Coronavirus: Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht om een andere reden dan de coronacrisis vanaf 1 september – welke formaliteiten? (UPDATE)

article image Van 

Een werkgever die zijn werknemers tijdelijk werkloos stelt wegens overmacht omwille van redenen die niet het gevolg zijn van de coronacrisis zal vanaf 1 september anders moeten handelen naargelang hij al dan niet hard getroffen is door de coronacrisis.

101588

Een werkgever die zijn werknemers tijdelijk werkloos stelt wegens overmacht omwille van redenen die niet het gevolg zijn van de coronacrisis zal vanaf 1 september anders moeten handelen naargelang hij al dan niet hard getroffen is door de coronacrisis.

In ons artikel “Coronavirus: Tijdelijke werkloosheid vanaf 1 september 2020 : Wanneer nog overmacht ingevolge coronapandemie ? Wanneer economische redenen ?” hebben wij u uitgelegd op welke wijze u uw werknemers vanaf 1 september 2020 nog tijdelijk werkloos kunt stellen wegens overmacht ingevolge de coronacrisis.

Een werkgever kan na 1 september 2020 ook geconfronteerd worden met een tijdelijke situatie van overmacht die niet het gevolg is van de coronacrisis en die haar ertoe verplicht om werknemers in tijdelijke werkloosheid wegens overmacht te plaatsen.

1. Welke gevallen?

Het moet steeds gaan om een plotse en onvoorzienbare gebeurtenis die zich  buiten de wil (schuld) van de werkgever en werknemer voordoet en de uitvoering van de arbeidsovereenkomst tijdelijk en volledig onmogelijk maakt.

We denken aan een brand in de onderneming, een stroompanne buiten de onderneming, de werknemer betwist een verklaring van geschiktheid door de mutualiteit.

De situatie waarin een werknemer een quarantainegetuigschrift overmaakt aan de werkgever en telewerk is niet mogelijk, is ook een geval van tijdelijke overmacht dat de werkgever de mogelijkheid geeft om de werknemer tijdelijk werkloos te stellen met betaling van werkloosheidsuitkeringen door de RVA. Let op!  Als diezelfde werknemer echter na een vakantie in het buitenland terugkomt uit een rode zone (test en quarantaine is verplicht), dan kan de werkgever hem niet tijdelijk werkloos stellen wegens overmacht. Bij zijn vertrek heeft de werknemer namelijk een fout begaan door zich willens en wetens naar een rode zone te begeven. Als de zone waar de werknemer zich bevond daarentegen van groen naar rood veranderde tijdens zijn verblijf, kan hem niets worden verweten aangezien hij bij zijn vertrek geen verbod heeft overtreden. Een werknemer die het reisverbod niet heeft nageleefd, kan zich niet beroepen op overmacht en kan bijgevolg niet tijdelijk werkloos worden gesteld wegens overmacht. In dat geval kan de werknemer vragen om deze dagen om te zetten in vakantiedagen of dagen inhaalrust. Is dit niet mogelijk (omdat er geen voldoende rechten meer zijn, dan wel omdat de werkgever niet akkoord gaat), dan zal de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst feitelijk worden geschorst gedurende de periode van quarantaine. Voor die dagen zal de werkgever “toegestane afwezigheid” boeken wat tot gevolg heeft dat de werknemer geen recht heeft op een inkomen voor die dagen.

2. Welke formaliteiten?

De formaliteiten die de werkgever moet vervullen om zijn werknemers in tijdelijke werkloosheid wegens overmacht te plaatsen verschillen naargelang zijn onderneming of de sector waarin zij zich bevindt al dan niet hard getroffen is door de coronacrisis.

2.1. Ondernemingen en sectoren die hard getroffen zijn door de coronacrisis

De werkgevers die hard getroffen zijn door de coronacrisis zijn de werkgevers die in het 2de kwartaal 2020 voor minstens 20% van de normaal gewerkte arbeidstijd tijdelijke werkloosheid hebben toegepast. De sectoren die hard getroffen zijn door de coronacrisis werden door de Minister van Werk bepaald (zie ons artikel: /nl/1_101682.htm).

Deze werkgevers kunnen een vereenvoudigde procedure volgen. Zij moeten de volgende formaliteiten vervullen :

  • Een werkloosheidsformulier C106A-CORONA-HGO (Hard Getroffen Ondernemingen) aan de RVA overmaken waarin hij aantoont dat hij de 20%-voorwaarde vervult of dat hij behoort tot een sector die hard getroffen is door de coronacrisis. De werkgever moet dit formulier per mail versturen naar de dienst "Tijdelijke werkloosheid" van het werkloosheidsbureau dat bevoegd is voor de plaats waar zijn maatschappelijke zetel gevestigd is. Alhoewel er geen termijn staat op het overmaken van dit formulier aan de RVA is het aangewezen om dit zo snel mogelijk te doen en zeker voor de eerste werkloosheidsdag vanaf 1 september 2020 zodat er bij controle op het terrein duidelijkheid is over het toepasselijk tijdelijke werkloosheidsregime. Krijgt de werkgever een positief antwoord, dan kan hij verder de vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid wegens overmacht toepassen en dit tot 31 december 2020.

