Werkloosheid met bedrijfstoeslag: toegangsvoorwaarden voor de periode 2017-2018

De Nationale Arbeidsraad heeft de kader-cao's gepubliceerd die het bestaande stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) verlengen. Wij profiteren ervan om een stand van zaken op te maken van de toegangsvoorwaarden voor het SWT voor 2017 - 2018.

Het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag heeft betrekking op oudere werknemers die op het ogenblik van hun ontslag bij hun werkgever bepaalde leeftijds- en anciënniteitsvoorwaarden vervullen en hierdoor tot de pensioenleeftijd (65 jaar) aanspraak kunnen maken op werkloosheidsuitkeringen en een aanvullende vergoeding ten laste van hun laatste werkgever.

Algemeen stelsel

Sinds 1 januari 2015 bedraagt de toegangsleeftijd, voor het bij cao nr. 17 bedoelde algemene stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, 62 jaar. Voor de periode 2017-2018 zijn de loopbaanvoorwaarden om toegang tot dit stelsel te krijgen als volgt bepaald:

Afwijkende stelsels

Naast het door cao nr. 17 geregelde algemene stelsel bestaan er afwijkende stelsels met minder strenge toegangsvoorwaarden.

1. SWT op 60 jaar

Om de toegangsleeftijd voor het SWT op 60 jaar te kunnen behouden, werd een overgangsstelsel ingevoerd. Hiertoe moest een collectieve arbeidsovereenkomst worden gesloten die vóór 1 juli 2015 moest worden neergelegd en uiterlijk op 1 januari 2015 in werking moest treden. De maximale duur van deze cao's is 3 jaar.

Er werd een kliksysteem ingesteld voor de werknemers die onder het toepassingsgebied van dergelijke cao vallen. Om gebruik te kunnen maken van dit kliksysteem en zijn toegangsrechten voor het SWT op de leeftijd van 60 jaar vast te klikken, moet de werknemer de volgende voorwaarden vervullen:

• ontslagen zijn tijdens de geldigheidsduur van de collectieve arbeidsovereenkomst;
• minstens 60 jaar zijn bij het einde van de arbeidsovereenkomst en tijdens de geldigheidsperiode van de collectieve arbeidsovereenkomst;
• de loopbaanvoorwaarde uiterlijk bij het einde van de arbeidsovereenkomst en tijdens de geldigheidsperiode van de collectieve arbeidsovereenkomst bereiken.

De werknemer die de toegangsvoorwaarden (leeftijd en anciënniteit) voor SWT op 60 jaar vervult, kan zijn rechten vastklikken en zich erop beroepen in geval van ontslag tijdens de geldigheidsperiode van de betreffende cao.

Als uw sector dergelijke collectieve arbeidsovereenkomst heeft gesloten, kunt u ze terugvinden in  hoofdstuk 2101 ("SWT 60 jaar") van de sectorale  documentatie.

1. Nachtarbeid, bouwsector en zware beroepen

De collectieve arbeidsovereenkomsten nr. 120 en 121 gesloten in de Nationale Arbeidsraad bepalen de toegangs- en toekenningsvoorwaarden van een bedrijfstoeslag in de volgende omstandigheden :

• werknemers die tewerkgesteld waren bij een werkgever van de bouwsector en in het bezit zijn van een attest van definitieve arbeidsongeschiktheid afgeleverd door een arbeidsgeneesheer;
• werknemers die minstens 20 jaar in een regeling van nachtarbeid hebben gewerkt;
• werknemers die in de loop van de laatste 10 kalenderjaren gedurende minstens 5 jaar of in de loop van de laatste 15 kalenderjaren gedurende minstens 7 jaar in een zwaar beroep tewerkgesteld waren. Met zwaar beroep wordt werk in opeenvolgende ploegen, werk in onderbroken diensten en nachtarbeid bedoeld.

In al deze omstandigheden is de loopbaanvoorwaarde gelijk aan 33 jaar. De toegangsleeftijd is bepaald op 58 jaar voor het jaar 2017 en op 59 jaar voor het jaar 2018.

