Vanaf 1 januari 2019 wordt het recht op uitkeringen in het kader van tijdskrediet eindeloopbaan op 60 jaar gebracht. In sommige gevallen blijft dit echter nog mogelijk aan 57 en 55 jaar.
Ter herinnering: het tijdskrediet werd de laatste jaren sterk gewijzigd. Voor het tijdskrediet eindeloopbaan bestaat de voornaamste wijziging uit de optrekking van de basisleeftijd voor het bekomen van uitkeringen die vanaf 1 januari 2015 van 55 op 60 jaar werd gebracht.
1. Algemene leeftijd
Voor alle eerste aanvragen vanaf 1 januari 2015 moet de werknemer de leeftijd van 60 jaar hebben bereikt op de ingangsdatum van het tijdskrediet eindeloopbaan om uitkeringen te bekomen.
2. Afwijkende leeftijden
Er bestaan echter uitzonderingen waarbij het mogelijk is uitkeringen te ontvangen alvorens de leeftijd van 60 jaar te hebben bereikt.
De afwijkende leeftijd kan slechts in bepaalde gevallen worden toegepast:
- ondernemingen in herstructurering of in moeilijkheden;
- lange loopbaan van 35 jaar;
- zwaar beroep, arbeidsregeling met nachtprestaties of definitieve arbeidsongeschiktheid in de bouwsector.
Voor de periode 2019-2020 bedraagt de afwijkende leeftijd :
- 57 jaar voor de werknemers die hun arbeidsprestaties verminderen tot een halftijdse betrekking;
- 55 jaar voor de werknemers die hun arbeidsprestaties verminderen met een vijfde.
Dit vereist wel :
- een nationale cao: cao nr. 137 werd gesloten voor 2019-2020;
- een sector-cao, gesloten in toepassing van de cao nr. 137, voor lange loopbanen, zware beroepen of nachtarbeid en definitieve arbeidsongeschiktheid in de bouwsector;
- een ondernemingscao gesloten in het kader van een ondernemingen in herstructurering of in moeilijkheden en die verwijst naar de cao nr. 137.
3. Uitkeringen met terugwerkende kracht?
De werknemers beoogd door die eventuele regularisatie met terugwerkende kracht, zijn de werknemers tussen 55 en 59 jaar in geval van 1/5 vermindering en tussen 57 en 59 jaar in geval van 1/2 vermindering die al een aanvraag hebben ingediend bij de RVA:
- ofwel zonder uitkeringen;
- ofwel met uitkeringen op basis van de afwijkende voorwaarden maar dit zonder uitkeringen hebben gekregen omdat nog niet aan alle voorwaarden voldaan was om uitkeringen te kunnen bekomen (nieuwe kader-cao + bestaan van een sectorale of ondernemings-cao).
Daartoe zullen de werknemers verplicht een nieuw aanvraagformulier moeten indienen, volledig ingevuld en ondertekend, bij het RVA-kantoor van het ambtsgebied van hun woonplaats.
Voorbeeld: een werknemer van 55 jaar met ten minste 35 jaar beroepsverleden als loontrekkende vraagt bij de RVA uitkeringen aan in het kader van een 1/5 tijdskrediet landingsbaan voor de periode van 1 februari 2019 tot 30 juni 2031. Hoewel hij aan de afwijkende voorwaarde van 35 jaar beroepsverleden voldoet, kent de RVA hem het tijdskrediet zonder uitkeringen toe aangezien hij geen 60 jaar is en de cao's die het mogelijk maken de uitkeringen te bekomen vanaf een lagere leeftijdsgrens nog niet zijn afgesloten. Ondertussen werd de kader-cao nr. 137 afgesloten voor de periode 2019-2020 en is er een sectorale cao (met terugwerkende kracht afgesloten vanaf 1 januari 2019) die de bepalingen toepast van die kader-cao. De werknemer dient op 17 mei 2019 een nieuw, volledig ingevuld en ondertekend aanvraagformulier in en vraagt een 1/5 tijdskrediet landingsbaan met uitkeringen aan vanaf 1 februari 2019. In dit geval zal de RVA retroactief uitkeringen toekennen vanaf 1 februari 2019 (als betrokkene ook aan de andere toekenningsvoorwaarden voldoet om uitkeringen te bekomen).
Het voormelde standpunt mag niet worden toegepast indien de werknemer nog geen aanvraag zonder uitkeringen / om uitkeringen in het kader van een tijdskrediet landingsbaan had ingediend bij de RVA. In die situatie geldt bij de indiening van de aanvraag van een tijdskrediet landingsbaan met uitkeringen de algemene regel betreffende de wettelijke indieningstermijn van 2 maanden.
Voorbeeld: een werknemer van 55 jaar die een zwaar beroep uitoefent, vraagt bij de RVA een 1/5 tijdskrediet landingsbaan met uitkeringen voor de periode van 1 februari 2019 tot 30 juni 2031 terwijl hij voordien geen aanvraag tijdskrediet landingsbaan 1/5 had ingediend. Hij verstuurt die aanvraag op 17 mei 2019, d.w.z. buiten de termijn van 2 maanden. Het paritair comité heeft een sectorale cao afgesloten in toepassing van de cao nr. 137 met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2019. In dat geval zal de RVA de uitkeringen pas kunnen toekennen vanaf de datum van indiening van het formulier, namelijk vanaf 17 mei 2019 (als betrokkene ook voldoet aan de andere voorwaarden voor de toekenning van de uitkeringen).
4. Recht op tijdskrediet eindeloopbaan
Men mag niet vergeten dat het de voorwaarden van het recht op uitkeringen zijn die sedert 2015 werden verstrengd. De toegangsvoorwaarden voor tijdskrediet eindeloopbaan zelf werden niet gewijzigd. Het is dan ook nog altijd mogelijk tijdskrediet eindeloopbaan te bekomen vanaf 55 jaar.
In sommige gevallen en onder bepaalde voorwaarden kan die leeftijd tot 50 jaar teruggebracht worden:
- zwaar beroep en knelpuntberoep (vermindering tot een halftijdse betrekking);
- zwaar beroep (vermindering met 1/5);
- 28 jaar beroepsverleden mits sector-cao (vermindering met 1/5);
- ondernemingen in moeilijkheden of herstructurering (vermindering tot een halftijdse betrekking of met 1/5).
Bronnen: Cao nr. 137, Nationaal Arbeidsraad, www.cnt-nar.be; RVA Tech, Doc. nr. 161031/3, 6 juni 2019.