De RVA heeft intussen meegedeeld dat er geen formulier C106-CORONA-HGO moet ingediend worden door de ondernemingen die behoren tot het PC 140.02, 227, 302, 303.03, 304, 329 of 333. Deze sectoren worden immers automatisch volledig erkend als uitzonderlijk hard getroffen sectoren zonder dat er beperkingen tot bepaalde activiteiten van toepassing zijn. Bijgevolg moeten enkel de volgende ondernemingen het formulier C106A-CORONA-HGO op elektronische wijze (per mail) versturen naar het bevoegde RVA-kantoor:                                               

1) de ondernemingen die behoren tot het PC 100, 109, 111, 126, 139, 140.01, 140.04, 149.01, 200, 209, 215, 226, 314 of 315 die hun werknemers die de specifieke activiteiten uitoefenen zoals vermeld in de lijst, tijdelijk werkloos wensen te stellen wegens overmacht omwille van corona kantoor (met vermelding van de identiteitsgegevens van de betrokken werknemers in rubriek II);                                                                                                                

2) ondernemingen die voldoen aan de 20%-voorwaarde (met vervolledigen van rubriek III).

 

  • Wanneer het initiatief van de werkgever komt, de werknemer voorafgaandelijk aan de tijdelijke werkloosheid overmacht schriftelijk mededelen dat hij hem in tijdelijke werkloosheid overmacht plaatst (zie ons artikel "Meldingsplicht bij tijdelijke werkloosheid overmacht ingevolge coronavirus").
  • Een elektronische aangifte van de werkloosheidsdagen via een ASR WECH005 doen.

2.2. Ondernemingen en sectoren die niet hard getroffen zijn door de coronacrisis

De andere werkgevers moeten de gewone procedure volgen. Zij moeten de volgende formaliteiten vervullen :

  • Zo snel mogelijk een elektronische aangifte te doen. Deze elektronische aangifte gebeurt via de portaalsite van de sociale zekerheid: https://www.socialsecurity.be/site_nl/employer/applics/ctw/index.htm.  De elektronische mededeling kan eventueel ook worden vervangen door een mededeling per aangetekend schrijven of het versturen van een fax. In geval van quarantaine, moet de werkgever in de elektronische aangifte één van de volgende redenen opgeven: ofwel quarantaine ingevolge verblijf in het buitebnland, ofwel quarantaine ingevolge contact met een besmet persoon ofwel corona-risicopatiënt.
  • Een papieren dossier indienen met de nodige bewijsstukken waaruit de situatie van overmacht blijkt bij de dienst ‘Tijdelijke werkloosheid’ van het werkloosheidsbureau dat bevoegd is voor het gebied waarin de maatschappelijke zetel van zijn onderneming gevestigd is. In geval van quarantaine dient de werkgever aan het bevoegde werkloosheidsbureau een mail over te maken met het referentienummer van de elektronische mededeling en het quarantaine-attest van de werknemer.

Voor de periode van 21/10 tot 30/10 zal de sms die een werknemer krijgt van de contacttracing door de RVA aanvaard worden als voorlopig quarantaine-attest (printscreen ervan) voor de toekenning van tijdelijke werkloosheidsuitkeringen in afwachting van het overmaken van het quarantaine-attest door de werknemer. Vanaf 30/10 zou de sms van de contacttracing een link en een code bevatten via dewelke door iedereen (werkgever, RVA, ...) het quarantaine-attest zou kunnen worden gegenereerd.

 

  • Een controleformulier C3.2A afleveren aan de werknemer. Dit document moet uiterlijk de eerste effectieve werkloosheidsdag worden afgeleverd en dit voor elke maand waarin de werknemer tijdelijk werkloos wordt gesteld.
  • Een elektronische aangifte van de aanvraag tot tijdelijke werkloosheid via een ASR WECH002 doen en een kopie aan de werknemer bezorgen.
  • Een elektronische aangifte van de werkloosheidsdagen via een ASR WECH005 doen.

3. Duur?

Zolang de toestand van overmacht duurt, kan de werkgever de werknemer tijdelijk werkloos stellen wegens overmacht.

Ondernemingen die hard getroffen zijn door de coronacrisis kunnen werkloosheidsdagen en arbeidsdagen met elkaar laten afwisselen.  Andere ondernemingen kunnen dit ook op voorwaarde dat de overmacht te wijten is aan corona (bvb. in geval van een quarantaineverplichting, zouden dagen telewerk kunnen afgewisseld worden met dagen tijdelijke werkloosheid omdat die dagen geen telewerk mogelijk is).