Dit type SWT moet bepaald zijn in een sector-cao die uitdrukkelijk vermeld dat ze werd gesloten in toepassing van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 121 van de Nationale Arbeidsraad (cao nr. 120 voorziet ook in een subsidiair stelsel voor ondernemingen die niet afhangen van een paritair comité of afhangen van een paritair comité dat niet functioneert).

Als uw sector dergelijke collectieve arbeidsovereenkomst heeft gesloten, kunt u ze terugvinden in  hoofdstuk 2103 ("SWT 58 jaar – 33 jaar + nachtarbeid of zwaar beroep") van de sectorale  documentatie.

1. Zware beroepen

De toegangsleeftijd voor dit stelsel wordt voor het jaar 2017 behouden op 58 jaar en in 2018 op   59 jaar gebracht. De loopbaanvoorwaarde bedraagt 35 jaar.

Bovendien moet de werknemer in de loop van de laatste 10 kalenderjaren gedurende minstens 5 jaar of in de loop van de laatste 15 kalenderjaren gedurende minstens 7 jaar in een zwaar beroep tewerkgesteld geweest zijn. Met zwaar beroep wordt werk in opeenvolgende ploegen, werk in onderbroken diensten en nachtarbeid bedoeld.

Dit SWT-stelsel moet bepaald zijn in een sector-cao die uitdrukkelijk verwijst naar cao nr. 122 van de NAR.

Als uw sector dergelijke collectieve arbeidsovereenkomst heeft gesloten, kunt u ze terugvinden in  hoofdstuk 2102 ("SWT 58 jaar – zware beroepen") van de sectorale documentatie.

1. Mindervaliden of personen met ernstige lichamelijke problemen

Cao nr. 123 opent het recht op het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag voor werknemers van 58 jaar en ouder die een beroepsloopbaan van minstens 35 jaar hebben en dit onder de volgende voorwaarden:

• ofwel het statuut van mindervalide werknemer, erkend door een bevoegde overheid, hebben;
• ofwel werknemers zijn met ernstige lichamelijke problemen die geheel of gedeeltelijk veroorzaakt zijn door hun beroepsactiviteit en die de verdere uitoefening van hun beroep significant bemoeilijken.

1. Zeer lange loopbanen

Overeenkomstig de cao's nr. 124 en 125 kunnen werknemers met een beroepsloopbaan van 40 jaar  in 2017 het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag "zeer lange loopbaan" genieten vanaf 58 jaar. De toegangsleeftijd voor dit stelsel wordt in 2018 op 59 jaar gebracht.

Voor dit stelsel moet een collectieve arbeidsovereenkomst worden gesloten op niveau van de sector met verwijzing naar en in toepassing van cao nr. 125.

Als uw sector dergelijke collectieve arbeidsovereenkomst heeft gesloten, kunt u ze terugvinden in  hoofdstuk 2104 ("SWT 58 jaar – 40 loopbaanjaren") van de sectorale  documentatie.  

1. Ondernemingen erkend als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering

De toegangsleeftijd voor het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag is vastgesteld op 56 jaar voor ondernemingen die tijdens de periode van 1 januari 2017 tot 31 december 2018 worden erkend als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering.

Cao nr. 126 voorziet in een afwijkende regeling voor ondernemingen die in 2017 worden erkend als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering en vóór 1 november 2016 een collectief ontslag hebben aangekondigd. In dat geval blijft de toegangsleeftijd voor dit stelsel behouden op  55 jaar.

Voor de periode van 1 januari 2017 tot 31 december 2018 kunnen ontslagen werknemers in het kader van dit stelsel onder de volgende voorwaarden een vrijstelling van aangepaste beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt vragen:

• ze hebben de leeftijd van 61 jaar bereikt;
• ze kunnen 39 jaar beroepsverleden bewijzen.

Om deze vrijstelling te bekomen moeten de ondernemingen die erkend zijn als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering een ondernemings-cao of een collectief akkoord sluiten in toepassing van de bepaling ter zake van cao nr. 126.

Samenvattende tabel voor 2017

¹ 5 jaar in een zwaar beroep in de loop van de laatste 10 jaren of 7 jaar in een zwaar beroep in de loop van de laatste 15 jaren.

² Voor bedrijfstakken die niet afhangen van een paritair comité of afhangen van een paritair comité dat niet functioneert.