automatisch wordt toegekend tijdens de volgende jaren.

5.2. Identieke winstpremie

Een eenvoudige beslissing bij een gewone meerderheid van stemmen van de gewone of buitengewone algemene vergadering volstaat om een identieke winstpremie toe te kennen.

Het proces-verbaal van deze vergadering moet de volgende vermeldingen bevatten:

  • het identieke bedrag of het identieke percentage van het loon;
  • als het een percentage van het loon betreft, de wijze waarop dit loon zal worden berekend;
  • de toekenningsregels als er een anciënniteitsvoorwaarde is voorzien (maximum 1 jaar en er wordt rekening gehouden met alle opeenvolgende arbeidsovereenkomsten);
  • de pro rata regels in geval van vrijwillige schorsing of verbreking van de arbeidsovereenkomst (behalve in geval van dringende reden).

Ten slotte moet de werkgever aan de werknemers meedelen dat hij beslist heeft een identieke winstpremie toe te kennen. Deze mededeling moet schriftelijk gebeuren (brief, e-mail, publicatie op het intranet of enige andere schriftelijke methode die de werkgever schikt).

5.3. Gecategoriseerde winstpremie

Voor de invoering van een gecategoriseerde premie moet de procedure die al bestaat voor de invoering van een participatieplan worden gevolgd:

  • als er een vakbondsafvaardiging in de onderneming is: afsluiten van een collectieve arbeidsovereenkomst;
  • als er geen vakbondsafvaardiging in de onderneming is: de werkgever heeft de keuze tussen het afsluiten van een collectieve arbeidsovereenkomst en de procedure van de invoering via toetredingsakte.

6. Welke sociale en fiscale regeling?

6.1. Aspecten van sociale zekerheid

Deze premie is niet onderworpen aan de gewone sociale zekerheidsbijdragen:

  • werkgever: geen bijdrage te betalen;
  • werknemer: wel een solidariteitsbijdrage gelijk aan 13,07% van het bedrag van de premie.

6.2. Fiscale behandeling

In hoofde van de werknemer is deze premie onderworpen aan een belasting van 7% (belasting gelijkgesteld met de inkomstenbelasting). Ze zal bovendien worden vermeld op het aanslagbiljet.

In hoofde van de werkgever wordt deze winstparticipatie beschouwd als een verworpen uitgave voor de vennootschapsbelasting. Ze is dan ook onderworpen aan het tarief van 29% dat voor 2018 werd aangekondigd.

7. Komt deze premie in aanmerking voor de loonnorm?

Nee, het betreft een loonbestanddeel waarmee geen rekening wordt gehouden voor de berekening van de loonnorm (uit het begrip loonkost uitgesloten bestanddeel).

8. Hoe deze premie situeren ten opzichte van wat al bestaat?

In de tabel hieronder vergelijken we vier types van "resultaatsgebonden voordelen" vertrekkend van een brutobedrag van 3313 EUR toe te kennen aan de werknemer in 2018.

 

 

 

Cao nr. 90

Niet-recurrent resultaatsgebonden voordeel

 

 

Winstpremie

 

Warrants

 

 

Klassieke bonus

 

 

Collectief voordeel (alle werknemers of objectieve categorie)

 

 

Collectief voordeel

 

Individueel voordeel

 

Individueel voordeel

 

Kost werkgever

 

 

4406,291

 

4704,622

 

3313

 

4141,253

 

Bruto

 

 

3313

 

3313

 

3313

 

3313

 

RSZ

 

 

433,004

 

 

433,004

 

 

0

 

433,004

 

Belastbaar

 

 

2880

 

2880

 

3313

 

2880

 

Belasting

 

 

0

 

201,605

 

1772,456

 

1540,806

 

Netto

 

 

2880

 

2678,40

 

1540,55

 

1339,20

 

Ratio netto werknemer/kost werkgever

 

 

65,36%

 

56,93%

 

46,50%

 

32,34%

1 Bijdrage 33%2 Simulatie Vennootschapsbelasting op verworpen uitgave (29,58% voorzien voor 2018)3 Basisbijdrage 25% (voorzien voor 2018)4 13,07%5 Belasting 7%6 Maximumtarief 53,5%

9. Vanaf wanneer?

De nieuwe maatregelen zijn op 1 januari 2018 in werking getreden met dien verstande dat de premies pas kunnen worden toegekend op basis van de winst van het boekjaar dat ten vroegste op 30 september 2017 werd afgesloten.

Bron: Programmawet van 25 december 2017, BS 29 december 2017.