Overstromingen: nieuwe instructies van de RVA geldig tot en met 30 september 2021

article image Van 

Door de uitzonderlijke situatie aanvaardt de RVA tot 30 september 2021 dat ook omstandigheden die op zich het werk niet rechtstreeks onmogelijk maken toch een reden kunnen zijn om tijdelijke werkloosheid wegens overmacht in te roepen. Het gaat om situaties waarin de werknemer getroffen is door ernstige schade of verliezen en daardoor in de onmogelijkheid is om te gaan werken omdat hij prioriteit moet geven aan nieuwe huisvesting zoeken, de opkuis of herstellingswerken van zijn woning, zijn schadedossier regelen of naar alternatieve vervoermiddelen zoeken.

Wanneer?

De RVA vermeldt in haar instructies dat de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht mogelijk is:

  • indien de werknemer het werk niet kan uitoefenen omdat de plaats van tewerkstelling is ondergelopen, de infrastructuur van de werkgever is aangetast of vernietigd of omdat de werknemer niet op de plaats van het werk kan raken doordat het openbaar vervoer onderbroken is of doordat de wegen overstroomd zijn;
  • wegens de persoonlijke situatie van de werknemer zelf: dit betreft de situaties waarin de werknemer getroffen is door ernstige schade of verliezen en de facto in de onmogelijkheid is om te gaan werken omdat hij prioriteit moet geven aan het zoeken naar een nieuwe huisvesting, de opkuis of herstellingswerken van zijn woning, het regelen van zijn schadedossier of het zoeken naar alternatieve vervoermiddelen. Opgelet! In dit laatste geval wordt de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht maar aanvaard tot en met 30/09/2021!

In principe veronderstelt de tijdelijke werkloosheid een tijdelijke volledige onmogelijkheid om te werken. Toch wordt in dit geval aanvaard dat de tijdelijke werkloosheid alternerend kan zijn en dat dus werkdagen en tijdelijke werkloosheidsdagen kunnen afgewisseld worden en er kan worden afgewisseld tussen werknemers onderling.

Voorwaarden?

Een werknemer kan slechts tijdelijk werkloos worden gesteld wegens overmacht indien volgende voorwaarden zijn vervuld:

  • de uitvoering van het werk is volledig onmogelijk. Indien de werknemer kan telewerken is deze voorwaarde dus niet vervuld;
  • de uitvoering van het werk is slechts tijdelijk onmogelijk. In geval van een definitieve onmogelijkheid om het werk uit te voeren (bijvoorbeeld omdat de werkgever beslist de werkzaamheden niet opnieuw op te starten of omdat de werknemer definitief verhuist en daardoor het werk bij de werkgever niet meer zal hervatten), is deze voorwaarde dus niet vervuld;
  • er is geen vervangwerk mogelijk. Indien de werknemer bepaalde opruimwerken zou kunnen verrichten, is deze voorwaarde dus niet vervuld;
  • de werknemer heeft voor die dag(en) niet reeds verlof of recuperatie genomen;
  • de werknemer heeft voor die dag geen recht op loon. Het gaat hier meer bepaald om de situaties waarin:
    • de werknemer recht heeft op gewaarborgd dagloon in toepassing van artikel 27 van de arbeidsovereenkomstenwet. Een werknemer die zijn woning reeds had verlaten om zich naar het werk te begeven maar onderweg ten gevolge van de overstromingen nooit het werk heeft kunnen bereiken alsook de werknemer die wel het werk heeft kunnen bereiken maar die het werk tijdens de dag ten gevolge van de overstromingen moest onderbreken, heeft voor die dag recht op een gewaarborgd dagloon en kan bijgevolg die dag niet tijdelijk werkloos worden gesteld;
    • de werknemer recht heeft op loon in toepassing van artikel 13 van cao nr. 85 betreffende het telewerk. Deze bepaling stelt dat een telewerker die door een defect aan de door hem gebruikte apparatuur of door een geval van overmacht het werk niet kan verrichten, recht heeft op loon te betalen door de werkgever, tenzij de werkgever voorziet in een tijdelijke terugkeer naar de bedrijfslocatie of in vervangende taken. Als de telewerker dus ingevolge de overstromingen thuis zijn werk niet meer kan verrichten en de werkgever staat in dergelijk geval geen terugkeer naar de bedrijfslocatie toe, dan is hij voor die dag het loon verschuldigd aan de telewerker en is voor die dag geen tijdelijke werkloosheid mogelijk. Daarentegen is het zo dat wanneer een terugkeer naar het werk zelf niet mogelijk is wegens overmacht (namelijk de plaats van tewerkstelling is ondergelopen, de infrastructuur van de werkgever is aangetast of vernietigd of de werknemer kan niet op de plaats van het werk raken doordat het openbaar vervoer onderbroken is of doordat de wegen overstroomd zijn), dan is voor die dag wel tijdelijke werkloosheid mogelijk en is de werkgever geen loon verschuldigd.
  • de werknemer kan op geen andere manier het werk bereiken, met eigen of alternatieve vervoermiddelen.

Procedure?

In geval van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht moet de werkgever in principe een elektronische mededeling verrichten aan de RVA.

Tot en met 31 juli 2021 aanvaardt de RVA in dit geval een vereenvoudigde procedure die inhoudt dat:

  • er geen elektronische mededeling moet verricht worden aan de RVA;
  • enkel in de aangifte van sociaal risico betreffende de tijdelijke werkloosheid (ASR WECH 5) voor de dagen van tijdelijke werkloosheid “overmacht” (code aard van de dag 5.4) moet vermeld worden en als reden voor de overmacht “uitzonderlijke weersomstandigheden” moet opgegeven worden.

Vanaf 1 augustus 2021 vervalt de vereenvoudigde procedure en moet de werkgever opnieuw een elektronische mededeling aan de RVA versturen die voor een periode van maximaal drie maanden zal worden aanvaard maar wel verlengbaar is.

Opgelet! Wanneer er een beroep gedaan wordt op de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht omwille van de persoonlijke situatie van de werknemer, wordt de tijdelijke werkloosheid aanvaard tot uiterlijk 30/09/2021!

De elektronische mededeling moet de voorziene duur en een concrete omschrijving van de reden van de overmacht bevatten, maar er moeten geen bewijsstukken worden toegevoegd.

Er moet in geval van tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer of overmacht momenteel ook geen maandelijks controledocument C3.2.A worden afgeleverd. Zolang de vereenvoudigde procedure van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ingevolge corona nog van toepassing is (tot 30/09/2021), vervalt deze verplichting voor alle vormen van tijdelijke werkloosheid.

Bron: rva.be